ĐBQH Nguyễn Thị Thu Hà (Quảng Ninh): Bổ sung vào quy hoạch quốc gia để khai thác lợi thế 'mỏ vàng' logistics Con Ong - Hòn Nét

Bổ sung các tiêu chí cụ thể làm công cụ “sàng lọc” dự án ưu tiên

Mở đầu nội dung tham gia về điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050 tại phiên thảo luận toàn thể ở hội trường, sáng 28/11, Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Thị Thu Hà ghi nhận những nỗ lực của Chính phủ trong việc cập nhật quy hoạch hướng đến tăng cường liên kết vùng và ưu tiên hạ tầng chiến lược. Tuy nhiên, đại biểu thẳng thắn chỉ ra một vấn đề cần quan tâm là việc thiếu vắng bộ tiêu chí lựa chọn cụ thể cho danh mục dự án điều chỉnh.

Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Thị Thu Hà phát biểu thảo luận tại hội trường, sáng 28/11

Theo đại biểu, khi chưa có khung đánh giá rõ ràng, nguy cơ đầu tư dàn trải hoặc lựa chọn dự án chưa phản ánh đúng mức độ ưu tiên quốc gia là hoàn toàn có thể xảy ra; nhất là khi Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đã đặt yêu cầu cao về việc làm rõ căn cứ cũng như tính khả thi.

Để khắc phục tình trạng trên, đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà kiến nghị, bổ sung các tiêu chí mang tính định lượng và định tính cụ thể làm công cụ sàng lọc dự án. Các dự án được chọn phải chứng minh được nhu cầu vận tải thực tế, tính kết nối liên vùng gắn với các hành lang kinh tế trọng điểm và hiệu quả lan tỏa đến các vùng động lực như Đông Bắc hay Bắc Trung Bộ. Đồng thời, mức độ sẵn sàng đầu tư; khả năng hoàn thành trong giai đoạn 2026–2030; sự tương thích với quy hoạch ngành phải được xem là điều kiện để bảo đảm tính khả thi và giúp Quốc hội giám sát hiệu quả.

Trên cơ sở hệ tiêu chí khoa học này, đại biểu bày tỏ sự đồng thuận cao với việc cập nhật hai tuyến đường sắt huyết mạch vào danh mục điều chỉnh, gồm tuyến đường sắt Hải Phòng – Hạ Long – Móng Cái và tuyến đường sắt tốc độ cao Hà Nội – Quảng Ninh. Việc ưu tiên các trục có nhu cầu lớn về du lịch, dịch vụ, thương mại, mở rộng mạng lưới đường sắt tốc độ cao ra ngoài trục Bắc – Nam được đánh giá là bước đi cấp thiết, mở ra cơ hội thu hút đầu tư và thúc đẩy kinh tế vùng phát triển đột phá.

Phát triển cảng Con Ong - Hòn Nét để khai thác các lợi thế hiếm có

Trong nội dung thảo luận của mình, Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh cũng đề cập đến việc cơ quan soạn thảo chưa tiếp thu ý kiến đưa cảng Con Ong - Hòn Nét. Nhấn mạnh điều này là chưa thỏa đáng, đại biểu cho biết: xét về tiêu chí đáp ứng quy hoạch quốc gia, cảng Con Ong - Hòn Nét có đầy đủ cơ sở pháp lý và luận chứng kỹ thuật.

Phân tích sâu về lợi thế cạnh tranh, đại biểu khẳng định cảng Con Ong - Hòn Nét sở hữu điều kiện tự nhiên hiếm có ở phía Bắc với quy mô 2 cầu cảng tổng hợp dài 950m, đủ sức tiếp nhận tàu trọng tải lên đến 200.000 tấn và tàu container 100.000 tấn. Khác biệt lớn nhất là tàu trọng tải lớn có thể tự xoay trở ngay trong cảng mà không cần lùi ra vùng nước sâu như nhiều cảng khác, giúp tối ưu hóa chi phí vận hành.

Các ĐBQH tỉnh Quảng Ninh tham dự phiên thảo luận toàn thể tại hội trường

Về mặt chiến lược, đại biểu nhấn mạnh vai trò của cảng này như một “mắt xích” quan trọng giảm tải cho cảng Cái Lân, kết nối trực tiếp với các Khu kinh tế cửa khẩu và Sân bay Vân Đồn. Đây sẽ là điểm đến của luồng hàng hóa đi qua Quốc lộ 4B Cao Bằng - Lạng Sơn - Quảng Ninh; định vị là cảng cửa ngõ xuất nhập khẩu biên giới Việt – Trung, giúp trung chuyển hàng hóa từ Trung Quốc sang ASEAN qua biển Việt Nam.

Việc bổ sung cảng Con Ong - Hòn Nét vào quy hoạch không chỉ mở rộng mạng lưới logistics xuyên biên giới, củng cố quốc phòng - an ninh mà còn tạo cơ hội để thu hút đầu tư tư nhân; hình thành cụm cảng nước sâu liên kết có sức cạnh tranh quốc tế, tương tự như cách Quảng Ninh đã thành công với sân bay và cao tốc tư nhân đầu tư trước đó.

Trên cơ sở đó, đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà đề nghị Chính phủ hoàn thiện các yếu tố bảo đảm triển khai, gồm: nguồn lực,tiến độ, cơ chế điều phối. Cụ thể, cần làm rõ cơ chế cân đối nguồn lực; rà soát ưu tiên các dự án cấp bách hoàn thành trước năm 2030 và xác định rõ cơ quan điều phối liên ngành đủ thẩm quyền để quy hoạch sớm đi vào thực tiễn.

Mạnh Tuân