Đề án 06 - xương sống để xây dựng Thành phố thông minh

Ngày 06/01/2024, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (gọi tắt là Đề án 06). Ngay từ những ngày đầu tiên, Thành ủy, UBND TPHCM đã xác định Đề án 06 là một trong những công tác cốt lõi để xây dựng Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển doanh nghiệp công nghệ số. Là Cơ quan Thường trực Tổ Công tác thực hiện Đề án 06 TPHCM, lực lượng Công an TPHCM đã phát huy hiệu quả vai trò, tích cực tổ chức thực hiện nghiêm túc sự chỉ đạo, hướng dẫn của các Bộ, ngành, Trung ương; chủ động, kịp thời tham mưu với Thành ủy, UBND các cấp trong công tác chỉ đạo và tăng cường phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, nhằm đề ra các giải pháp phục vụ công tác triển khai thực hiện Đề án 06 trên địa bàn TP đạt hiệu quả cao.

Nhân kỷ niệm 79 năm Ngày Truyền thống lực lượng Công an nhân dân Việt Nam (19/8/1945 - 19/8/2024), phóng viên Báo Công an TPHCM đã thực hiện bài phỏng vấn Thiếu tướng Trần Đức Tài - Phó Giám đốc Công an TPHCM, để thấy được những nỗ lực và vai trò chủ công của Công an TPHCM trong việc thực hiện Đề án 06 trên địa bàn TP trong hơn 2 năm qua và trong thời gian tới.

- Phóng viên: Thưa Thiếu tướng, tại sao TPHCM xác định Đề án 06 là một trong những công tác cốt lõi để xây dựng Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số?

Thiếu tướng Trần Đức Tài: TPHCM là một trong những trung tâm kinh tế, văn hóa - xã hội lớn nhất cả nước với mật độ dân cư đông, cơ cấu đa dạng, phong phú với hơn 11 triệu nhân khẩu đang thực tế cư trú. Mặc khác, TPHCM là một trong những địa phương bị ảnh hưởng nặng nề nhất sau đại dịch Covid - 19. Vì vậy, khi triển khai thực hiện Đề án 06/CP, UBND TP đã xác định đây vừa là điều kiện thuận lợi, vừa là thách thức để nghiên cứu vận dụng một cách sáng tạo, linh hoạt các giải pháp trong quá trình tổ chức, triển khai thực hiện Đề án 06 gắn với việc triển khai chương trình "Chuyển đổi số của TPHCM" và "Đề án xây dựng TPHCM trở thành đô thị thông minh".

Qua hai năm triển khai thực hiện Đề án 06, đặc biệt là việc áp dụng các mô hình điểm theo Đề án 06, đã góp phần thay đổi phương thức quản lý và nâng cao chất lượng, hiệu quả trong quản lý công dân; hạn chế tiêu cực, "tham nhũng vặt"; tiết kiệm thời gian, công sức; tạo nền tảng quan trọng để triển khai hiệu quả dịch vụ công trực tuyến nâng cao chất lượng của công tác phục vụ người dân và doanh nghiệp. Đến nay, toàn TP đã cấp 128.213 hồ sơ Căn cước (CC), 7.942.275 hồ sơ căn cước công dân (CCCD) và 5.727.594 định danh điện tử (ĐDĐT); cấp 483.330 chữ ký số công cộng; cập nhật vào hệ thống dữ liệu quốc gia về dân cư 1.385.305 trường hợp dữ liệu ngoài ngành; chi trả an sinh xã hội và lương hưu không dùng tiền mặt đạt trên 75%; 100% cơ sở y tế sử dụng CCCD, CC vào việc khám, chữa bệnh; các hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt không ngừng tăng, nhất là đối với các loại hình dịch vụ. Có 3.978 tin phản ánh, kiến nghị về an ninh, trật tự qua VNeID của người dân được Công an cấp xã tiếp nhận và xử lý. Phần mềm VNeID với nhiều tính năng nổi bật và tiện ích như: đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, cấp phiếu lý lịch tư pháp...Từ đó, có thể khẳng định rằng, Đề án 06 đã thực sự đi vào cuộc sống, là một trong những công tác cốt lõi, trọng tâm góp phần quan trọng trong việc xây dựng Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số của TPHCM nói riêng và của cả nước nói chung.

Thiếu tướng Trần Đức Tài - Phó Giám đốc Công an TPHCM - phát biểu chỉ đạo trong một cuộc họp về Đề án 06

- Thưa Thiếu tướng, như vậy thực hiện tốt Đề án 06 sẽ góp phần rất quan trọng để hoàn thành việc chuyển đổi số của TPHCM và xây dựng TP thành đô thị thông minh?

Việc triển khai Đề án 06 gắn với thực hiện các mục tiêu của Chương trình chuyển đổi số TP đã giúp TPHCM giải quyết những thách thức của quá trình đô thị hóa và hỗ trợ cho việc thực hiện các chương trình đột phá, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, khuyến khích nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng và năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp; hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Có thể nói, việc triển khai thực hiện Đề án 06 đã góp phần quan trọng trong việc xây dựng TPHCM trở thành đô thị thông minh, điển hình là hoàn thành việc kết nối, tích hợp hệ thống xác thực ĐDĐT của Bộ Công an với cổng dịch vụ công quốc gia và đưa vào vận hành hiệu quả hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của TP. Với tài khoản ĐDĐT, ở mọi lúc, mọi nơi công dân có thể thực hiện nhiều dịch vụ công, các giao dịch tài chính như thanh toán hóa đơn điện, nước, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, chuyển tiền... Hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là cơ sở dữ liệu gốc có ý nghĩa rất quan trọng trong việc xác thực, kết nối các dữ liệu, khai thác phục vụ có hiệu quả các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, hướng tới mục tiêu người dân chỉ khai báo thông tin một lần với cơ quan Nhà nước khi thực hiện các thủ tục hành chính. Đề án 06 gắn với Chuyển đổi số TP sẽ mang lại lợi ích rất lớn, góp phần tiết kiệm, chống lãng phí, tạo thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp; là nền tảng để xây dựng kho dữ liệu dùng chung trên cơ sở tích hợp, đồng bộ, chia sẻ các nguồn dữ liệu chuyên ngành với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, giúp cho việc hoàn thành công cuộc chuyển đổi số và góp phần xây dựng TPHCM trở thành đô thị thông minh.

- Với vai trò là Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án 06 tại TPHCM, Công an TPHCM đã triển khai những công việc gì, thưa Thiếu tướng?

Lực lượng Công an đã phát huy hiệu quả vai trò là Cơ quan Thường trực Tổ Công tác thực hiện Đề án 06, tích cực tham mưu UBND TP tổ chức thực hiện nghiêm túc sự chỉ đạo, hướng dẫn của các Bộ, ngành, Trung ương; tham mưu Thành ủy và UBND chỉ đạo và tăng cường phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị nhằm đề ra các giải pháp kịp thời, đồng bộ, hiệu quả trong công tác triển khai thực hiện Đề án 06.

Thường xuyên phối hợp với các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện các nhiệm vụ bảo đảm tiến độ, lộ trình đề ra theo Đề án 06. Chủ động theo dõi, đôn đốc, phối hợp kiểm tra trong việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ Đề án 06 tại các đơn vị sở, ngành, địa phương nhằm kịp thời nắm bắt những khó khăn, vướng mắc, giải đáp tháo gỡ hoặc báo cáo, tham mưu với đồng chí Chủ tịch UBND - Tổ trưởng Tổ công tác triển khai Đề án 06 các cấp để chỉ đạo, kịp thời tháo gỡ, giải quyết những"điểm nghẽn" trong tổ chức thực hiện; duy trì tham mưu thực hiện chế độ thông tin báo cáo định kỳ theo quy định.

Tập trung đồng bộ các giải pháp làm sạch, làm giàu dữ liệu dân cư, đảm bảo dữ liệu luôn "đúng, đủ, sạch, sống", tổ chức cấp CC/CCCD, cấp và kích hoạt tài khoản ĐDĐT cho công dân trên địa bàn. Phối hợp các sở, ngành, UBND các cấp tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về kết quả thực hiện Đề án 06; tập trung tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về chuyển đổi số trên nền tảng dữ liệu dân cư bằng nhiều hình thức đa dạng, góp phần nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về tiện ích, lợi ích của các ứng dụng, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội.

Trao giấy khai sinh cho nhân khẩu đặc biệt

- Kế hoạch 1878/KH-BCĐ của Ban chỉ đạo Đề án 06 TP mang đến rất nhiều lợi ích cho nhân khẩu đặc biệt. Thiếu tướng có thể chia sẻ thêm điều này?

Với mục tiêu tất cả người dân đều phải có thông tin trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, được cấp số định danh cá nhân nhằm phục vụ các giao dịch dân sự cũng như thực hiện các quyền lợi chính đáng của mình. Riêng đối với các trường hợp là người yếu thế và các trường hợp cần bảo vệ khẩn cấp khác thì việc có giấy tờ tùy thân (GTTT) sẽ giúp cho họ được hưởng các chế độ trợ cấp, chăm sóc sức khỏe và các chế độ khác theo quy định hoặc thông qua việc cấp các loại GTTT có thể giúp họ tìm được thân nhân... Theo thống kê, TP có khoảng hơn 3.000 trường hợp là những nhân khẩu đặc biệt chưa có GTTT đang sống tại các trung tâm bảo trợ xã hội và ngoài cộng đồng. Công an TPHCM đã chủ động tham mưu Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án 06 TP xây dựng và triển khai thực hiện Kế hoạch 1878/KH-BCĐ ngày 20/4/2023 về phối hợp thực hiện công tác thu thập dữ liệu dân cư, cấp định danh cá nhân, giải quyết cư trú và cấp CCCD đối với trường hợp thuộc diện nhân khẩu đặc biệt trên địa bàn TP với mục tiêu "Không để ai bị bỏ lại phía sau".

Sau hơn 1 năm triển khai và thực hiện "Hành trình đi tìm định danh số cho người yếu thế", đến nay Công an TPHCM đã giải quyết cấp Giấy khai sinh (GKS), số định danh cá nhân và giải quyết cư trú cho hơn 2.000 trường hợp; tìm ra được thông tin ban đầu và nhân thân của gần 250 trường hợp. Đặc biệt, từ khi Luật CC năm 2023 có hiệu lực thi hành vào ngày 01/7/2024, Công an TPHCM đã tổ chức thu nhận hồ sơ cấp CC cho hơn 1.000 trường hợp.

Việc làm nhân văn và ý nghĩa này không những mang lại niềm vui và hạnh phúc cho người yếu thế, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị sở, ngành trong việc triển khai thực hiện các chính sách an sinh xã hội khác, góp phần ổn định cuộc sống của người dân và bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn TP.

- Thiếu tướng đã từng nói Kế hoạch 1878 sẽ trở thành công tác thường xuyên, hàng ngày của lực lượng Công an. Thiếu tướng có thể nói rõ hơn không ạ?

Nhằm tiếp tục phát huy tinh thần "hết lòng vì nhân dân phục vụ”, đồng thời đẩy mạnh triển khai thực hiện hiệu quả Luật CC năm 2023 trên địa bàn TP theo chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Công an, Công an TPHCM tiếp tục tham mưu Ban Chỉ đạo Đề án 06 TP duy trì thực hiện thường xuyên Kế hoạch 1878/KH-BCĐ với tiêu chí "bảo đảm 100% nhân khẩu đặc biệt phải có thông tin và được cập nhật trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư”. Chỉ đạo lực lượng Công an cơ sở thông qua công tác quản lý cư trú để tập trung phối hợp với các đơn vị có liên quan trong và ngoài địa bàn TP nhằm rà soát, xác minh tìm ra chính xác thông tin của công dân để kịp thời cập nhật trên hệ thống.

Công an TPHCM đã và đang tập trung triển khai thực hiện đến các trường hợp khó như trường hợp già yếu, bại liệt, tâm thần nặng không còn khả năng nhận thức... Với quyết tâm chính trị cao, Công an TPHCM sẽ không ngừng nổ lực đồng hành cùng với các đơn vị để tìm ra thông tin công dân sớm nhất, giúp cho số nhân khẩu đặc biệt tìm lại được người thân bị thất lạc hoặc để các cơ sở bảo trợ triển khai đầy đủ các chính sách an sinh xã hội khác.

Công an TPHCM rất mong tiếp tục nhận được sự hưởng ứng tích cực của nhân dân và toàn xã hội trong việc triển khai thực hiện Kế hoạch 1878/KH-BCĐ của Ban chỉ đạo Đề án 06 TP.

- Trân trọng cảm ơn Thiếu tướng!

Một số hình ảnh lực lượng Công an TPHCM thực hiện Đề án 06:

Ngọc Anh