Để Đảng ta thật sự là đạo đức, là văn minh
Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV khẳng định: 'Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn, tự đổi mới để Đảng ta thật sự là đạo đức, là văn minh'.
Dự thảo Chương trình hành động của Ban Chấp hành Trung ương Đảng thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng (kèm theo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII) trình Đại hội XIV của Đảng, trong phần nhiệm vụ chủ yếu đã chỉ rõ: “Nghiên cứu, hoàn thiện lý luận xây dựng Đảng về đạo đức, xây dựng Đảng thật sự "là đạo đức, là văn minh" trong tình hình mới”. Đây là nội dung mới, lần đầu tiên chủ trương xây dựng Đảng văn minh được xác định là một nhiệm vụ chiến lược, có tính hệ thống, thể hiện tầm nhìn văn hóa chính trị cao của Đảng ta trong thời đại hội nhập, phát triển.
Ảnh minh họa: Báo Tin tức
Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn coi đạo đức là gốc của người cách mạng, là nền tảng tạo nên sức mạnh của niềm tin. Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm gốc”. Nhờ giữ vững cái gốc ấy, Đảng ta đã lãnh đạo dân tộc làm nên những thắng lợi vĩ đại, khẳng định bản lĩnh, trí tuệ và tầm vóc của một Đảng vì dân, của dân, do dân.
Song, đạo đức cách mạng không phải là phẩm chất bất biến mà phải được rèn luyện, bồi đắp, kiểm nghiệm và làm mới không ngừng. Trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, hội nhập quốc tế sâu rộng, cùng với mặt trái của cơ chế, chủ nghĩa cá nhân, lợi ích nhóm, những biểu hiện tha hóa quyền lực... đạo đức Đảng cần được soi rọi và củng cố bằng một tầm cao mới, đó là văn minh. Xây dựng Đảng về đạo đức hôm nay cần phải hướng đến xây dựng một phong cách cầm quyền văn minh: Thượng tôn pháp luật, tôn trọng nhân dân, ứng xử có văn hóa trong lãnh đạo, điều hành, trong quan hệ giữa Đảng với dân, giữa tổ chức Đảng với chính quyền, giữa cán bộ với cán bộ, giữa cán bộ với nhân dân, giữa người có quyền lực với người chịu tác động của quyền lực.
Thực tiễn cho thấy, khi Đảng giữ được đạo đức và thực hành văn minh trong cầm quyền, đất nước phát triển ổn định, lòng dân yên, niềm tin được củng cố. Ngược lại, khi đạo đức suy giảm, khi ứng xử quyền lực trở nên thiếu văn minh, biểu hiện ở quan liêu, tham nhũng, đặc quyền, đặc lợi, thì niềm tin của nhân dân bị tổn thương và đó chính là nguy cơ lớn nhất đối với sự tồn vong của Đảng, của chế độ.
Thời gian qua, công tác xây dựng Đảng về đạo đức đạt nhiều kết quả quan trọng: Đạo đức được nâng lên thành một trụ cột độc lập, ngang hàng với chính trị, tư tưởng và tổ chức. Đây là bước tiến lý luận có ý nghĩa đặc biệt, thể hiện nhận thức mới của Đảng về sức mạnh nội sinh của đạo đức trong cầm quyền. Đó cũng chính là biểu hiện sinh động của văn minh: Lấy chuẩn mực đạo đức làm nền cho quyền lực, lấy kỷ cương làm thước đo văn hóa tổ chức, lấy sự liêm chính và minh bạch làm tiêu chí cho mọi hoạt động lãnh đạo và chỉ đạo.
Những năm gần đây, Đảng ta đã đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được triển khai quyết liệt, toàn diện, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, thể hiện rõ nét phẩm chất “đạo đức và văn minh” trong cầm quyền, đó là sự minh bạch, công khai, nghiêm minh và tự đổi mới. Cùng với đó là hàng triệu cán bộ, đảng viên âm thầm cống hiến, giữ vững nhân cách, tận tụy với dân, giản dị trong đời sống, gương mẫu trong công vụ, họ chính là hiện thân sinh động của một Đảng vừa có đạo đức, vừa có văn minh.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, vẫn còn những biểu hiện xa rời lý tưởng, suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, vi phạm kỷ luật, pháp luật. Những hiện tượng đó không chỉ là sai phạm cá nhân mà còn là dấu hiệu về khoảng trống văn hóa trong hành vi quyền lực. Vì vậy, xây dựng Đảng thật sự “là đạo đức, là văn minh” đòi hỏi phải hoàn thiện đồng bộ cả lý luận và thực tiễn, trong đó “văn minh” phải được hiểu là chuẩn mực ứng xử mới của Đảng cầm quyền trong thời đại văn minh số, văn minh pháp quyền.
"Đạo đức" và "văn minh" của Đảng không tách rời mà gắn bó hữu cơ, bổ sung cho nhau. Hoàn thiện lý luận xây dựng Đảng về đạo đức và văn minh trong giai đoạn mới, trước hết phải khẳng định đạo đức cách mạng của Đảng ta là sự kết tinh của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, truyền thống văn hóa dân tộc và tinh hoa nhân loại. Đó là đạo đức của người cầm quyền liêm chính, chí công vô tư, dám chịu trách nhiệm; là văn minh của người lãnh đạo biết lắng nghe dân, tôn trọng pháp luật, hành xử công tâm, minh bạch và nhân ái. Đạo đức và văn minh phải được thể chế hóa trong cơ chế, chính sách, pháp luật, thành chuẩn mực hành vi của tổ chức và cá nhân; kết hợp hài hòa giữa giáo dục và kiểm soát, giữa tự giác và ràng buộc, giữa nêu gương và kỷ luật.
Xây dựng Đảng thật sự “là đạo đức, là văn minh” cũng là xây dựng văn hóa Đảng trong thời kỳ mới, đó là văn hóa lãnh đạo, văn hóa công vụ, văn hóa ứng xử với nhân dân. Mỗi cấp ủy, mỗi cán bộ, đảng viên phải là tấm gương của liêm chính, kỷ cương, trách nhiệm và nhân văn. Đạo đức phải đi liền với văn hóa, kỷ luật phải gắn với văn minh; dân chủ phải trở thành phong cách ứng xử tự nhiên trong mọi hoạt động của tổ chức đảng. Khi đó, văn hóa Đảng sẽ thực sự trở thành hệ giá trị dẫn dắt xã hội, lan tỏa tinh thần văn minh, nhân ái trong đời sống cộng đồng.
Trên nền tảng đó, cần tiếp tục đẩy mạnh giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức; đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ; hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực, bảo đảm mọi quyền lực được ràng buộc bằng đạo đức và văn hóa công vụ; tăng cường dân chủ, công khai, minh bạch; phát huy vai trò giám sát của nhân dân để mỗi tổ chức đảng, mỗi cán bộ tự soi, tự sửa, tự hoàn thiện. Một Đảng văn minh là Đảng biết lắng nghe dân, tôn trọng dân, đối thoại với dân, hành xử với dân bằng tinh thần phục vụ.
Trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, yêu cầu xây dựng Đảng thật sự “là đạo đức, là văn minh” không chỉ là nhiệm vụ chính trị của riêng Đảng mà là khát vọng chung của toàn dân tộc về một nền chính trị nhân văn, văn hóa và hiện đại. Đó chính là bảo đảm cho Đảng ta xứng đáng với niềm tin của nhân dân, là lực lượng tiên phong của dân tộc Việt Nam.
