Dấu hiệu cảnh báo bạn đã mắc bệnh dại

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC)

Dại là bệnh do virus gây nguy hiểm tính mạng ở người nhưng có thể phòng ngừa được. Bệnh dại được tìm thấy ở động vật hoang dã như dơi, gấu trúc, chồn hôi và cáo. Tuy nhiên, chó vẫn là động vật chủ yếu mang mầm bệnh dại. Hầu hết trường hợp không qua khỏi do bệnh dại ở người trên khắp thế giới là do chó cắn.

Virus bệnh dại lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp (chẳng hạn vết thương trên da hoặc niêm mạc ở mắt, mũi hoặc miệng) với nước bọt hoặc mô não/hệ thần kinh của động vật bị nhiễm bệnh.

Virus bệnh dại không còn khả năng lây nhiễm khi nó khô đi và tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Sau khi một người tiếp xúc với virus dại, virus này phải di chuyển đến não trước khi có thể gây ra các triệu chứng. Khoảng thời gian từ khi tiếp xúc đến lúc xuất hiện các triệu chứng là thời kỳ ủ bệnh.

Giai đoạn này có thể kéo dài từ hàng tuần đến hàng tháng. Thời gian ủ bệnh có thể thay đổi tùy theo vị trí tiếp xúc cách não bao xa, loại virus bệnh dại và khả năng miễn dịch hiện có.

Triệu chứng theo giai đoạn

Các triệu chứng ban đầu của bệnh dại có thể tương tự cúm, bao gồm suy nhược hoặc khó chịu, sốt hoặc đau đầu. Người bệnh cũng có cảm giác khó chịu, châm chích hoặc ngứa ở vị trí vết cắn. Những triệu chứng này có thể kéo dài trong nhiều ngày.

Các triệu chứng sau đó tiến triển thành rối loạn chức năng não, gây lo lắng, nhầm lẫn và kích động. Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể bị mê sảng, hành vi bất thường, ảo giác, sợ nước và mất ngủ. Giai đoạn cấp tính của bệnh thường kết thúc sau 2-10 ngày.

Khả năng sống sót của người gần như bằng không khi xuất hiện triệu chứng lâm sàng đầu tiên, ngay cả khi được chăm sóc đặc biệt.

Những người có nguy cơ mắc bệnh dại cao gồm:

Người làm nghề giết mổ chó, mèo
Trẻ em
Người làm công tác thú y, kiểm lâm, phòng chống dịch
Người dân và những người đi du lịch đến các khu vực lưu hành bệnh dại

Cách duy nhất phòng ngừa bệnh dại

Nếu đã tiếp xúc với bất kỳ động vật hoang dã hoặc động vật lạ nào, đặc biệt nếu bị cắn hoặc cào, bạn nên nói chuyện với bác sĩ để xác định nguy cơ mắc bệnh dại hoặc các bệnh khác.

Trước đó, bạn nên rửa sạch mọi vết thương ngay lập tức bằng xà phòng và nước. Bệnh dại là trường hợp khẩn cấp về y tế, vì vậy, không nên trì hoãn.

Tiêm vaccine phòng dại ngay sau khi bị cắn là cách tốt nhất, bên cạnh các bước làm sạch vết thương. Nếu chưa từng tiêm phòng, người bệnh cần tiêm 4 liều trong vòng 2 tuần. Nếu đã tiêm trước đây, chỉ cần 2 liều sau khi bị cắn. Vaccine phòng dại có thể được tiêm cùng thời gian với các loại vaccine khác và có hiệu lực trong vòng 1-2 năm.

Vaccine sẽ không còn hiệu quả khi xuất hiện các triệu chứng của bệnh.

Độc giả Thanh Tùng