Dạy tiếng Anh bắt buộc từ lớp 1: Cần lộ trình phù hợp và cách dạy linh hoạt

Giáo viên không chỉ cần giỏi chuyên môn

Chính phủ vừa có quyết định phê duyệt Đề án “Đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025-2035, tầm nhìn đến năm 2045”. Mục tiêu của đề án là đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học ở Việt Nam. Tiếng Anh được sử dụng rộng rãi, thường xuyên, hiệu quả trong dạy học, giao tiếp trong các nhà trường. Điểm đáng chú ý trong Đề án là từ năm 2030, tất cả trường phổ thông trên toàn quốc sẽ dạy tiếng Anh bắt buộc từ lớp 1 thay vì lớp 3 như hiện nay.

Cô Nguyễn Huyền Trang, Hiệu trưởng Trường THCS Ngoại ngữ, Trường Đại học Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) chia sẻ: "Sự điều chỉnh này thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc nâng cao năng lực ngoại ngữ quốc gia và thúc đẩy hội nhập quốc tế. Đề án 'Đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học' là chủ trương đúng đắn, phù hợp".

Theo Hiệu trưởng Trường THCS Ngoại ngữ, mọi người đang bị căng thẳng, áp lực và cho rằng trường học dạy tiếng Anh cho trẻ từ lớp 1 khiến giáo viên và học sinh phải học nhiều hơn, dạy nâng cao hơn và áp lực học tập cao hơn. Tuy nhiên chủ trương này nhằm mang tiếng Anh ra khỏi ranh giới một môn học.

Khi đó tiếng Anh không còn là một môn học mà nó trở thành ngôn ngữ sử dụng trong trường học, ngôn ngữ tiếp cận các môn học khác. Đề án có lộ trình cho từng giai đoạn, đặc biệt không bắt buộc các trường dạy chương trình giống hệt nhau, mức độ triển khai cũng khác nhau.

Trường THCS Ngoại ngữ xuất bản cuốn sách về xây dựng trường học Esl do chính các thầy cô trong trường viết

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo để triển khai hiệu quả đề án này, sẽ cần thêm khoảng 22.000 giáo viên tiếng Anh ở bậc mầm non, tiểu học. Nhận định về nội dung này, cô Nguyễn Huyền Trang cho rằng, nhìn tổng thể số lượng giáo viên tiếng Anh cần là con số lớn trên quy mô hiện nay.

"Tuy nhiên, tính với số lượng giáo viên các trường đại học sư phạm đào tạo mỗi năm và chúng ta có đề án, xây dựng lộ trình cụ thể thì số lượng 22.000 giáo viên có thể đáp ứng được. Giáo viên không chỉ cần giỏi chuyên môn mà còn phải được trang bị kỹ năng ngôn ngữ và phương pháp giảng dạy bằng tiếng Anh. Đây là yếu tố quan trọng để bảo đảm chất lượng dạy học khi triển khai đề án này", cô Trang nói.

Ngoài ra, theo cô Nguyễn Huyền Trang, đề án này không chỉ đòi hỏi giáo viên dạy tiếng Anh trong trường học mà còn một yêu cầu nữa là giáo viên sử dụng tiếng Anh để dạy các môn học khác. Nhưng thời gian triển khai đề án tới năm 2045 nên mục tiêu của đề án có tính khả thi.

Giải pháp bài bản và lộ trình phù hợp

Biến thách thức thành cơ hội, cô Nguyễn Huyền Trang cho rằng, thứ nhất, ngành giáo dục cần có chính sách cụ thể về thang đánh giá, mô hình dạy học mang tính phong phú, linh hoạt và tính phân kỳ theo từng giai đoạn để các địa phương triển khai.

"Thay vì áp dụng đồng loạt, những địa phương chưa đủ điều kiện có thể duy trì hình thức tự chọn trong giai đoạn đầu, song song với hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị và tập huấn giáo viên. Nếu chúng ta có thang đánh giá và có sự tùy chỉnh khác nhau giữa mô hình trường học thì các địa phương như vùng sâu vùng xa cũng có thể theo đó mà áp dụng hiệu quả", cô Huyền Trang nói thêm.

Lý giải về quan điểm trên, cô Huyền Trang cho hay, hiện nay, đề án chỉ đưa ra các mức độ, chưa có khung đánh giá và tiêu chí lựa chọn các mức độ như thế nào. Nên chúng ta có thể đưa ra mức độ ở mầm non, trẻ chỉ cần tiếp cận từ bài hát, xem kịch. Đối với học sinh tiểu học, học sinh có thể bắt đầu từ những màu sắc hay từ vựng cơ bản và dần dần nâng cao yêu cầu hơn. Nếu ngành giáo dục đi theo lộ trình như vậy sẽ giảm bớt được gánh nặng về nhân sự đội ngũ giảng dạy và đạt được hiệu quả như đề án đề ra.

Đề án nhằm hướng tới việc xây dựng hệ sinh thái sử dụng Tiếng Anh trong các cơ sở giáo dục tại Việt Nam

Thứ 2 là chính sách đào tạo giáo viên và bồi dưỡng giáo viên. Chúng ta nên tiếp cận đề án này từng bước và triển khai từ từ, theo lộ trình để đạt được hiệu quả. Song song với việc 'đặt hàng' nhân sự dạy tiếng Anh, giáo viên dạy các bộ môn khác có năng lực dạy bằng tiếng Anh đối với các trường đại học sư phạm, ngành giáo dục cần bồi dưỡng những giáo viên hiện có.

Cuối cùng, chính sách cần huy động vai trò của phụ huynh và xã hội. Phụ huynh nên được hướng dẫn đồng hành cùng con qua các hoạt động học tiếng Anh tại nhà, tạo môi trường tích cực, không áp lực. Khi phụ huynh, học sinh ủng hộ, nhà trường sẽ thuận lợi hơn trong việc triển khai đề án, cô Nguyễn Huyền Trang bày tỏ.

Hà Phương