Đập Nhâm Xá xuống cấp, tiềm ẩn mất an toàn trong mùa mưa bão

VIDEO: Nhiều hạng mục công trình của đập Nhâm Xá xuống cấp nghiêm trọng

Đập Nhâm Xá ở phường Đậu Liêu, TX Hồng Lĩnh được xây dựng từ năm 1970 và được cải tạo sửa chữa năm 1986, có diện tích lưu vực 16,1 km2; lượng nước đến hằng năm với tần suất khoảng 8,73 triệu m3.

Đập Nhâm Xá có lượng nước đến hằng năm với tần suất khoảng 8,73 triệu m3...

Đập Nhâm Xá phục vụ cấp nước tưới ổn định gần 300 ha đất sản xuất nông nghiệp cho phường Đậu Liêu, xã Thuận Lộc và nước sinh hoạt cho Nhân dân trong vùng, góp phần điều tiết lũ lụt cho vùng hạ du.

Đập phục vụ cấp nước tưới ổn định gần 300 ha đất sản xuất nông nghiệp cho phường Đậu Liêu, xã Thuận Lộc

Tuy nhiên, sau thời gian dài khai thác sử dụng, đến nay, nhiều hạng mục công trình của đập Nhâm Xá bị xuống cấp nghiêm trọng.

Đập Nhâm Xá có đập đất dài 320 m, hiện tại tuy thân đập không có hiện tượng thấm...

Hiện nay, thân đập nhỏ không còn phù hợp với tiêu chuẩn hiện hành; mái đập bị xói lở, tràn xả lũ bị nứt gãy, rò rỉ, hổng nhiều vị trí, không đáp ứng yêu cầu trữ nước và cấp nước; tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, nhất là trong mùa mưa lũ.

Mái đập thượng lưu chưa được gia cố nên nhiều đoạn bị xói lở nghiêm trọng.

Đáng nói, phía thượng nguồn đập Nhâm Xá (cách khoảng 1km) là đập Đá Bạc với trữ lượng 3 triệu m3. Vào mùa mưa lũ, khi đập Đá Bạc xả lũ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đập Nhâm Xá.

Hai bên mang tràn xả lũ xuất hiện nhiều vết nứt.

Sau ảnh hưởng của đợt mưa lũ lịch sử tháng 10 năm 2020, chính quyền phường Đậu Liêu buộc phải sơ tán toàn bộ khoảng 400 hộ dân của các TDP 1, 2, 3 để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản.

Cống lấy nước bị hư hỏng, không kín nước nên thường xuyên bị rò rỉ; cửa vào, thân cống bê tông bị phân hủy; tiêu năng bị xói sập.

Ông Hoàng Thanh Sơn - Trưởng phòng Kinh tế (UBND TX Hồng Lĩnh) cho biết: “Đập Nhâm Xá có tràn xả lũ bị nứt gãy nhiều vị trí, tiêu năng bị xói sập, đáy và mang tràn xuất hiện nhiều dòng thấm. Nhiều hạng mục như: cống lấy nước dưới đập, thân cống đã bị hư hỏng nặng nề, cửa van không còn khả năng giữ nước. Mái đập thượng lưu chưa được gia cố, bị xói lở, sạt trượt đe dọa tính ổn định của đập đất. Hệ thống kênh tưới đang là kênh đất chưa được kiên cố; thân đập nhiều đoạn bị rạn nứt, quy mô quá nhỏ không còn phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn hiện hành; mái đập bị xói lở...”.

Tuyến kênh chính phía hạ du dài hơn 1.100m là kênh đất, nhiều đoạn mặt cắt ngang kênh bị sạt lở, biến dạng.

Việc đập Nhâm Xá xuống cấp nghiêm trọng khiến hàng chục hộ dân sống ở khu vực chân đập hoang mang lo lắng, nếu không có biện pháp khắc phục sẽ ảnh hưởng trực tiếp đời sống dân sinh, đến việc trữ nước phục vụ sản xuất nông nghiệp của người dân.

Mỗi khi mùa mưa bão đến gia đình anh Thái Anh Tiếp ở TDP 3, phường Đậu Liêu lại nơm nớp lo sợ bởi đập có thể bị vỡ bất kỳ lúc nào nếu không được sửa chữa. Anh cho biết: “Nhiều năm nay, mỗi khi mưa đến, gia đình tôi cũng như nhiều gia đình khác trong TDP lại sống chung với úng ngập. Nhà tôi ở gần đập nên nỗi lo lớn hơn, vì lượng nước ở đập có thể tràn xuống, gây ngập lụt bất cứ lúc nào. Chúng tôi đã kiến nghị nhiều lần nhưng đến nay vẫn chưa được cơ quan chức năng địa phương xem xét, giải quyết”.

Anh Thái Anh Tiếp quan ngại về tình trạng xuống cấp của đập Nhâm Xá.

Để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho Nhân dân vùng hạ du; duy trì ổn định nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp, nước sinh hoạt và phòng chống lũ, lụt cho vùng hạ du công trình, tháng 4/2022, UBND TX Hồng Lĩnh tiếp tục có văn bản đề xuất UBND tỉnh xem xét đầu tư sửa chữa, nâng cấp đập Nhâm Xá, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Lãnh đạo TX Hồng Lĩnh kiểm tra an hiện trạng đập Nhâm Xá trước bão số 4.

Nam Giang – Anh Tấn