Dầu mỏ Bắc Cực của Nga chịu ảnh hưởng nghiêm trọng bởi lệnh trừng phạt của Mỹ
Ngành dầu mỏ rộng lớn ở Bắc Cực của Nga đang đối mặt với sự gián đoạn nghiêm trọng do lệnh trừng phạt của Mỹ nhắm vào các tàu chở dầu và kho chứa, khiến nguồn dầu thô vốn được các khách hàng châu Á ưa chuộng mắc kẹt trong kho, 3 nguồn tin quen thuộc với chuỗi cung ứng nói với AFP.
Các lệnh trừng phạt được công bố vào thứ Sáu tuần trước là những biện pháp cứng rắn nhất từ trước đến nay đối với ngành dầu mỏ của Nga, nhắm vào các nhà khai thác lớn như Gazprom Neft, Surgutneftegas và 183 tàu đã vận chuyển dầu Nga.
3 nguồn tin giấu tên tiết lộ với AFP rằng cả 3 loại dầu Bắc Cực của Nga - Novy Port, ARCO và Varandey, với sản lượng khoảng 300.000 thùng mỗi ngày - đều bị ảnh hưởng.
Công nghệ vận tải đặc thù
Hai trong số các nguồn tin cho biết ngành dầu mỏ Bắc Cực của Nga, chiếm khoảng 10% lượng dầu xuất khẩu đường biển của nước này, phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng và tàu chuyên dụng.
Dầu Novy Port từ mỏ Novoportovskoye của Gazprom Neft, nơi nhiệt độ có thể xuống -55°C, dầu ARCO từ giàn khoan ngoài khơi Prirazlomnaya, và dầu Varandey từ các mỏ Timan-Pechora của Lukoil được vận chuyển bằng các tàu băng đặc biệt tới các kho nổi Umba và Kola gần Murmansk.
Tại đây, dầu được chuyển sang các tàu lớn hơn - loại Aframax hoặc Suezmax, có thể chở từ 100.000-140.000 tấn, so với 30.000 tấn của tàu nhỏ hơn - để xuất khẩu ra thị trường quốc tế.
Mỹ hiện đã áp lệnh trừng phạt lên cả kho nổi Umba, Kola và hơn một chục tàu nhỏ dùng để vận chuyển dầu từ các mỏ.
Theo dữ liệu của LSEG, ít nhất 15 tàu bị trừng phạt vào thứ Sáu tuần này, bao gồm Shturman Scherbinin, Mikhail Ulyanov và Aulis, đã tham gia vận chuyển dầu Bắc Cực của Nga trong hai tháng qua.
Các tàu nhỏ này được thiết kế đặc biệt để hoạt động ở vùng biển phía bắc, với thiết kế cho phép chở thêm dầu mà vẫn duy trì an toàn dưới nước.
“Những con tàu này không thể thay thế ngay lập tức. Không nơi nào có sẵn loại tàu như vậy để mua. Chúng được chế tạo riêng cho các dự án này”, một nguồn tin cho biết.
Điều này có thể khiến Nga phải lưu trữ hàng triệu thùng dầu không bán được, các nguồn tin nói thêm. Theo một trong số họ, với khả năng lưu trữ hạn chế tại cả 3 dự án, chỉ cần gián đoạn tải hàng trong vài tuần cũng có thể buộc các nhà khai thác phải cắt giảm sản lượng.
Ảnh hưởng lên thị trường châu Á
Theo Reuters, dầu Novy Port và Varandey được các nhà máy lọc dầu trên thế giới ưa chuộng nhờ chất lượng cao - cả hai đều là dầu nhẹ với hàm lượng lưu huỳnh từ 0,1-0,4%.
Trước khi EU cấm vận dầu Nga năm 2022, các loại dầu này từng được các nhà máy lọc dầu ở Tây Bắc châu Âu mua, nhưng gần đây chúng chủ yếu được các nhà máy lọc dầu ở Ấn Độ và Trung Quốc thu mua.
“Dầu nhẹ từ Bắc Cực của Nga thường có giá cao hơn mức trần giá của G7 vì chất lượng vượt trội”, một nguồn tin trong ngành dầu mỏ Ấn Độ cho biết.
Tuy nhiên, cả Ấn Độ và Trung Quốc dường như không sẵn sàng nhận dầu vận chuyển bằng các tàu bị trừng phạt, và họ đã bắt đầu tìm kiếm nguồn thay thế.
Việc thiếu hụt dầu Bắc Cực Nga trên thị trường có thể đẩy giá dầu WTI của Mỹ - vốn cũng là dầu nhẹ - lên cao hơn, một nhà giao dịch dầu tại châu Á nhận định.
Hạn chế về hệ thống nội địa
Toàn bộ dầu từ các dự án Bắc Cực đều nhằm mục đích xuất khẩu, không có hệ thống nào để đưa dầu này vào mạng lưới ống dẫn nội địa của Nga.
Điều này đồng nghĩa rằng nếu không tìm được người mua, lượng dầu này sẽ phải lưu trữ trên kho nổi, hoặc Gazprom Neft sẽ cần cắt giảm sản lượng tại hai dự án.
Một nguồn tin cho biết, mặc dù có thể vận chuyển một phần nhỏ dầu này đến một số nhà máy lọc dầu ở miền nam Nga bằng đường biển, chi phí sẽ rất cao và khối lượng hạn chế.
Dầu Varandey của Lukoil có thể được tải trực tiếp từ cảng Varandey để ra thị trường quốc tế. Tuy nhiên, chi phí vận chuyển sẽ cao hơn, và công ty cần thời gian để tìm tàu thay thế đến khu vực, nguồn tin cho biết thêm.