Dấu hiệu nhận biết bệnh ung thư phổi
Mỗi năm ở nước ta ghi nhận khoảng 25 ngàn ca mắc mới ung thư phổi, đứng thứ 2 sau ung thư gan.

Chụp X-quang phổi để kiểm tra sức khỏe cho bệnh nhân có yếu tố nguy cơ tại Bệnh viện Thuận Mỹ ITO Đồng Nai. Ảnh: Hạnh Dung
Một vấn đề đáng lưu ý là khoảng 75% người bệnh được phát hiện khi đã ở giai đoạn muộn, khiến tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ đạt khoảng 14,8%.
4 giai đoạn của ung thư phổi
4 năm trước, ông N.T.G. (68 tuổi, ngụ phường Trảng Dài, tỉnh Đồng Nai) được phát hiện bị ung thư phổi sau một lần đi khám sức khỏe tổng quát. Ông G. chia sẻ: Ông hút thuốc lá từ năm 16 tuổi. Trước khi được phát hiện bị bệnh, ông G. bị ho dai dẳng, có khi ho ra máu, uống thuốc không khỏi. Ông được con đưa đến bệnh viện để khám sức khỏe tổng quát, kết quả bác sĩ cho biết ông G. mắc ung thư phổi, phải phẫu thuật, xạ trị. Từ đó đến nay, ông G. bỏ hút thuốc, đi khám sức khỏe và dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Cách đây ít ngày, ông P.H.N. (46 tuổi, ngụ phường Tam Phước, tỉnh Đồng Nai) cảm thấy đau tức bụng và mạn sườn phải nên đã đến một phòng khám đa khoa tư nhân để kiểm tra.
Bác sĩ chuyên khoa I Phạm Văn Thuần, Giám đốc chuyên môn Phòng khám đa khoa Tam Phước (xã An Phước, tỉnh Đồng Nai) đã tìm hiểu kỹ diễn tiến bệnh của bệnh nhân. Theo bệnh nhân, trước khi đi khám vài ngày, ông bắt đầu có các triệu chứng bất thường như: đau bụng, đau ê ẩm vùng lưng kèm theo cảm giác đau tức nhẹ ở vùng mạn sườn phải. Cơn đau không liên quan đến vận động hay hít thở, nhưng có xu hướng tăng dần.
Bác sĩ Thuần đã chỉ định chụp cắt lớp vi tính (CT-Scanner) vùng ngực và bụng cho bệnh nhân. Kết quả cho thấy có khối u ở thùy dưới phổi phải, kích thước 2,5cm x 3,5cm, nghi ngờ là khối u phổi. Bác sĩ đã tư vấn ông N. đến bệnh viện chuyên khoa để kiểm tra sâu hơn và làm các xét nghiệm cần thiết nhằm chẩn đoán chính xác bệnh và có hướng điều trị sớm.
Tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, trung bình mỗi tháng tiếp nhận từ 20-30 bệnh nhân bị u phổi. Đáng lưu ý, phần lớn trong số đó nhập viện trong tình trạng trễ, đã quá chỉ định phẫu thuật triệt để.
Theo TS-BS Võ Tuấn Anh, Trưởng khoa Ngoại lồng ngực - tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, tùy theo mức độ xâm lấn, kích thước khối u, mức độ di căn hạch, mức độ di căn xa, ung thư phổi được chia thành 4 giai đoạn chính từ 1 đến 4. Trong đó, bệnh nhân được phát hiện từ giai đoạn 1 đến 3A có thể phẫu thuật triệt căn, kéo dài thời gian sống sau 5 năm với tỷ lệ lần lượt là 54% (giai đoạn 1), 35% (giai đoạn 2) và 15% ở giai đoạn 3. Bệnh ung thư từ giai đoạn 3B đến giai đoạn 4 không còn khả năng phẫu thuật triệt căn và tiên lượng sống của bệnh nhân sau 5 năm thấp dần.
Những người có các yếu tố sau đây nên đi tầm soát ung thư phổi: tuổi từ 50-80, hút thuốc lá một lượng tương đương ít nhất 1 gói/ngày trong vòng 20 năm, vẫn còn đang hút thuốc lá hoặc bỏ thuốc trong vòng 15 năm.
Triệu chứng và yếu tố nguy cơ
Lý giải nguyên nhân vì sao phần lớn bệnh nhân bị ung thư phổi khi phát hiện bệnh đã ở giai đoạn trễ, bác sĩ Phạm Văn Thuần cho hay: Ung thư phổi không có những biểu hiện rầm rộ. Do đó, khi có những biểu hiện dưới đây, người dân cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để thăm khám sớm. Đó là: ho khan, ho ra máu, ho kéo dài không đáp ứng với thuốc giảm ho; khó thở, cảm giác hụt hơi, nặng ngực, thở nhanh hoặc phải gắng sức khi vận động nhẹ; đau tức ở vùng ngực, lưng hoặc vai; đau đầu kéo dài. Các cơn đau có tính chất dai dẳng, âm ỉ, tăng lên khi ho hoặc hít thở sâu.
Bên cạnh đó, người dân cần cẩn trọng khi có biểu hiện mệt mỏi, chán ăn, sụt cân nhanh chóng không rõ nguyên nhân.
Có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh ung thư phổi. Trong đó, những người thường xuyên hút thuốc lá, thường xuyên hít phải khói thuốc lá có nguy cơ cao mắc ung thư phổi. Ngoài ra, nếu trong gia đình có người mắc ung thư phổi hay sinh sống, làm việc thường xuyên trong môi trường ô nhiễm, bụi mịn… cũng làm tăng nguy cơ ung thư phổi.
Để tránh bỏ sót bệnh, các bác sĩ khuyến cáo người dân nên đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh nếu có. Khi có các triệu chứng nghi ngờ như: ho ra máu, ho kéo dài không đáp ứng với thuốc giảm ho cần đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám. Việc phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm giúp tăng hiệu quả điều trị, cải thiện chất lượng sống, kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.
Để phòng bệnh ung thư phổi, người dân nên bỏ ngay thuốc lá, thuốc lào nếu đang hút; chú ý môi trường sống, môi trường làm việc; có chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập luyện phù hợp, lành mạnh.