Đầu tư 2025: vàng có phải là tâm điểm?

Tâm lý đầu tư lo ngại, chứng khoán ở giai đoạn đầu định giá

Trái với kỳ vọng đầu năm 2025, nhiều nhà đầu tư ngày càng lo ngại hơn về triển vọng tăng trưởng và lạm phát, cả ở Mỹ và trên phạm vi toàn cầu, do những tác động tiêu cực từ cuộc chiến thương mại đang diễn ra.

Ông Shaokai Fan, Giám đốc khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (không bao gồm Trung Quốc) kiêm Giám đốc Ngân hàng Trung ương Toàn cầu tại Hội đồng Vàng Thế giới.

Khảo sát về tâm lý nhà đầu tư của Hiệp hội các nhà đầu tư cá nhân Mỹ (AAII) từ ngày 2 tháng 4 cho thấy hơn 60% số người được hỏi hiện tỏ ra bi quan về thị trường chứng khoán trong 6 tháng tới, tăng đáng kể so với ngày 22 tháng 1, sau lễ nhậm chức của tổng thống Trump.

Tương tự, sự sụt giảm mạnh của Chỉ số Tâm lý Người tiêu dùng của Đại học Michigan và kỳ vọng lạm phát gia tăng, dẫn đến tình trạng lạm phát đình trệ khi người tiêu dùng phản ứng trước những lo ngại về thuế quan.

Với những biến động mạnh gần đây, nhà đầu tư có xu hướng nghĩ rằng thị trường chứng khoán hiện chỉ có rủi ro giảm giá. Nhưng trên thực tế, chứng khoán Mỹ mới chỉ ở giai đoạn đầu trong việc định giá suy thoái kinh tế, do ngay từ đầu đã được định giá cao.

Với đợt phục hồi gần đây, chỉ số tham chiếu đang được định giá ở mức cao gấp 19 lần so với dự báo lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu năm 2025 của các nhà phân tích. Theo tất cả các tiêu chí định giá phổ biến, chỉ số S&P 500 vẫn đang ở mức đắt đỏ hơn so với trung bình lịch sử.

Trái phiếu: kênh thu nhập cố định vẫn có nhiều rủi ro

Trái phiếu nhìn hấp dẫn từ bên ngoài dựa trên cơ sở điều chỉnh rủi ro. Lợi suất hiện tại cao hơn đáng kể so với mức lợi nhuận dài hạn của nhiều phân lớp tài sản thu nhập cố định toàn cầu. Tuy nhiên, Hội đồng Vàng thế giới (WGC) nhận thấy có nhiều lý do khiến lợi suất có thể tiếp tục biến động và chịu áp lực.

Theo đó, môi trường vĩ mô trong vài tháng (hoặc vài năm) qua đã khiến việc định giá lãi suất của các ngân hàng trung ương có nhiều biến động. Các thị trường vẫn có tư duy trước dịch Covid-19 là quay trở lại mức lãi suất cực thấp, do đó đã đánh giá thấp sự cứng rắn của Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed). WGC tin rằng những động thái này có thể tiếp tục trong ngắn hạn.

Nếu tổng thống Trump thành công trong việc đưa năng lực sản xuất của Mỹ trở lại trên quy mô lớn, áp lực giảm giá hàng hóa tại Mỹ có thể xuất hiện, khiến mục tiêu lạm phát trở nên khó đạt được hơn, và thị trường trái phiếu sẽ phải chú ý đến điều này.

Hơn nữa, trong bối cảnh địa chính trị ngày càng phức tạp, các ngân hàng trung ương có thể tiếp tục điều chỉnh dự trữ, chuyển từ trái phiếu Kho bạc Mỹ sang các tài sản khác như vàng.

Cuối cùng, những nghi ngờ về mức độ hợp lý của chênh lệch lãi suất theo kỳ hạn dường như ngày càng gia tăng. Dữ liệu từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) nhìn đã thấy lo ngại - ngay cả trước khi tính đến tác động của việc gia hạn các điều khoản cắt giảm thuế theo Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm của tổng thống Trump.

Nhìn chung, trong môi trường thị trường hiện tại, trái phiếu không còn mang lại lợi ích đa dạng hóa nhiều như trước đây nhưng nhưng lại chiếm tỷ trọng cao hơn trong ngân sách rủi ro của nhà đầu tư. Hiện tại, hệ số beta của danh mục đầu tư 60/40 - tức mức độ phản ứng của nó với hiệu suất chung của thị trường - đang ở mức cao nhất trong vòng 5 năm qua. Đồng thời, hệ số beta của trái phiếu cũng đã tăng mạnh. Do đó, trái phiếu hiện chịu ảnh hưởng nhiều hơn từ mức độ rủi ro chung của thị trường.

Cơ hội cho vàng?

Nhìn chung, cho đến khi tình hình chính trị và chính sách kinh tế ổn định lại, sự biến động trên các thị trường tài chính – cả cổ phiếu và trái phiếu – nhiều khả năng sẽ vẫn ở mức cao. Điều này sẽ hỗ trợ việc phân bổ vốn vào vàng.

Thứ nhất là về lạm phát, Fed đang đối mặt với một tình huống khó xử: nên ưu tiên kiểm soát lạm phát, vốn đang có xu hướng tăng, hay hỗ trợ tăng trưởng, vốn được dự báo sẽ suy giảm?

Không giống như năm 2024, Fed ít có khả năng chủ động ứng phó với các lo ngại về tăng trưởng. Và một Fed phản ứng thụ động thường gây bất lợi cho thị trường chứng khoán. Nhìn chung, lịch sử cho thấy rằng lạm phát đình trệ thường gây bất lợi cho lợi nhuận cổ phiếu nhưng lại có lợi cho lợi nhuận vàng.

Biểu đồ 5: Vàng là lựa chọn thắng thế rõ ràng trong thời kỳ lạm phát đình trệ

Lợi nhuận các tài sản chính theo từng giai đoạn chu kỳ kể từ năm 1973*

Khả năng xảy ra suy thoái kinh tế đã tăng đáng kể. Xu hướng trong tương lai sẽ phụ thuộc vào các chỉ số quan trọng như số lượng đơn xin trợ cấp thất nghiệp, chi tiêu của người tiêu dùng và lợi nhuận doanh nghiệp.

Kịch bản suy thoái sẽ dẫn đến thị trường cổ phiếu đặc biệt khó khăn. Các nhà đầu tư cần lưu ý rằng loại tài sản này vẫn còn nhiều dư địa để giảm giá, dẫn đến nhu cầu gia tăng đối với các tài sản lưu trữ an toàn, đặc biệt là vàng.

Thực tế, ngoại trừ một vài trường hợp, vàng đã chứng tỏ hiệu quả vượt trội trong những giai đoạn rủi ro hệ thống, ghi nhận mức lợi nhuận dương trong 8 trên 10 quý có hoạt động tồi tệ nhất của chỉ số MSCI USA.

Biểu đồ 6: Vàng giúp bảo vệ khỏi rủi ro thua lỗ

Vàng đã mang lại hiệu suất dương trong 8 trên 10 quý tồi tệ nhất của thị trường chứng khoán Mỹ*.

Bối cảnh kinh tế vĩ mô hiện tại bị chi phối bởi sự biến động mạnh và những thay đổi liên tục. Các nhà đầu tư cần đánh giá lại và thực hiện các điều chỉnh mang tính chiến lược để giảm thiểu rủi ro, tìm hiểu các loại tài sản thay thế và bổ trợ, chẳng hạn như vàng.