Dấu ấn 33 năm của Đoàn Ca Múa Nhạc Cựu Chiến binh TP.HCM

NSND Thanh Đính lĩnh xướng, cùng các nghệ sĩ Đoàn Ca Múa Nhạc Cựu Chiến binh TP.HCM biểu diễn

Ngày 30.10, tại Trụ sở Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật TP.HCM, Hội Cựu Chiến binh TP.HCM phối hợp cùng Đoàn Ca Múa Nhạc Cựu Chiến binh TP.HCM, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật TP.HCM và Hội Âm nhạc Thành phố tổ chức chương trình giao lưu và biểu diễn nghệ thuật với chủ đề “Tiếng hát từ trái tim”.

Sự kiện là hoạt động kỷ niệm 33 năm Ngày thành lập Đoàn Ca Múa Nhạc Cựu Chiến binh TP.HCM (30.10.1992 – 30.10.2025), đồng thời chúc mừng Trưởng đoàn – NSƯT Nguyễn Thanh Đính vừa được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân.

Chương trình diễn ra trong không khí ấm áp, thân tình, tràn ngập âm nhạc và cảm xúc. Đông đảo văn nghệ sĩ, bạn bè, đồng nghiệp cùng các thế hệ chiến sĩ – nghệ sĩ đã cùng nhau ôn lại chặng đường hơn ba thập kỷ của một tập thể đặc biệt, những người từng mang lời ca tiếng hát ra chiến trường và nay vẫn cất cao tiếng hát giữa thời bình.

Nhạc sĩ, NSND Phạm Ngọc Khôi, Phó Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam gửi lời tri ân đến NSND Thanh Đính

Âm vang từ quá khứ đến hôm nay

“Tiếng hát từ trái tim” không chỉ là tên gọi chương trình mà còn là tâm tình của những người lính – nghệ sĩ Đoàn Ca Múa Nhạc Cựu Chiến binh TP.HCM. Họ từng dùng tiếng hát làm vũ khí tinh thần, tiếp sức mạnh và niềm tin cho đồng đội giữa mưa bom lửa đạn, nay vẫn gửi gắm trong lời ca ấy tình yêu quê hương, lòng tri ân sâu sắc với đất nước.

Ba mươi ba năm có thể chưa phải là hành trình dài, nhưng đủ để khắc ghi bao tâm huyết, cống hiến và khát vọng. Từ ngày thành lập (30.10.1992), Đoàn Ca Múa Nhạc Cựu Chiến binh TP.HCM đã bền bỉ giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa – nghệ thuật của người lính.

Với hơn 500 buổi biểu diễn, Đoàn đã mang tiếng hát người lính đến với hàng chục ngàn khán giả trong và ngoài nước, góp phần thắt chặt tình đoàn kết hữu nghị giữa Việt Nam và bạn bè quốc tế.

NSND Thanh Đính là người “thuyền trưởng”, người truyền lửa cho phong trào nghệ thuật, giữ nhịp cho những trái tim yêu nước, yêu đời, yêu nhạc

Từ chiến khu năm xưa đến sân khấu hôm nay, NSND Nguyễn Thanh Đính – người gắn bó với Đoàn từ những ngày đầu vẫn giữ nguyên ngọn lửa đam mê. Ông là người “thuyền trưởng” của tập thể nghệ sĩ – cựu chiến binh, người truyền lửa cho phong trào nghệ thuật, giữ nhịp cho những trái tim yêu nước, yêu đời, yêu nhạc.

Trong niềm vui kỷ niệm 33 năm, ông lại đón thêm niềm hạnh phúc mới, danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân được trao tặng năm 2024, ghi nhận trọn vẹn hành trình hơn bảy thập kỷ cống hiến của một giọng ca đã sống cùng lịch sử dân tộc.

“Một nghệ sĩ đặc biệt”

Trong phần giao lưu, khán giả được xem đoạn phim ngắn về NSND Nguyễn Thanh Đính “Tiếng hát cất lên từ trái tim”, cùng lắng nghe những chia sẻ chân tình từ bạn bè, đồng nghiệp, các thế hệ nghệ sĩ học trò từng có những kỷ niệm sâu sắc cùng ông trong hoạt động nghệ thuật.

NSND Tạ Minh Tâm kể về những kỷ niệm thời thiếu niên với NSND Thanh Đính mà gần 50 năm qua vẫn không thể phai mờ

Nhạc sĩ Võ Công Bành, người từng gắn bó với NSND Thanh Đính trong những năm thanh xuân tại Đoàn Ca Múa Nhân dân Trung ương, kể lại giai đoạn được làm việc với chuyên gia Liên Xô để dựng vở opera đầu tiên ở Việt Nam, thời điểm mà theo ông “được học hỏi âm nhạc chính quy là một niềm hạnh phúc vô cùng lớn lao”.

Cùng chia sẻ tại chương trình còn có nhạc sĩ Trần Xuân Tiến, ca sĩ Minh Thu, NSƯT Cao Minh, những đồng nghiệp và học trò từng chịu ảnh hưởng sâu sắc từ nhân cách và tinh thần nghệ sĩ của NSND Thanh Đính.

NSƯT Cao Minh

Phát biểu tại chương trình, kiến trúc sư Nguyễn Trường Lưu, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật TP.HCM, bày tỏ sự trân trọng đối với NSND Thanh Đính, người ông gọi là “một nghệ sĩ đặc biệt”.

Ông kể, trong những năm hoạt động ở Khu 5 (1966–1972), NSND Thanh Đính không chỉ biểu diễn mà còn trực tiếp dạy hát cho cán bộ, chiến sĩ, quần chúng nhân dân.

“Có những buổi biểu diễn chỉ một mình nghệ sĩ Thanh Đính đảm nhận toàn bộ chương trình, hát liền 30 đến 35 bài, mang lại niềm vui và sức mạnh tinh thần to lớn cho người nghe giữa chiến trường”, ông Nguyễn Trường Lưu chia sẻ.

Điều đặc biệt, theo ông Lưu, là trong những năm ấy, dù gian khổ, nghệ sĩ Thanh Đính vẫn gửi thư ra miền Bắc chỉ với một mong muốn: được nhận thêm các bài hát mới để tiếp tục hát cho đồng bào và chiến sĩ. Sau năm 1972, ông ra Bắc công tác, nhưng đến năm 1974 lại trở vào chiến trường Nam Bộ, tiếp tục cống hiến bằng tiếng hát của mình.

Ông Nguyễn Trường Lưu nói thêm: “Năm 2024, Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân cho nghệ sĩ Thanh Đính. Nhưng trong lòng tôi, danh hiệu ấy ông đã xứng đáng từ năm 1966, trong trái tim đồng bào và chiến sĩ miền Nam. Ở tuổi hơn 90, giọng hát của ông vẫn vang khỏe, chan chứa niềm tin và tình yêu nghệ thuật”.

Phát biểu tại chương trình, NSND Tạ Minh Tâm xúc động chia sẻ về kỷ niệm đặc biệt với NSND Thanh Đính – người thầy mà ông luôn trân quý. Ông kể: “Năm 1977, khi tôi mới 17 tuổi, đang sinh hoạt trong một nhóm văn nghệ ở Long Xuyên (An Giang), chúng tôi được thông báo có một cán bộ của Bộ Văn hóa và một ca sĩ nổi tiếng từ Hà Nội vào tập huấn.

Khi ấy, âm nhạc cách mạng với thanh niên miền Nam còn khá mới mẻ, nên việc được gặp nghệ sĩ từ Hà Nội là điều vô cùng đặc biệt. Và người nghệ sĩ ấy chính là bác Thanh Đính”.

Theo NSND Tạ Minh Tâm, hình ảnh NSND Thanh Định thời điểm đó đã khắc sâu trong ký ức ông – một người nghệ sĩ say mê, tự tin, giọng hát cao vút và truyền cảm hứng.

“Bác hát bài Bài ca Trường Sơn, phân tích rất kỹ, say mê, khiến tôi bị cuốn hút hoàn toàn. Cũng trong buổi tập huấn ấy, tôi nói với bác rằng mình muốn thi vào trường Nhạc, đã nộp hồ sơ.

Ngay tại chỗ, bác viết một lá thư tay rất dài gửi nhạc sĩ Thanh Cao – lúc đó công tác phòng Giáo vụ tại Trường Quốc gia Âm nhạc TP.HCM (nay là Nhạc viện TP.HCM) để giới thiệu tôi. Với tôi, đó là một kỷ niệm không bao giờ quên”.

NSND Tạ Minh Tâm chia sẻ thêm, suốt gần nửa thế kỷ qua, ông vẫn luôn nhắc đến tấm gương của NSND Thanh Đính – người nghệ sĩ mẫu mực, tận tụy, hết lòng với nghệ thuật. “Hôm nay, được gặp lại bác trong ngày vui của Đoàn Ca Múa Nhạc Cựu Chiến binh TP.HCM, tôi thật sự xúc động. Xin gửi đến bác tình cảm, lòng biết ơn sâu sắc và chúc bác luôn mạnh khỏe, hát đến hơn 100 tuổi”.

Phó Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam Phạm Ngọc Khôi và NSND Thanh Đính

Nhạc sĩ, NSND Phạm Ngọc Khôi, Phó Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam gửi lời tri ân đến NSND Thanh Đính: “Thưa bác, cháu xin thay mặt Hội Nhạc sĩ Việt Nam và các thế hệ nghệ sĩ kế tiếp, bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến bác và các cô chú, anh chị – những người đã đi cùng đất nước, gắn bó với nền âm nhạc cách mạng Việt Nam trong suốt những năm tháng gian khổ. Chúng cháu mong bác luôn mạnh khỏe, tiếp tục truyền ngọn lửa nghề cho các thế hệ trẻ”.

Không khí giao lưu thêm phần xúc động khi điêu khắc gia Lý Châu Hoàn - Nguyên Phó Bí thư Đảng ủy Ban Tuyên huấn Khu 5, người từng cùng NSND Thanh Đính hoạt động trong Tiểu ban Cổ động của Ban Tuyên huấn, tiến lên sân khấu trao tặng người bạn nghệ sĩ của mình một tác phẩm điêu khắc mang tên Hoa bất tử.

Ông nói: “Tôi và anh Đính sống, chiến đấu cùng nhau từ năm 1967. Hôm nay, tôi tặng lại người bạn cũ tác phẩm này – một đóa hoa bất tử, tượng trưng cho tình đồng đội và sức sống của người nghệ sĩ cách mạng”.

Ở tuổi 93, NSND Thanh Đính vẫn cất cao tiếng hát

Tôi sẽ hát bài Bước chân trên dải Trường Sơn

Trong giây phút lắng đọng của chương trình, khi người dẫn chương trình - Nhà báo Phan Tùng Sơn mời NSND Thanh Đính chia sẻ cảm xúc. Ông bày tỏ: “Tôi xin cảm ơn những lời phát biểu, những bó hoa và tình cảm của các anh chị, đặc biệt là sự yêu mến, trân trọng của các đồng nghiệp dành cho tôi ngày hôm nay”.

Khi được hỏi nếu chọn một ca khúc để nói lên tâm trạng của mình, ông mỉm cười: “Tôi sẽ hát Bước chân trên dải Trường Sơn. Đó là sự hồi ức trở về với một thời xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước và niềm tin vào tương lai”.

Tiếng hát của người nghệ sĩ ở tuổi 93 vẫn vang đầy nội lực, nốt trầm, nốt cao đều sáng. Những tràng pháo tay dài vang lên, như lời tri ân dành cho người nghệ sĩ đã sống trọn đời với âm nhạc và đất nước.

Nhiều tiết mục được biểu diễn trong chương trình

Chương trình “Tiếng hát từ trái tim” giới thiệu nhiều tiết mục giàu cảm xúc: Bài ca thống nhất (Võ Văn Di), Trái tim người chiến sĩ (Trần Viết Được), Mùa hoa ban nở (Lê Lai – biên đạo NSND Minh Tiến), Mùa xuân cho em (Văn Dung – thơ Dương Kiềm);

Người là niềm tin tất thắng (Chu Minh), Gặp gỡ đồng đội (Ngọc Khuê), độc tấu sáo Anh vẫn hành quân (Huy Du), múa Hoa sen Tháp Mười (Trương Quang Lục – biên đạo Phan Thanh Tuyền), độc tấu đàn T’rưng Mặt trời và lửa (NSƯT Bá Quế)…

Đặc biệt, NSND Thanh Đính trực tiếp biểu diễn ba ca khúc: Dấu chân phía trước (nhạc Phạm Minh Tuấn, thơ Hồ Thi Ca), lĩnh xướng cùng tập thể Đoàn Ca Múa Nhạc Cựu Chiến binh TP.HCM; Bước chân trên dải Trường Sơn (Vũ Trọng Hối) và Chào em cô gái Lam Hồng (Ánh Dương).

NSND Thanh Đính trong vòng tay bạn bè, đồng nghiệp, gia đình

THÙY TRANG