Đầu tư tư nhân kiến tạo đô thị thông minh, bền vững

Là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất châu Á, Việt Nam đang theo đuổi tầm nhìn phát triển đô thị bền vững, gắn với đổi mới sáng tạo và công nghệ. Các chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, đô thị thông minh và ứng phó với biến đổi khí hậu đang tạo nền tảng vững chắc để khuyến khích đầu tư tư nhân, động lực quan trọng cho thế hệ đô thị mới: hiện đại, bền vững và bao trùm.

Tầm nhìn này trải rộng nhiều lĩnh vực then chốt, mỗi lĩnh vực mở ra những cơ hội đầu tư và thách thức riêng. Vai trò khối tư nhân cần được phát huy không chỉ ở từng lĩnh vực, mà còn ở khả năng kết nối để tạo ra tác động tổng thể.

Giao thông thông minh và phát thải thấp

Mật độ dân cư tăng, nhu cầu đi lại lớn và ùn tắc giao thông đòi hỏi giải pháp giao thông bền vững. Dù xe điện ngày càng phổ biến, hệ sinh thái hạ tầng gồm trạm sạc, quản lý giao thông thông minh, logistics dữ liệu và nền tảng tích hợp vẫn chưa phát triển đồng bộ.

Sự phát triển xe tự hành trong tương lai càng nhấn mạnh vai trò của hạ tầng số hiện đại. Việc xây dựng mạng dữ liệu thời gian thực và công nghệ kết nối phương tiện - hạ tầng là điều kiện tiên quyết để giao thông vận hành an toàn và hiệu quả.

Cam kết của Chính phủ trong giảm phát thải và hiện đại hóa hệ thống giao thông đang mở ra cơ hội hấp dẫn cho đầu tư tư nhân.

Bất động sản bền vững và bao trùm

Cùng đô thị hóa, diện mạo các thành phố của Việt Nam đang thay đổi nhanh chóng, hướng đến phát triển chiều sâu, lấy chất lượng làm trọng tâm. Thiết kế bền vững và thích ứng khí hậu ngày càng là yêu cầu cơ bản trong các dự án bất động sản.

Để đô thị bao trùm, các lợi ích của thiết kế bền vững cần mở rộng đến mọi phân khúc, đặc biệt là nhà ở giá hợp lý. Năng lượng sạch và công nghệ xây dựng số trở nên quan trọng, giúp giảm chi phí vận hành và tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên.

Năng lượng sạch: Động lực kép cho phát triển và thích ứng

Tăng trưởng đô thị kéo theo nhu cầu năng lượng lớn, trong khi Việt Nam cần giảm phát thải khí nhà kính để đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Chính phủ đang thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió và công nghệ lưu trữ và sắp tới là điện hạt nhân.

Việc tích hợp nhanh các nguồn năng lượng gây áp lực lên lưới điện hiện có. Trong tương lai, các giải pháp như lưu trữ pin, làm mát khu vực và lưới điện vi mô sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tăng tính ổn định và khả năng chống chịu của hệ thống năng lượng đô thị.

Một số mô hình đã cho thấy tiềm năng, nhưng để mở rộng, cần tiêu chuẩn kỹ thuật, chính sách ưu đãi và cơ chế hỗ trợ hiệu quả. Đổi mới trong năng lượng có thể thúc đẩy số hóa hạ tầng và mở rộng tài chính xanh - hai yếu tố khuếch đại lợi ích toàn diện cho đô thị.

Hạ tầng số và chuyển đổi số

Chuyển đổi số là trụ cột để xây dựng đô thị thông minh, hiện đại. Việt Nam đang triển khai mạng 5G, phát triển trung tâm dữ liệu và nâng cấp hạ tầng đám mây nhằm tăng năng lực kết nối và quản trị đô thị.

Có nhiều cơ hội đầu tư rộng mở trong các lĩnh vực như hạ tầng số, tiện ích thông minh, mô hình đô thị số và ứng dụng Internet vạn vật trong quản lý giao thông và môi trường đô thị. Các sáng kiến này không chỉ tăng hiệu suất vận hành mà còn nâng cao chất lượng sống.

Tài chính xanh: Bệ đỡ cho đô thị tương lai

Hệ thống tài chính hiệu quả là nền tảng cho đô thị bền vững. Dòng vốn xanh tại Việt Nam đang gia tăng, với sự tham gia của các định chế tài chính, ngân hàng và quỹ đầu tư. Chính sách minh bạch và cam kết phát triển bền vững đã giúp thu hút nguồn lực vào hạ tầng xanh, năng lượng tái tạo, giao thông và bất động sản phát thải thấp.

Các mô hình như trái phiếu xanh, trái phiếu liên kết bền vững, hay quỹ đầu tư thúc đẩy tác động tích cực đang cho thấy hiệu quả và khả năng nhân rộng. Tuy nhiên, để mở rộng quy mô và thu hút vốn chất lượng cao, Việt Nam cần dự án có tính khả thi, nâng cao năng lực quản lý, đồng thời hoàn thiện khung pháp lý và chuẩn mực phát triển bền vững.

Nguyễn Mai, Đại diện tại Việt Nam, BanQuốc tế, Hội Quy hoạch Hoa Kỳ (APA)