Đầu cơ đấu giá gây hỗn loạn thị trường nhà đất

Chiều ngày 16/9, thông tin từ Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Thanh Oai, chỉ có 13 lô được hoàn thành nghĩa vụ tài chính, còn lại 55 lô có mức giá trúng cao đã bỏ cọc. Như vậy, những nghi ngại về việc, giá trúng được đẩy lên quá cao rồi bỏ cọc ở những phiên đấu giá đất bất thường vừa diễn ra đã thành hiện thực.

Liên tiếp đấu giá

Mở đầu cho những phiên đấu giá đất ở những địa phương vùng ven Hà Nội gây ồn ào thời gian qua chính là phiên đấu giá 68 thửa đất tại khu Ngõ Ba, xã Thanh Cao, huyện Thanh Oai ngày 10/8 với giá trúng cao nhất hơn 100 triệu đồng/m2. Hiện tại đã hết thời gian nộp tiền, chỉ có 13 lô nộp đủ tiền. Đáng chú ý những lô đã nộp đủ tiền này là những lô có mức giá trúng thấp nhất. Còn lại 55 lô khác có mức giá trúng từ 80 đến hơn 100 triệu đồng/m2 không nộp tiền. Như vậy, 55 lô đất không nộp đủ tiền được hiểu là bỏ cọc. Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Thanh Oai cho biết, theo quy định, hết 120 ngày mới hủy kết quả phiên đấu giá nên huyện vẫn chưa có phương án đấu giá lại.

Khu đất đấu giá xã Thanh Cao, huyện Thanh Oai dù hiện “đồng không mông quạnh” nhưng bị thổi giá lên quá cao.

Ngay sau phiên đấu giá đất này là phiên đấu giá đất tại huyện Hoài Đức với mức giá trúng cao nhất hơn 133 triệu đồng/m2 đã tạo ra kỷ lục mới về mức giá đấu trúng ở vùng ven Hà Nội. Theo đó, phiên đấu giá 19 thửa đất tại khu LK03 và LK04 xã Tiền Yên, huyện Hoài Đức kéo dài từ tối ngày 19/9 đến 4h30 sáng ngày 20/8, có mức giá trúng cao nhất hơn 133 triệu đồng/m2 (cao hơn 18 lần mức giá khởi điểm) và mức giá trúng thấp nhất là 91,3 triệu đồng/m2 (gấp 12,5 lần so với giá khởi điểm). 19 lô đất đấu giá ở Tiền Yên, Hoài Đức này chưa hết thời hạn nộp tiền nên chưa rõ tình trạng bỏ cọc ra sao. Tuy nhiên, không ít người đang suy đoán, rất dễ xảy ra tình trạng bỏ cọc bởi mức giá đấu trúng này cao hơn rất nhiều so với mức giá chung của thị trường trong khu vực.

Ngay sau phiên đấu giá đất được dư luận cho là bất thường tại Hoài Đức này, Chính phủ đã có công điện chỉ đạo các cơ quan liên quan, các địa phương kịp thời chấn chỉnh công tác đấu giá quyền sử dụng đất. Đồng thời UBND TP Hà Nội cũng đã có văn bản yêu cầu kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm pháp luật liên quan đến kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất cao bất thường trên địa bàn Hà Nội. Dù vậy, hàng loạt những cuộc đấu giá đất vẫn diễn ra, với giá trúng vẫn ở mức cao. Điển hình như, ngày 29/8, phiên đấu giá đất huyện Phúc Thọ thu hút hơn 650 hồ sơ, đã diễn ra thành công khi 39 lô đất đều tìm được chủ sở hữu. Giá trúng cao nhất ghi nhận mức 60 triệu đồng/m2.

Tiếp đó, ngày 10/9, dù cơn bão số 3 vừa quét qua, cuộc đấu giá đất huyện Phúc Thọ tại 3 xã Trạch Mỹ Lộc, Thọ Lộc và Xuân Đình vẫn diễn ra với giá trúng cao nhất đạt 69,8 triệu đồng/m2. Cũng tại Phúc Thọ, ngày 16/9, 13 thửa đất tại khu Dộc Tranh, xã Trạch Mỹ Lộc cũng được đấu giá thành công với mức giá trúng cao nhất là 75 triệu đồng/m2. Hay như ở huyện Đan Phượng sau khi lập "đỉnh" 99,2 triệu đồng/m2 ở phiên đấu giá hồi cuối tháng 7, ngày 30/9 tới đây địa phương này sẽ tiếp tục đấu giá 26 thửa đất giai đoạn 2 ở khu Đồng Sậy – Trẫm Sau, thị trấn Phùng với giá khởi điểm 14 triệu đồng/m2.

Cần phải có những điều chỉnh phù hợp

Trước tình hình hàng loạt phiên đấu giá đất ở các khu vực ngoại thành Hà Nội có mức giá cao bất thường, Bộ Xây dựng đã vừa có công văn yêu cầu các địa phương khẩn trương đưa ra biện pháp bình ổn thị trường bất động sản. Bộ Xây dựng đánh giá, sự phát triển của thị trường bất động sản hiện nay chưa thực sự bền vững, còn tiềm ẩn yếu tố rủi ro. Tình trạng các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp vi phạm quy định pháp luật vẫn tồn tại. Một số nhà đầu tư, người môi giới bất động sản tung tin đồn thổi, mua đi bán lại bất động sản, gây nhiễu loạn thông tin nhằm đẩy giá địa ốc lên cao để trục lợi. Bộ Xây dựng đề nghị UBND cấp tỉnh các địa phương kiểm tra, nắm bắt tình hình và làm rõ nguyên nhân gây biến động giá.

“Các địa phương chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chức năng rà soát công tác tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn đảm bảo đúng pháp luật, công khai, minh bạch; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định pháp luật trong đấu giá quyền sử dụng đất, ngăn chặn hành vi lợi dụng đấu giá quyền sử dụng đất để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường. Thực hiện quản lý, kiểm soát việc tăng giá bất động sản nhằm đảm bảo phù hợp điều kiện thực tế của các khu vực trên địa bàn tránh ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản tại địa phương”, công văn của Bộ Xây dựng nêu rõ.

Theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế, việc có đến 55 lô đất có mức giá đấu trúng cao nhất từ 80 – hơn 100 triệu đồng/m2 ở Thanh Oai bỏ cọc đã cho thấy, những người đấu giá đất trúng chủ yếu là người đầu cơ. Việc tham gia đấu giá đất và đẩy giá lên rất cao của nhóm người này đang làm nhiễu loạn thị trường bất động sản.

“Việc đấu giá đất và thổi giá lên mức rất cao của nhóm đầu cơ đang tạo ra những hệ lụy rất lớn như không chỉ đẩy giá đất nền ở các quận, huyện tại Hà Nội lên mức rất cao mà giá các loại bất động sản khác như chung cư cũng bị đẩy lên mặt bằng giá mới. Giá đất nền mà tăng lên nhanh chóng như thế thì không có lý gì giá chung cư lại không tăng theo cả. Việc này tạo ra sự nhiễu loạn trên thị trường bất động sản chứ không chỉ có đất nền. Hệ lụy là gây khó khăn cho người có nhu cầu thực, cho các chủ đầu tư trong quá trình phục hồi của thị trường bất động sản. Tệ hơn nữa là tạo ra các áp lực, khó khăn cho Chính phủ trong hoạt động quản lý, thực thi các chính sách pháp luật về đất đai. Nhà nước sẽ khó khăn hơn trong việc thu hồi đất đai, giải phóng mặt bằng vì giá đất đã được thổi lên nhiễu loạn”, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nói.

Trước việc hàng loạt các địa phương đang có kế hoạch tổ chức đấu giá đất hiện nay, để hoạt động này đi vào ổn định và phù hợp thực tế, theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, cần điều chỉnh một số khâu. Đầu tiên là việc địa phương tổ chức đấu giá đất phải tiến hành xác định lại mức giá khởi điểm sát với giá thị trường. Từ đó mức giá đặt cọc sẽ được nâng lên.

“Cùng với đó, cần có thêm các điều chỉnh kỹ thuật nữa. Chẳng hạn việc đặt cọc phải được hoàn thành trước khi phiên đấu giá diễn ra. Đấu giá xong thì khoảng 15 ngày, người trúng đấu giá phải nộp tiền chứ để 90 ngày như trước kia hay một số địa phương đang áp dụng 30 ngày như hiện nay là quá dài. Phải có thêm các quy định, người trúng đấu giá đất sẽ là người đứng tên trong sổ đỏ và đất đấu giá phải sau một thời gian chẳng hạn từ 3 – 5 năm mới được mua đi bán lại. Có thể xây dựng thêm các quy định nữa như trong khoảng thời gian từ 3 – 5 năm, anh phải xây nhà theo quy hoạch đã được phê duyệt. Với các điều chỉnh như thế này mới có thể hạn chế được các đối tượng đầu cơ tham gia đấu giá đất làm nhiễu loạn thị trường”, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh khuyến nghị.

Phan Hoạt