Đẩy mạnh liên kết vùng trong phát triển khoa học và công nghệ

Nhiều tiến bộ khoa học, công nghệ được ứng dụng hiệu quả

Báo cáo về kết quả hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KHCN và ĐMST) giai đoạn 2019 - 2023 vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên cho thấy, hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được triển khai ở hầu hết các lĩnh vực, sản xuất và đời sống, khoa học tự nhiên, khoa học kỹ thuật và công nghệ, khoa học y dược, khoa học nông nghiệp, khoa học xã hội, khoa học nhân văn. Các đề tài, kết quả nghiên cứu ngày càng đi vào cuộc sống, tính ứng dụng cao.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt thăm gian hàng trưng bày sản phẩm ứng dụng công nghệ tại Đắk Lắk

Điển hình như TP. Đà Nẵng đã ứng dụng quản lý hệ thống thoát nước trên nền tảng bản đồ số và mạng lưới IoT. Cùng với đó, địa phương này nghiên cứu thử nghiệm hệ thống giám sát an toàn đường ngang đường sắt dùng cảm biến IoT thông minh tự động cảnh báo tàu hỏa. Hệ thống này còn có vai trò giám sát chướng ngại trên đường ngang bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo. Đắk Lắk đã nghiên cứu, sản xuất chế phẩm lên men latic nhằm xử lý phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn cho bò; nghiên cứu giám định di truyền và đánh giá khả năng phát triển của bò lai giữa bò tót và bò nhà; mô hình nuôi cá hồi vân. Tỉnh Quảng Ngãi, nghiên cứu cải thiện tầm vóc giống trâu địa phương bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo với giống trâu Murash. Tại Bình Định đã nghiên cứu quy trình chăn nuôi heo an toàn bằng thảo dược và chế phẩm sinh học trên đệm lót. Đặc biệt, nhiều địa phương đã tận dụng được KHCN và ĐMST thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Từ thực tiễn địa phương, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Tuấn Hà khẳng định, KHCN và ĐMST đã góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Giai đoạn 2016 - 2020 tốc độ tăng trưởng bình quân Đắk Lắk đạt 5,88%/năm, năm 2022 tăng trưởng 8,94%, đây là mức tăng cao nhất từ trước đến nay, đưa Đắk Lắk trở thành một trong những tỉnh có mức tăng trưởng cao của cả nước.

Bám sát quan điểm và triển khai có hiệu quả các chính sách về KHCN và ĐMST

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn nhiều hạn chế, cần tiếp tục xây dựng và triển khai nhiều chính sách thiết thực, sát với thực tiễn của vùng hơn nữa để khoa học và công nghệ thật sự đóng góp hiệu quả cho phát triển kinh tế - xã hội. Đặc biệt, cần tiếp tục bám sát quan điểm và triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp về phát triển KHCN và ĐMST được nêu tại các Nghị quyết của Bộ Chính trị.

Các địa phương cần xây dựng các nhiệm vụ cụ thể, có trọng tâm, trọng điểm, khẳng định rõ nét vai trò của KHCN và ĐMST thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững của từng địa phương. Đồng thời, có giải pháp huy động hiệu quả các nguồn lực và nâng cao tiềm lực KHCN để các địa phương cân đối bảo đảm chi tối thiểu đạt 2% tổng chi ngân sách địa phương cho KHCN; tăng cường huy động kinh phí ngoài ngân sách nhà nước, đối ứng của doanh nghiệp trong triển khai các nhiệm vụ KHCN.

Đặc biệt, đẩy mạnh phát triển liên kết vùng, nhất là liên kết các ngành, doanh nghiệp, cơ sở nghiên cứu, trường đại học trong nội vùng và với các vùng khác trong tổ chức và thực hiện các nhiệm vụ KHCN, đặc biệt là ứng dụng KHCN trong sản xuất, chế biến các sản phẩm nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản theo chuỗi vượt qua ranh giới địa phương…

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, thời gian qua, hoạt động KHCN và ĐMST vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên đã từng bước khẳng định vai trò động lực trong phát triển kinh tế - xã hội. Nhiều cơ chế, chính sách được ban hành đã tạo điều kiện thuận lợi, thúc đẩy phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, các sản phẩm chủ lực của địa phương; hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm, chuyển giao, ứng dụng, đổi mới công nghệ; thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo. Điều này có sức lan tỏa rộng lớn, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho doanh nghiệp và người dân.

Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt mong muốn lãnh đạo các địa phương quan tâm hơn trong việc hiện thực hóa các chính sách khoa học công nghệ đã ban hành. “Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập các hội đồng điều phối vùng nhằm đổi mới cơ chế điều phối, thúc đẩy liên kết, phát triển kinh tế - xã hội của các vùng phát triển nhanh, bền vững, bảo vệ môi trường và bảo đảm quốc phòng - an ninh. Phát triển KHCN vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên cần bám sát quan điểm đẩy mạnh liên kết vùng để phát huy cao nhất tiềm năng, lợi thế của các vùng, mang lại hiệu quả, giá trị bền vững", Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh.

HOÀNG YẾN