Dấu ấn của Chiến lược Bảo vệ biên giới quốc gia
Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 28-9-2018 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia (gọi tắt là Nghị quyết số 33) đã xác định mục tiêu chung là 'Bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, biên giới quốc gia (BGQG); bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN; bảo vệ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; bảo vệ hòa bình, an ninh, văn hóa, pháp luật, tính uy nghiêm và biểu tượng quốc gia tại biên giới, cửa khẩu; xây dựng BGQG hòa bình, hữu nghị, ổn định, hợp tác và phát triển; bảo vệ, phòng thủ vững chắc BGQG, góp phần phát triển kinh tế-xã hội gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại ở khu vực biên giới và cả nước'...
Thiếu tướng Lê Đức Thái, Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã có cuộc trao đổi với phóng viên về việc thực hiện Nghị quyết số 33.
Dự thảo Luật Biên phòng đủ điều kiện trình Quốc hội thông qua
Phóng viên (PV): Nghị quyết số 33 đã xác định sớm ban hành Luật Biên phòng Việt Nam (BPVN). Đến nay, dự án luật đã hoàn thành những thủ tục cuối cùng để trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ mười. Đề nghị đồng chí cho biết thêm về vấn đề này?
Thiếu tướng Lê Đức Thái: Thực hiện phân công của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Quốc phòng (BQP) giao Bộ tư lệnh BĐBP là Cơ quan Thường trực Ban Soạn thảo Luật Biên phòng Việt Nam (BPVN)-(Cơ quan Thường trực). Từ tháng 7-2019 đến tháng 1-2020, Cơ quan Thường trực đã phối hợp với các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố biên giới tiến hành khảo sát thực tiễn, hội thảo, hoàn thiện hồ sơ dự án luật trình Chính phủ theo đúng quy định. Ngày 5-2-2020, tại phiên họp thường kỳ tháng 1-2020, Chính phủ đã lấy ý kiến thành viên về 2 vấn đề: Một là: “BĐBP chủ trì thực hiện nhiệm vụ duy trì an ninh, trật tự, đấu tranh phòng, chống tội phạm ở khu vực biên giới, cửa khẩu theo quy định của pháp luật”, có 22/26 thành viên Chính phủ nhất trí, 2 thành viên Chính phủ không tham gia ý kiến. Hai là: “BĐBP có quyền hạn kiểm tra, kiểm soát, xử lý phương tiện khi có dấu hiệu vi phạm pháp luật ở khu vực biên giới, cửa khẩu”, có 21/26 thành viên Chính phủ nhất trí, 2 thành viên Chính phủ không tham gia ý kiến.
Ngày 28-4-2020, Chính phủ trình Quốc hội dự án Luật BPVN. Tại Kỳ họp thứ chín, có 87/95 ý kiến phát biểu tại tổ và 25/29 ý kiến phát biểu tại hội trường đồng thuận, nhất trí cao với các nội dung quy định trong dự thảo luật.
Từ tháng 6-2020 đến tháng 9-2020, Cơ quan Thường trực đã phối hợp với Ủy ban QPAN của Quốc hội, các cơ quan liên quan tổ chức 3 cuộc tọa đàm tại Hải Phòng, Thừa Thiên-Huế và Kiên Giang với 216 đại biểu tham dự, có 40 ý kiến tham gia; tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội chỉnh lý dự thảo luật trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến. Tại Phiên họp thứ 47, UBTVQH cơ bản nhất trí với dự thảo luật.
Ngày 8-9-2020, Quốc hội gửi hồ sơ xin ý kiến 63 đoàn đại biểu Quốc hội và các ủy ban, Hội đồng Dân tộc của Quốc hội về dự thảo luật. Đến ngày 14-10-2020, có 62/63 đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng Dân tộc cho ý kiến góp ý dự thảo luật. Về cơ bản, tuyệt đại đa số ý kiến tham gia nhất trí, đồng thuận cao với bố cục, nội dung dự thảo luật; một số ý kiến đề nghị chỉnh lý câu từ, kỹ thuật, các điều khoản cụ thể của dự thảo luật.
Trước phiên khai mạc Kỳ họp thứ mười, Quốc hội khóa XIV, Cơ quan Thường trực đã phối hợp với Ủy ban QPAN hoàn thiện báo cáo của UBTVQH giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật trình Quốc hội. Có thể khẳng định, dự thảo Luật BPVN đã bảo đảm các yêu cầu về nội dung và quy trình thủ tục trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ mười.
Xây dựng lực lượng có bản lĩnh, trình độ cao
PV: Để tiếp tục hoàn thành tốt vai trò chủ trì duy trì an ninh, trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới, cửa khẩu, thời gian qua, Đảng ủy, Bộ tư lệnh BĐBP đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới tổ chức, phương thức hoạt động của lực lượng; triển khai nghiên cứu Đề án “Xây dựng lực lượng Trinh sát kỹ thuật; Đặc nhiệm phòng, chống tội phạm; Kiểm soát cửa khẩu hiện đại, tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0”. Đề nghị đồng chí cho biết thêm về những vấn đề này?
Thiếu tướng Lê Đức Thái: Quán triệt và thực hiện đúng các quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; các chỉ thị, nghị quyết của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy, Bộ tư lệnh BĐBP đã lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng Trinh sát kỹ thuật, nghiệp vụ; Đặc nhiệm phòng, chống tội phạm; Kiểm soát cửa khẩu có cơ cấu hợp lý, bảo đảm tinh, gọn, mạnh; trang bị kỹ thuật hiện đại, phù hợp với tình hình thực tiễn, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG cả trước mắt và lâu dài.
Đảng ủy, Bộ tư lệnh BĐBP thường xuyên quan tâm, đổi mới phương thức hoạt động của lực lượng Trinh sát biên phòng, lực lượng Phòng, chống ma túy và tội phạm. Từ năm 2015 đến nay, BĐBP đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 54.314 vụ/90.062 đối tượng; đấu tranh thành công 6.636 chuyên án và kế hoạch nghiệp vụ; khởi tố 4.986 vụ/6.120 đối tượng, thu giữ 16,85 tấn ma túy; giải cứu hàng trăm phụ nữ, trẻ em; tịch thu hàng hóa, tang vật vi phạm, phát mại sung công quỹ Nhà nước gần 1.000 tỷ đồng; tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế, lực lượng chức năng các nước nghiên cứu, phát hiện và đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm công nghệ cao, xuyên quốc gia, xuyên biên giới; hợp tác quốc tế trong đào tạo, bảo đảm trang bị, phương tiện kỹ thuật công tác biên phòng.
Quán triệt và thực hiện Kết luận của Thường vụ Quân ủy Trung ương, Đảng ủy, Bộ tư lệnh BĐBP đã chỉ đạo các cơ quan chức năng nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện Dự thảo Đề án “Xây dựng lực lượng Trinh sát kỹ thuật; Đặc nhiệm phòng, chống tội phạm; Kiểm soát cửa khẩu hiện đại, tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0”.
Thủ tục biên phòng điện tử thuận tiện
PV: Hiện nay, BĐBP là đơn vị trong BQP triển khai thủ tục biên phòng điện tử và tham gia cơ chế một cửa quốc gia theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện thủ tục biên phòng điện tử tại các cửa khẩu, cảng biển do BQP quản lý. Kết quả của công tác này như thế nào, thưa đồng chí?
Thiếu tướng Lê Đức Thái: Hiện nay, BĐBP quản lý kiểm soát xuất, nhập cảnh tại 154 cửa khẩu (trong đó có 117 cửa khẩu tuyến biên giới đất liền, 37 cửa khẩu cảng) và 88 lối mở biên giới. Thời gian qua, BĐBP đã tích cực, chủ động tham mưu với Quân ủy Trung ương, BQP báo cáo, đề xuất Chính phủ ban hành các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến nhiệm vụ công tác quản lý cửa khẩu, kiểm soát xuất, nhập cảnh và cải cách thủ tục tại các cửa khẩu, như: Nghị định số 112/2014/NĐ-CP về quản lý cửa khẩu biên giới đất liền; Quyết định số 10/2016/QĐ-TTg về thực hiện thủ tục biên phòng điện tử cảng biển; Quyết định số 15/2019/QĐ-TTg về thực hiện thủ tục biên phòng điện tử tại các cửa khẩu do BQP quản lý. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hoàn thiện đã tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho lực lượng BĐBP triển khai thực hiện nhiệm vụ cải cách thủ tục hành chính và điện tử hóa, hiện đại hóa trong giải quyết thủ tục hành chính tại cửa khẩu.
BĐBP là đơn vị duy nhất của quân đội triển khai thủ tục biên phòng trên Cổng thông tin biên phòng điện tử và tham gia cơ chế một cửa quốc gia theo các Quyết định số 10/2016/QĐ-TTg và Quyết định số 15/2019/QĐ-TTg. Hiện, BĐBP đang triển khai 21 thủ tục hành chính điện tử theo hình thức dịch vụ công mức độ 3, 4 trên Cổng thông tin một cửa quốc gia và Cổng thông tin điện tử biên phòng (13 thủ tục tuyến cảng, 8 thủ tục tuyến biên giới đất liền); loại bỏ 15 thủ tục hành chính về lĩnh vực xuất nhập cảnh không còn phù hợp; cắt giảm tới 45,5% các loại giấy tờ làm thủ tục. So với phương thức thủ công, thủ tục biên phòng điện tử đã giảm thời gian tàu thuyền chờ hoàn thành thủ tục từ 2-3 giờ xuống còn 0 giờ kể từ lúc tàu cập cảng. Cùng với đó, thủ tục nhập cảnh cho hành khách được thực hiện từ phao số 0, ngay khi tàu, thuyền viên thực hiện xong thủ tục biên phòng điện tử. Do vậy, thuyền viên, hành khách được phép rời tàu đi bờ tham quan, du lịch theo chương trình ngay.
PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!