Đẩy nhanh việc chuyển đổi số tổng thể bằng tắt sóng 2G
Mỗi quốc gia khi tắt sóng công nghệ 2G, 3G đều có những phương pháp, mục tiêu khác nhau. Việt Nam chọn cách tắt sóng 2G để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia. Tuy nhiên, nếu một nhà mạng muốn triển khai công nghệ di động mới 5G, thì việc duy trì vận hành quá nhiều công nghệ song song như 2G, 3G, 4G đồng thời sẽ tốn chi phí rất lớn và khai thác không hiệu quả. Vì vậy, cần tắt sóng công nghệ cũ để tối ưu hóa vận hành và dành nguồn lực, băng tần số vô tuyến điện cho công nghệ mới, đáp ứng mục tiêu phát triển của nhà mạng và quốc gia.
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, từ ngày 1/7/2021, "Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thiết bị đầu cuối thông tin di động mặt đất" chính thức có hiệu lực bắt buộc các thiết bị đầu cuối thông tin di động sản xuất, nhập khẩu vào Việt Nam phải hỗ trợ công nghệ 4G trở lên. Bên cạnh đó, giấy phép tần số cấp cho các nhà mạng để triển khai mạng 2G cũng sẽ hết hạn vào tháng 9/2024.
Cục Viễn thông Công ích, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ tài trợ 400.000 máy điện thoại để hỗ trợ đối tượng thuộc diện ưu tiên như vùng sâu xa, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trong việc chuyển đổi sang công nghệ mới.
Tại cuộc tọa đàm "Tắt sóng 2G, đưa người dân lên môi trường số" vừa được CLB nhà báo công nghệ thông tin tổ chức. Ông Nguyễn Phong Nhã - Phó Cục trưởng Cục Viễn thông cho biết, các nhà mạng cũng cần có những thống kê từ các quận, huyện ở mọi khu vực trên cả nước, từ đó có các phương án hỗ trợ người sử dụng ở một số vùng khó khăn chuyển sang công nghệ mới. "Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp cùng chính quyền địa phương, huy động nguồn hỗ trợ từ việc xã hội hóa để giúp đỡ người dân thuộc diện trong chính sách có thể chuyển đổi sang 4G một cách đồng bộ".
Bên cạnh đó, vấn đề đào tạo trong quá trình chuyển đổi đối với các đối tượng được hỗ trợ cũng rất quan trọng. Điều này giúp họ làm quen với công nghệ mới, giảm thiểu mất cước sử dụng dịch vụ không mong muốn, phát hiện và tránh vào các ứng dụng giả mạo. Theo ông Nguyễn Trọng Tính - Phó Tổng Giám đốc Viettel Telecom, Viettel trong quá trình chuyển đổi khách hàng vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Khó khăn đầu tiên là về con số, khi số lượng thuê bao 2G của Viettel hiện là 15-16% là con số lớn, khối lượng phải làm còn nhiều.
Bên cạnh đó, thực tế đối tượng khách hàng đang sử dụng 2G là đối tượng ở nông thôn, miền núi, khả năng tiếp cận thông tin còn khá thấp, tiếp cận các kênh chuyển đổi thấp, dẫn đến chuyển đổi dịch vụ khó hơn. Tiếp theo đó là rào cản về thu nhập. Đó là khi chuyển đổi lên smartphone, khả năng tiếp cận của khách hàng với nhóm sản phẩm này sẽ thấp hơn, khi khách hàng phải bỏ ra một khoản tiền, mặc dù nhỏ, để thay thế. Một khó khăn nữa là vẫn có nhiều điểm bán thuê bao 2G cũ, không chính thống, dẫn đến khi khách hàng khi có nhu cầu mua mới, đã vô tình mua máy 2G.
Rào cản về mặt tâm lý cũng là một vấn đề đáng lưu tâm. Đó là tâm lý khi mua smartphone thì sẽ khó dùng, không muốn thay đổi, dùng 4G phát sinh nhiều chi phí…. Phần đông người đang sử dụng điện thoại 2G Only vẫn chưa vượt qua được tâm lý đó.
Ông Nguyễn Quốc Khánh - Phó ban Công nghệ Tập đoàn VNPT cho biết, việc thực hiện chuyển đổi còn nhiều khó khăn. Rào cản lớn nhất trong việc tắt 2G là chi phí chuyển đổi sang công nghệ mới như truyền thông, rà soát cơ sở hạ tầng. Thứ hai chính là kế hoạch hỗ trợ chuyển đổi cho khách hàng sang công nghệ mới cũng sẽ tốn rất nhiều chi phí như về nguồn lực. Ước tính lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Chúng tôi mong muốn cùng đồng hành với nhà mạng và các bên liên quan để tắt sóng 2G. Năm 2015-2016, lưu lượng 2G của Vinaphone chiếm 60%. Khi 3G, 4G áp dụng thì VNPT tiến tới kế hoạch cắt sóng 2G, kết hợp trong các chương trình ưu tiên phát triển thuê bao sử dụng 3G, 4G.
Hai năm qua, VNPT chủ động tắt các trạm riêng lẻ khi nhu cầu hay lưu lượng sử dụng ít. Theo chỉ đạo, định hướng Bộ Thông tin và Truyền thông, đến tháng 9/2024, chúng tôi cam kết sẽ chuyển đổi toàn bộ các thuê bao 2G only, hiện chiếm khoảng 6% tổng lượng thuê bao của nhà mạng. VNPT sẽ tặng smartphone, trợ giá cho những khách hàng đang sử dụng 2G only sinh sống ở một số khu vực vùng sâu xa, hải đảo... để giúp người dân chuyển đổi sang công nghệ 3G, 4G. Cuối năm nay, VNPT sẽ áp dụng công nghệ mới để phát hiện những thuê bao không tuân thủ các quy định pháp luật, để nhà mạng có thể dễ dàng quản lý.
Ông Đoàn Quang Hoan - Tổng Thư ký Hội Vô tuyến điện tử chia sẻ: “Việc tắt sóng 2G không phải là sáng kiến của Việt Nam, chúng ta đang bước theo xu hướng của thế giới. Đây là một chủ trương đúng đắn của Bộ Thông tin và Truyền thông ". 3 mục tiêu cơ bản cho việc tắt sóng 2G bao gồm: Đối với xã hội: Tắt sóng 2G giúp người dùng sẽ loại bỏ dịch vụ chất lượng thấp; Đối với doanh nghiệp: Giảm bớt chi phí khai thác, góp phần xã hội phát triển công nghệ xanh; Đối với Nhà nước: Tắt 2G sẽ giải phóng băng tần công nghệ cũ, sử dụng công nghệ mới mang lại hiệu quả quan trọng, phù hợp với chuyển đổi số quốc gia. Các doanh nghiệp đồng hành tốt cùng Nhà nước trong việc tuyên truyền, vận động người dân sử dụng công nghệ 4G. Đồng thời, việc duy trì 2G tốn rất nhiều chi phí cho các doanh nghiệp, trong khi lượng người dùng đã giảm rất nhiều.