Đề nghị đưa phiên chợ 'choảng' nhau vào Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Theo nội dung văn bản, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bí thư Thành ủy TP Thanh Hóa tại buổi làm việc ngày 20/2/2025, về việc bảo tồn, phát huy giá trị và đề xuất công nhận Lễ hội chợ Chuộng là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lễ hội chợ Chuộng, còn gọi là chợ mùng sáu, được tổ chức duy nhất vào ngày mùng 6 tháng Giêng âm lịch (mùng 6 Tết) hàng năm tại bãi bồi ven sông Hoàng ở thôn Chùy Lạc Giang, xã Đông Hoàng.

Toàn cảnh phiên chợ Chuộng ngày mùng 6 Tết.

Để tạo điều kiện cho nhân dân đến phiên chợ, địa phương đã cho dựng tạm một cây cầu tre nối giữa thành phố Thanh Hóa và huyện Triệu Sơn. Ngay từ sáng sớm, già trẻ, gái trai khắp các vùng miền về triền đê ven sông Hoàng để "mua may, bán rủi". Mặt hàng chủ yếu có tại chợ Chuộng là cà chua, bánh đa và trứng gà.

Người dân địa phương gọi là phiên chợ Chuộng là chợ "choảng" nhau.

Người dân đến chợ Chuộng dù không quen biết nhưng hễ gặp là “choảng” nhau bằng cà chua, trứng... Mặc dù bị ném cà chua vào người nhưng ai cũng tươi cười vì theo quan niệm của người nơi đây, càng bị ném nhiều, năm đó càng gặp may mắn…

Theo các cụ cao niên trong làng, nguồn gốc diễn ra phiên chợ này có từ thời nhà Lê. Vào mùng 6 Tết, có một vị tướng bị giặc đuổi chạy qua đây, để tránh bị địch phát hiện, vị tướng ra lệnh cho quân lính cùng dân làng họp chợ. Khi quân địch đến tưởng đó là phiên chợ bình thường nên không đề phòng, cảnh giác. Lúc vị tướng phát lệnh tấn công, quân địch bị bất ngờ không kịp trở tay và bị đánh tan tác.

Cà chua ném khắp người ở phiên chợ.

Để tưởng nhớ vị tướng đã có công dẹp giặc, cứ ngày mùng 6 Tết, người dân lại nô nức đến đây để họp chợ, trở thành nét đẹp văn hóa của người dân địa phương.

Người dân quan niệm đến phiên chợ càng bị ném nhiều cà chua vào người năm đó càng may mắn.

Để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể lễ hội chợ Chuộng đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng và hưởng thụ văn hóa của nhân dân, UBND xã Đông Hoàng đã có văn bản gửi ngành chức năng và các cấp xem xét, chỉ đạo cơ quan chuyên môn lập hồ sơ để đưa Lễ hội chợ Chuộng vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Ảnh: Lê Dương

Lê Dương