Đầu tư của Mỹ hỗ trợ Việt Nam vào chuỗi cung ứng toàn cầu

Ông Adam Sitkoff, Giám đốc điều hành Hiệp hội Thương mại Mỹ (AmCham) tại Hà Nội.

Trong gần 40 năm qua, kể từ khi Việt Nam khởi xướng chính sách đổi mới vào năm 1986, đầu tư của Mỹ đã đóng góp thế nào vào sự phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam, thưa ông?

Thương mại và đầu tư là nền tảng của mối quan hệ Việt - Mỹ, với nhiều thay đổi lớn diễn ra trong sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp. Hiện Mỹ là một trong những nhà đầu tư nước ngoài hàng đầu tại Việt Nam. Các doanh nghiệp và nhà đầu tư Mỹ đã góp phần chuyển đổi sự phát triển của Việt Nam. Quan trọng hơn, mặc dù còn nhiều thách thức, song Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, thúc đẩy đầu tư và tăng trưởng.

Các nhà đầu tư Mỹ mang đến Việt Nam những sản phẩm chất lượng cao, cùng công nghệ, dịch vụ và hoạt động kinh doanh tiên tiến. Chúng tôi hợp tác với Việt Nam để phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao và đổi mới sáng tạo.

Chúng tôi cam kết tuân thủ luật lao động và môi trường của Việt Nam, trở thành doanh nghiệp tốt. Các công ty của chúng tôi là những đơn vị hàng đầu trong việc thúc đẩy phát triển bền vững và đổi mới tại Việt Nam, thông qua các hoạt động kinh doanh toàn cầu, đảm bảo chuỗi cung ứng có trách nhiệm và chống biến đổi khí hậu.

Chúng tôi muốn hợp tác để phát triển hạ tầng đảm bảo an ninh năng lượng và tạo điều kiện cho tăng trưởng bền vững. Chúng tôi chia sẻ mối quan tâm trong việc phát triển lực lượng lao động có khả năng cạnh tranh toàn cầu, tạo ra việc làm chất lượng và đầu tư vào sự phát triển chuyên môn của các thành viên trong nhóm nhân sự người Việt ở các doanh nghiệp Mỹ.

Đầu tư của Mỹ không chỉ giúp phát triển nền kinh tế Việt Nam, mà còn giúp phát triển toàn bộ hệ sinh thái của các công ty và doanh nhân địa phương, đưa Việt Nam vào chuỗi cung ứng toàn cầu, giúp đất nước trở nên năng suất, hiệu quả, an toàn và sạch hơn.

Ông có thấy sự thay đổi nào trong chất lượng đầu tư của Mỹ vào Việt Nam trong thời gian qua?

Trong những năm đầu, rất ít nhà đầu tư Mỹ đến Việt Nam và không có nhiều cơ hội tiếp cận thị trường cho đến khi hai nước ký kết hiệp định thương mại song phương vào năm 2001. Hiệp định đó đã thúc đẩy đầu tư của Mỹ. Đặc biệt, việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) vào năm 2007 cũng góp phần quan trọng thúc đẩy đầu tư của Mỹ.

Các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp Mỹ ở thời điểm đó khá chậm, nhưng hiện nay họ đã đầu tư hàng chục tỷ USD tại Việt Nam, tạo việc làm cho hàng chục ngàn nhân viên trực tiếp và hàng trăm ngàn nhân viên gián tiếp, đồng thời góp phần phần đáng kể vào tổng kim ngạch xuất khẩu và thu thuế của Việt Nam.

Việt Nam đã tiến lên trong chuỗi giá trị sản xuất và đang phấn đấu trở thành điểm đến đầu tư hàng đầu cho các ngành công nghiệp trong tương lai như chất bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.

Đầu tư của Mỹ đang có mặt trong nhiều lĩnh vực như năng lượng, nông nghiệp, phát triển công nghiệp công nghệ cao, chất bán dẫn và chip, thực phẩm… Thưa ông, những lĩnh vực nào hấp dẫn nhất đối với nhà đầu tư Mỹ hiện tại và trong tương lai? Ông có thể cho biết lý do?

Việt Nam đã tiến lên trong chuỗi giá trị sản xuất và đang phấn đấu trở thành điểm đến đầu tư hàng đầu cho các ngành công nghiệp trong tương lai như chất bán dẫn và trí tuệ nhân tạo. Thành công sẽ đòi hỏi rất nhiều nỗ lực và sự hợp tác giữa khu vực tư nhân và chính phủ. Duy trì sự hấp dẫn và cạnh tranh là điều quan trọng. Đó là lý do tại sao AmCham rất coi trọng sự hợp tác với chính phủ Việt Nam.

Chúng tôi tin rằng, đối thoại mạnh mẽ giữa chính phủ và khu vực tư nhân sẽ giúp đưa đến kết quả chính sách công tối ưu và giúp thu hút đầu tư.

Làm thế nào để Việt Nam có thể thu hút thêm đầu tư từ Mỹ trong thời gian tới, thưa ông?

Các nhà đầu tư toàn cầu hiện phải đối mặt với giai đoạn bất ổn đầy thách thức. Điều này sẽ làm chậm trễ nhiều quyết định đầu tư. Tuy nhiên, tôi tin rằng, Việt Nam vẫn có vị thế tốt để thu hút đầu tư đáng kể vì các công ty sẽ tiếp tục đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu. Giống như tất cả các địa điểm cung ứng chính, Việt Nam cần liên tục đánh giá lợi thế cạnh tranh của mình.

Tôi khuyến nghị, Việt Nam nên ưu tiên đào tạo lao động và kỹ sư, đẩy mạnh các hoạt động bền vững, khai thác toàn bộ tiềm năng của nền kinh tế số, cải thiện hạ tầng và nhu cầu phát triển năng lượng, cũng như khả năng hỗ trợ ngành sản xuất của đất nước.

Tôi cũng cho rằng, cần có thêm tiến triển về cải cách cơ cấu trong các doanh nghiệp nhà nước, quản lý nhà nước và các quy trình quản lý đối với khu vực tư nhân để đảm bảo Việt Nam duy trì được lợi thế cạnh tranh.

Nhìn chung, yếu tố quan trọng nhất đối với môi trường đầu tư thuận lợi là quản lý công bằng, có thể dự đoán và hợp lý, coi trọng sự đổi mới, không chỉ để thu hút đầu tư mới, mà còn để duy trì và phát triển các khoản đầu tư đã có.

Tôi cũng khẳng định rằng, việc nhà đầu tư đang mở rộng hoạt động chính là cách quảng cáo tốt nhất của Việt Nam để thu hút đầu tư mới.

Thanh Tùng