Dấu ấn văn hóa Quảng Trị qua 35 năm: Bức tranh đa sắc màu

Đêm nhạc Trịnh Công Sơn với chủ đề “Khúc ca Hòa bình” nằm trong khuôn khổ Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024 - Ảnh: M.Đ

Đa dạng, phong phú các hoạt động văn hóa

Những năm qua, VH,TT&DL Quảng Trị đã thực hiện các chủ trương, chính sách về văn hóa xuất phát từ nền tảng Nhân dân, lấy dân làm gốc, người dân hưởng thụ các thành quả sáng tạo ra với mục tiêu nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho Nhân dân.

Các hoạt động, sự kiện văn hóa được tổ chức đa dạng, phong phú bằng nhiều hình thức phù hợp với phong tục tập quán, thực tiễn xã hội. Đặc biệt, trong 10 năm qua, tỉnh tổ chức thành công nhiều lễ hội, lễ kỷ niệm lớn như: Lễ hội Thống nhất non sông; kỷ niệm Ngày sinh Tổng Bí thư Lê Duẩn; kỷ niệm 45 năm Chủ tịch Cuba Fidel Castrol sang thăm vùng giải phóng tỉnh Quảng Trị; kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng tỉnh Quảng Trị...

Ngành VH,TT&DL cũng tăng cường các hoạt động giao lưu, hội nhập về văn hóa nhằm quảng bá, giới thiệu mảnh đất, con người Quảng Trị đến với bạn bè trong nước và quốc tế thông qua các hoạt động về văn hóa, biểu diễn nghệ thuật, các liên hoan phim, các hoạt động thi đấu thể thao đỉnh cao và xúc tiến, quảng báo, đầu tư về du lịch.

Tỉnh thực hiện các nội dung hợp tác phát triển văn hóa, du lịch, thông tin và truyền thông với tỉnh Savannakhet (Lào), tỉnh Mukdahan (Thái Lan) và các tỉnh trên tuyến Hành lang kinh tế Đông - Tây; tổ chức các hoạt động tuyên truyền phục vụ các sự kiện chính trị, xã hội quan trọng của tỉnh, quốc gia và các sự kiện đối ngoại khác.

Các đoàn nghệ thuật của tỉnh đã tham gia biểu diễn tại một số nước như: Thái Lan, Lào... Thông qua đó nhằm giao lưu, quảng bá các sản phẩm văn hóa, giá trị văn hóa truyền thống của tỉnh, đồng thời tiếp thu có chọn lọc những tinh hoa văn hóa của các dân tộc.

Nhiều thành quả ấn tượng

Phó Giám đốc Sở VH,TT&DL Hồ Văn Hoan cho biết, chính sự vào cuộc quyết liệt của các cấp ủy đảng đã tạo ra những chuyển biến tích cực trong nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, nhận được sự đồng lòng, đồng sức của xã hội, tạo nên những bước đột phá trên lĩnh vực văn hóa.

Đến ngày 31/8/2023, tỉnh Quảng Trị có 95% gia đình được công nhận danh hiệu gia đình văn hóa; 96,8% làng, bản, khu phố đạt chuẩn văn hóa; 98/125 xã, phường, thị trấn có trung tâm văn hóa - thể thao đạt chuẩn; 772/800 làng, bản, khu phố có nhà văn hóa - khu thể thao...

Các hoạt động kỷ niệm những ngày lễ lớn đã được tổ chức thành công tốt đẹp, đạt mục tiêu và yêu cầu đề ra, tạo được ấn tượng sâu sắc trong lòng Nhân dân và bạn bè trong, ngoài nước. Thành quả đó được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các bộ, ban, ngành trung ương, các tỉnh, thành phố và Nhân dân, du khách trong nước và quốc tế ghi nhận, đánh giá cao, qua đó, góp phần quảng bá hình ảnh, nâng cao vị thế của tỉnh Quảng Trị.

Ngoài ra, việc thực hiện tốt công tác gìn giữ và tổ chức sôi nổi nhiều lễ hội và các hoạt động văn hóa, thể thao phù hợp với nếp sống văn minh, truyền thống văn hóa của dân tộc và phong tục, tập quán tốt đẹp của từng địa phương đã tạo nên một bức tranh đa sắc màu trong đời sống tinh thần của người dân.

Trong công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa phi vật thể, UBND tỉnh đã lập hồ sơ quốc gia “Nghệ thuật Bài chòi Trung bộ Việt Nam” trình UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và đã được UNESCO ghi danh năm 2017; Bộ VH,TT&DL công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với lễ hội Arieuping của đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Kô.

Tiến hành khảo sát, kiểm kê hàng trăm di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh. Hoạt động sưu tầm các hiện vật, hình ảnh, tư liệu lịch sử và công tác trưng bày được ngành VH,TT&DL thực hiện thường xuyên. Đến nay, Quảng Trị có 4 bảo vật quốc gia được Thủ tướng Chính phủ công nhận, 33.000 tài liệu, hiện vật gốc đang được lưu trữ tại bảo tàng.

Công tác tôn vinh nghệ nhân và phong tặng danh hiệu nghệ sĩ, khuyến khích văn nghệ sĩ có nhiều cống hiến được quan tâm. Qua các đợt xét tặng, hiện toàn tỉnh có 27 nghệ nhân được Chủ tịch nước quyết định phong tặng và truy tặng danh hiệu cao quý “Nghệ nhân ưu tú”; 1 giải thưởng Hồ Chí Minh, 4 giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật; 2 nghệ sĩ nhân dân và 9 nghệ sĩ ưu tú.

Nhiều cuộc triển lãm tranh, tượng, ảnh nghệ thuật được tổ chức nhân các sự kiện chính trị trọng đại của đất nước, của tỉnh. Tổ chức thành công Cuộc thi sáng tác tác phẩm văn học nghệ thuật với chủ đề “Quảng Trị - 50 năm xây dựng, đổi mới và phát triển” (1972-2022); phối hợp với Cục Triển lãm, Mỹ thuật, Nhiếp ảnh tổ chức thành công Triển lãm Mỹ thuật Khu vực IV (Bắc miền Trung) lần thứ 27 với sự tham gia của 150 tác giả cùng với hơn 150 tác phẩm; tổ chức thành công Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực Bắc Trung bộ lần thứ 29 vào tháng 8/2023...

Hoạt động văn học, nghệ thuật của đội ngũ văn nghệ sĩ diễn ra sôi nổi về cả chiều rộng và chiều sâu, đạt được những kết quả đáng khích lệ như: Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật, Giải thưởng Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Nhiều tác giả với những tác phẩm văn học, nghệ thuật viết về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, đề tài chiến tranh cách mạng, đề tài mảnh đất, con người Quảng Trị ghi dấu ấn đậm nét trong dòng chảy văn học, nghệ thuật nước nhà.

Đặc biệt, trong 6 tháng đầu năm 2024, được sự quan tâm và hỗ trợ của Bộ VH,TT&DL, tỉnh Quảng Trị đăng cai, phối hợp tổ chức nhiều giải thể thao thu hút đông đảo vận động viên, cổ động viên trên khắp mọi miền đất nước đến thi đấu và cổ vũ, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ thể thao thành tích cao của người dân Quảng Trị.

Đặc biệt, tỉnh tổ chức Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024 góp phần quảng bá, giới thiệu hình ảnh, con người Quảng Trị đến với bạn bè quốc tế, tôn vinh những giá trị của hòa bình. Qua đó khơi dậy tinh thần, cổ vũ cán bộ, đảng viên và Nhân dân tích cực thi đua lao động sản xuất, học tập để xây dựng tỉnh nhà ngày càng văn minh, giàu đẹp.

Minh Đức