Dấu ấn sau 10 năm tổ chức Chương trình Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam-Trung Quốc
Năm 2024 đánh dấu 10 năm tổ chức Chương trình Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới (HNQPBG) giữa Quân đội nhân dân Việt Nam và Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc. Qua mỗi lần tổ chức chương trình giao lưu, hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam và Trung Quốc đã có những bước phát triển tích cực, góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ giữa hai nước, hai Quân đội.
Thực hiện Thỏa thuận hợp tác Biên phòng bổ sung, sửa đổi được Bộ Quốc phòng Việt Nam ký với Bộ Quốc phòng Trung Quốc, đầu năm 2014, lãnh đạo Bộ Quốc phòng Việt Nam và Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã thống nhất tổ chức Chương trình Giao lưu HNQPBG Việt Nam - Trung Quốc năm 2014 tại hai thành phố biên giới là Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam và Đông Hưng, tỉnh Quảng Châu, Trung Quốc. Về cấp chủ trì, phía Việt Nam là Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, phía Trung Quốc là Phó Tổng tham mưu trưởng, cùng với các lực lượng: Biên phòng, quân sự địa phương ở biên giới và các quân khu giáp biên. Bên cạnh đó, còn mời lãnh đạo địa phương các tỉnh có chung biên giới với Trung Quốc tham gia.
Đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Giao lưu HNQPBG Việt Nam-Trung Quốc lần thứ nhất do cố Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu; Đoàn đại biểu Trung Quốc do Trung tướng Thích Kiến Quốc, nguyên Phó tổng Tham mưu trưởng, Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc làm trưởng đoàn. Chương trình Giao lưu HNQPBG Việt Nam-Trung Quốc lần thứ nhất có các hoạt động như: tọa đàm, trao đổi, giao lưu hữu nghị giữa hai đoàn đại biểu; thăm Đồn Biên phòng Hoành Mô và Đồn Biên phòng Trà Cổ; tham quan và chào cột mốc chủ quyền, chứng kiến tuần tra chung giữa BĐBP Việt Nam và BĐBP Trung Quốc; dự Lễ kết nghĩa bản-bản của nhân dân hai bên biên giới, cùng một số hoạt động khác.
Sau 2 ngày tổ chức, Chương trình Giao lưu HNQPBG đã thành công rực rỡ, khẳng định sự đoàn kết, hữu nghị giữa hai Đảng, hai Nhà nước và hai quân đội, sự hợp tác hiệu quả giữa chính quyền địa phương, nhân dân và lực lượng bảo vệ biên giới giữa hai nước. Đây cũng là dịp để hai bên tiếp tục tăng cường sự tin cậy chính trị và hiểu biết lẫn nhau, thúc đẩy quan hệ hợp tác quốc phòng giữa hai nước nói chung và hợp tác giữa các lực lượng bảo vệ biên giới nói riêng, mang lại hiệu quả thiết thực. Cuộc giao lưu này có ý nghĩa quan trọng trong việc tiếp tục khẳng định chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước ta là ưu tiên thúc đẩy quan hệ với các nước láng giềng có biên giới liền kề, đồng thời, góp phần bác bỏ các thông tin xuyên tạc về quan hệ Việt Nam - Trung Quốc, qua đó, củng cố niềm tin của nhân dân hai nước về một khu vực biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển.
Căn cứ vào kết quả của Chương trình Giao lưu HNQPBG Việt Nam-Trung Quốc lần thứ nhất mang tính chất thí điểm, năm 2015, khi chuẩn bị tổ chức Chương trình Giao lưu HNQPBG Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 2 tại tỉnh Lào Cai (Việt Nam) và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), phía Trung Quốc đề nghị nâng cấp người chủ trì các hoạt động giao lưu từ cấp Thứ trưởng lên cấp Bộ trưởng. Việc Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hai nước trực tiếp tham gia các hoạt động trong Chương trình Giao lưu HNQPBG đã nói lên tính chất quan trọng cũng như sự coi trọng mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc, được thể hiện qua việc cùng cố gắng xây dựng đường biên giới ngày càng hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.
Lấy hoạt động Biên phòng làm trung tâm
Đó là khẳng định của hai Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam và Trung Quốc tại cuộc hội đàm hữu nghị giữa Đoàn đại biểu quân sự cấp cao Việt Nam do cố Đại tướng Phùng Quang Thanh, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm trưởng đoàn và Đoàn đại biểu quân sự cấp cao Trung Quốc do Thượng tướng Thường Vạn Toàn, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Trung Quốc làm trưởng đoàn, trong Chương trình Giao lưu HNQPBG Việt Nam-Trung Quốc lần thứ 2 diễn ra tại tỉnh Lào Cai (Việt Nam) và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc).
Còn nhớ, đầu năm 2013, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã ký với Bộ Quốc phòng Trung Quốc về Thỏa thuận hợp tác Biên phòng bổ sung, sửa đổi và ký Quy chế phối hợp Biên phòng 3 cấp với Bộ Công an Trung Quốc. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng, là nền tảng giải quyết các vấn đề trong quan hệ Biên phòng giữa hai nước Việt Nam - Trung Quốc. Đây cũng chính là căn cứ để các đơn vị Biên phòng hai bên biên giới duy trì, mở rộng quan hệ, tăng cường trao đổi, củng cố lòng tin và hợp tác có hiệu quả trong việc duy trì ổn định đường biên giới trên bộ, duy trì ổn định an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội khu vực biên giới, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định và phát triển chung của hai nước; trực tiếp góp phần giữ vững chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bảo đảm an ninh quốc gia, lợi ích dân tộc.
Từ đó đến nay, lực lượng BĐBP Việt Nam đã chủ động, tích cực phối hợp chặt chẽ với các lực lượng bảo vệ biên giới của Trung Quốc thực hiện tốt Thỏa thuận hợp tác Biên phòng giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam với Bộ Quốc phòng Trung Quốc và Biên bản ghi nhớ 3 cấp giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam và Bộ Công an Trung Quốc; tổ chức triển khai nhiều mô hình hợp tác hữu nghị, đem lại hiệu quả thực chất; góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, bảo đảm an ninh biên giới quốc gia như: Mô hình kết nghĩa “Đồn - Trạm hữu nghị, biên giới bình yên”, “Đồn - Trạm hữu nghị, cửa khẩu hài hòa”; “Xây dựng đường biên giới kiểu mẫu”; “Tuần tra đoàn kết”; “Rừng cây hữu nghị Biên phòng Việt - Trung”; “Giao lưu công tác chính trị”; “Phối hợp thực thi pháp luật trên tuyến biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc”; “Sứ giả hữu nghị”...
Ngoài ra, các đơn vị BĐBP Việt Nam đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức kết nghĩa được 67 cặp thôn, bản, cụm dân cư hai bên biên giới. Đồng thời, triển khai hiệu quả phong trào “Quần chúng tự quản đường biên, cột mốc quốc giới” và các chương trình, mô hình: “Quân đội chung tay xây dựng nông thôn mới”, “Điểm sáng văn hóa nơi biên cương”, “Nâng bước em tới trường-Con nuôi đồn biên phòng”, “Bò giống giúp người nghèo biên giới”...
Qua 10 năm với 8 lần tổ chức thành công (chỉ có 2 năm 2019 và 2020 phải tạm hoãn do dịch Covid-19), Chương trình Giao lưu HNQPBG Việt Nam - Trung Quốc đã trở thành mô hình hợp tác hiệu quả, đặc sắc; ngày càng phát triển cả về chiều rộng và chiều sâu; nội dung ngày càng phong phú, với nhiều hoạt động thiết thực, có sức lan tỏa cao, mang ý nghĩa chính trị quan trọng, được lãnh đạo các cấp ủng hộ, nhân dân hai nước đồng tình và dư luận quốc tế quan tâm; thể hiện quyết tâm chính trị của hai bên trong việc tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị, gắn bó giữa nhân dân, chính quyền địa phương. Qua từng kỳ giao lưu, hợp tác quốc phòng Việt Nam-Trung Quốc đã có bước phát triển tích cực, góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ giữa hai Nhà nước, hai Quân đội, cùng nhau xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.