Đẩy nhanh tiến độ xây dựng làng văn hóa kiểu mẫu

Các nhà thầu đang đẩy nhanh tiến độ thi công xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu tại làng Man Để, thị trấn Tam Hồng (Yên Lạc). Ảnh: Nguyễn Lượng

Lấy người dân là chủ thể, là trung tâm và đối tượng được hưởng lợi chính, Đề án xây dựng LVHKM đã đặt mục tiêu phấn đấu đến hết năm 2030 có tối thiểu 60 làng được xây dựng đạt các tiêu chí của LVHKM.

Trong đó phấn đấu đến hết năm 2025 hoàn thành 30 làng, đến năm 2027 hoàn thành 60 làng với các đặc trưng cơ bản về cấu trúc không gian, kiến trúc cảnh quan được bảo tồn và chỉnh trang kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại; kết cấu hạ tầng KT- XH đồng bộ; cơ cấu kinh tế và hình thức tổ chức sản xuất hợp lý; môi trường cảnh quan sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn, văn minh, giàu bản sắc văn hóa truyền thống; đời sống văn hóa, tinh thần của người dân lành mạnh, phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc; hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, tự quản.

Cùng với đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 06 Quy định một số chính sách đặc thù hỗ trợ xây dựng LVHKM trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2023 - 2030 với 16 chính sách hỗ trợ đặc thù, cụ thể ở hầu hết các lĩnh vực kinh tế, an sinh xã hội, giáo dục, y tế, quốc phòng - an ninh…

Nhằm tạo thuận lợi trong quá trình thực hiện các tiêu chí ở các địa phương triển khai thí điểm, các sở, ban, ngành, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội được giao phụ trách theo dõi, thực hiện chính sách, tiêu chí, mô hình theo các Nghị quyết của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh cũng đều ban hành các kế hoạch, hướng dẫn cụ thể.

Đến giữa tháng 7/2023, có 14 sở, ban, ngành của tỉnh đã ban hành kế hoạch, thành lập Ban chỉ đạo, Tổ giúp việc triển khai thực hiện xây dựng LVHKM; 13 sở, ngành đã ban hành hướng dẫn triển khai các tiêu chí, chính sách hỗ trợ thuộc lĩnh vực phụ trách.

Bên cạnh đó, các sở, ngành đã thành lập các tổ xuống trực tiếp thôn, tổ dân phố được phân công phụ trách để phối hợp, hướng dẫn thực hiện các tiêu chí, chính sách; triển khai thực hiện các mô hình đã đăng lý lại 30 LVHKM được phê duyệt...

Từng bước tháo gỡ những khó khăn ban đầu về quy hoạch, quỹ đất, bồi thường- giải phóng bằng (BT- GPMB), đến trung tuần tháng 7/2023, trên địa bàn tỉnh đã có 27/28 LVHKM trên địa bàn tỉnh (không bao gồm 2 tuyến phố đi bộ của thành phố Vĩnh Yên) đã khởi công, xây dựng công trình xây dựng khu thiết chế văn hóa - thể thao.

Trong đó, các huyện Bình Xuyên, Yên Lạc, Lập Thạch, Tam Dương, Sông Lô đã khởi công 3/3làng; thành phố Vĩnh Yên 1 làng (TDP Gò Nọi, phường Định Trung); huyện Tam Đảo 5/5 làng; thành phố Phúc Yên 2/3 làng; huyện Vĩnh Tường 4/4 làng.

Còn 1 khu thiết chế văn hóa - thể thao thuộc LVHKM thôn Lập Đinh (xã Ngọc Thanh, thành phố Vĩnh Yên) chưa khởi công. Đối với 2 tuyến phố đi bộ của thành phố Vĩnh Yên, hiện đang được thành phố lập hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi theo quy định.

Dù đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao, song, quá trình triển khai xây dựng LVHKM gặp không ít khó khăn do các chủ trương, chính sách mới được ban hành nên việc triển khai thực hiện ở các địa phương đôi lúc còn lúng túng, cần phải có thời gian tiếp cận để cụ thể hóa.

Cụ thể, huyện Bình Xuyên, đang thi công xây dựng khu thiết chế văn hóa - thể thao tại 3 làng, song khó khăn, vướng mắc là tại LVH TDP Tam Quang (thị trấn Gia Khánh) và thôn Chợ Nội (xã Tam Hợp) chưa có quy hoạch sử dụng đất nên chưa thể ban hành thông báo thu hồi đất để triển khai các bước theo quy định.

Trong khi đó, các dự án đã có khối lượng hoàn thành có thể nghiệm thu thanh toán nhưng chưa thể giải ngân do vướng mắc cơ chế. Cụ thể, theo các văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh (Văn bản số 3275 ngày 20/5/2022 và số 4018 ngày 30/5/2023) nêu rõ các dự án đầu tư công không được phép thanh, quyết toán khi chưa được giao đất, do đó, BCĐ huyện Bình Xuyên đề nghị UBND tỉnh sớm phê duyệt Quy hoạch sử dụng đất để có căn cứ triển khai công tác BT- GPMB.

Đồng thời đề nghị UBND tỉnh cho phép triển khai các thủ tục lập, phê duyệt phương án BT- GPMB và chi trả tiền cho các hộ dân sớm bàn giao mặt bằng triển khai đồng bộ các hạng mục theo thiết kế được duyệt trong thời gian chờ bổ sung QHSD đất huyện Bình Xuyên thời kỳ 2021-2030.

Với huyện Tam Đảo, khó khăn của huyện là theo yêu cầu các cơ chế hỗ trợ cho mô hình du lịch cộng đồng, homestay, farmstay phải có trong danh mục địa điểm phát triển du lịch cộng đồng được UBND tỉnh phê duyệt; trong khi đó, các làng ven chân núi Tam Đảo có điều kiện phát triển nhưng chưa lập hồ sơ đề nghị công nhận và đất thực hiện mô hình chủ yếu thuộc Vườn Quốc gia Tam Đảo, đất lâm nghiệp, thủy lợi.

Tháo gỡ các khó khăn này, đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã và đang tiếp tục tổ chức nhiều hội nghị để quán triệt, triển khai các Nghị quyết về xây dựng LVHKM; yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, nhất là các bộ tiêu chí, các nghị quyết, cơ chế chính sách hỗ trợ của tỉnh.

Để tạo khí thế thi đua sôi nổi, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân trong việc triển khai thực hiện phong trào xây dựng LVHKM trên địa bàn tỉnh, mới đây, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch phát động Phong trào thi đua “Vĩnh Phúc xây dựng LVHKM” giai đoạn 2023 - 2030.

Lưu Nhung