Đề nghị truy tố 54 bị can trong vụ án 'chuyến bay giải cứu' (kỳ 1)

Trong số 54 bị can bị đề nghị truy tố có Tô Anh Dũng (cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao) cùng nhiều lãnh đạo, nhân viên của Văn phòng Chính phủ (VPCP), Bộ Ngoại giao, Đại sứ quán Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT), Thanh tra Chính phủ, UBND TP.Hà Nội, UBND tỉnh Quảng Nam…

Vụ án đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp

Căn cứ vào chứng cứ, tài liệu thu thập, Cơ quan ANĐT - Bộ Công an đã ban hành kết luận điều tra, chuyển hồ sơ vụ án đến Viện KSND Tối cao, đề nghị truy tố 54 bị can về 5 tội danh, gồm: đưa hối lộ, môi giới hối lộ, nhận hối hộ, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Bộ Công an cho biết, đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, xảy ra trong thời gian tình hình dịch bệnh Covid-19 bùng phát trước đây; được lãnh đạo Đảng, Nhà nước và dư luận xã hội đặc biệt quan tâm; liên quan đến nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị chức năng trong cả trong và ngoài nước. Các bị can đã lợi dụng tình hình dịch Covid-19, vì mục đích lợi nhuận, vụ lợi cá nhân, bất chấp các quy định của pháp luật, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước, gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân; làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, làm giảm sút lòng tin của nhân dân...

Quá trình Cơ quan ANĐT - Bộ Công an thụ lý điều tra vụ án "chuyến bay giải cứu", 2 bị can là chủ các doanh nghiệp lại tiếp tục móc nối, tiếp xúc với người có thẩm quyền tiến hành tố tụng để đưa hối hộ nhằm "chạy án" và bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Việc đưa, nhận hối lộ tại một số bộ, tỉnh, thành phố

Bộ Công an cho biết, đầu năm 2020, đại dịch Covid-19 xuất hiện, bùng phát từ TP.Vũ Hán (Trung Quốc) và lan rộng ra toàn thế giới. Giải quyết vấn đề công dân Việt Nam ở nước ngoài trong đại dịch này, Đảng và Nhà nước có chủ trương tổ chức các "chuyến bay giải cứu" đối với những người có nguyện vọng về nước và giao Chính phủ tổ chức thực hiện. Lợi dụng tình hình dịch bệnh, các nhóm lợi ích tại VPCP và một số bộ, ngành đã trục lợi từ quyền cấp phép các chuyến bay và nhiệm vụ, quyền hạn được giao.

4 bị can (từ trái sang): Nguyễn Thị Hương Lan, Đỗ Hoàng Tùng, Lê Tuấn Anh, Lưu Tuấn Dũng là cựu lãnh đạo, cán bộ của Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao

Trong quá trình nắm tình hình, Cục An ninh đối ngoại - Bộ Công an có thông tin về việc một số công dân Việt Nam ở nước ngoài về nước phải trả phí cao. Không chỉ phía người dân, một số doanh nghiệp cũng bị một số cơ quan có chức năng cấp phép đưa ra những yêu cầu gây khó khăn, nhũng nhiễu, để họ phải tìm cách tiếp xúc, gặp gỡ và thỏa thuận về chi phí, đưa hối lộ cho các cá nhân được giao nhiệm vụ..., tạo ra dư luận không tốt về các "chuyến bay giải cứu". Trước tình hình trên, Cục An ninh đối ngoại - Bộ Công an đã báo cáo lãnh đạo Bộ và chủ động nắm bắt thông tin.

Qua thu thập tài liệu, chứng cứ xác định, khi đại dịch Covid-19 gây thiệt hại đặc biệt lớn, Đảng và Nhà nước đã yêu cầu cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể các cấp vào cuộc, chung tay cùng Chính phủ giải quyết các vấn đề trong đại dịch, trong đó có vấn đề đưa công dân Việt Nam ở nước ngoài về nước. Nhưng một số lãnh đạo, cán bộ ở bộ, ngành trung ương và lãnh đạo tại một số địa phương được Chính phủ giao nhiệm vụ đặc biệt quan trọng này lại làm ngược mục tiêu đã đề ra, trục lợi trong hoàn cảnh cả thế giới và trong nước lâm vào cảnh khó khăn, chết chóc do đại dịch gây ra.

Từ tình hình trên, ngày 27-01-2022, Cục An ninh đối ngoại - Bộ Công an có văn bản kiến nghị và bàn giao toàn bộ hồ sơ liên quan để Cơ quan ANĐT - Bộ Công an tiếp nhận, khởi tố, điều tra làm rõ hành vi có dấu hiệu nhận hối lộ của một số cá nhân là lãnh đạo, cán bộ Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao trong việc xét duyệt, cấp phép cho các doanh nghiệp tổ chức thực hiện các chuyến bay đưa công dân Việt Nam về nước tự trả phí (Chương trình "Combo"). Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập, ngày 27-01-2022, Cơ quan ANĐT - Bộ Công an đã khởi tố vụ án hình sự "nhận hối lộ" xảy ra tại Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao.

Quá trình điều tra vụ án, ngày 25 và 26-12-2022, Cơ quan ANĐT - Bộ Công an nhận được đơn của 2 bị can, tố cáo một cán bộ cơ quan tiến hành tố tụng có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền để "lo" cho các bị can không bị xử lý. Căn cứ kết quả điều tra, ngày 06-01-2023, Cơ quan ANĐT - Bộ Công an đã khởi tố vụ án hình sự "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại TP.Hà Nội; đến ngày 29-3, ra tiếp quyết định nhập vụ án "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại TP.Hà Nội với vụ án "đưa hối lộ, nhận hối lộ, môi giới hối lộ; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Bộ Ngoại giao, TP.Hà Nội và một số tỉnh, thành phố.

(Còn tiếp...)

54 bị can gồm những ai?

Trong số 54 bị can, có 21 bị can bị đề nghị truy tố về tội nhận hối lộ, gồm:

- Các cựu cán bộ, công chức thuộc VPCP là Nguyễn Quang Linh (SN 1974, cựu trợ lý của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ), Nguyễn Thanh Hải (SN 1971, cựu Vụ trưởng Vụ Quan hệ quốc tế), Nguyễn Tiến Thân (SN 1980), Nguyễn Mai Anh (SN 1976, cùng là cựu chuyên viên Vụ Quan hệ quốc tế).

- Các cựu cán bộ, công chức thuộc Bộ Ngoại giao là Tô Anh Dũng (SN 1964, cựu Thứ trưởng), Nguyễn Thị Hương Lan (SN 1974, cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự), Đỗ Hoàng Tùng (SN 1980, cựu Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự), Lê Tuấn Anh (SN 1982, cựu Chánh văn phòng Cục Lãnh sự), Lưu Tuấn Dũng (SN 1987, cựu Phó Trưởng phòng Bảo hộ công dân, Cục Lãnh sự), Vũ Hồng Nam (SN 1963), Nguyễn Hồng Hà (SN 1964), Vũ Ngọc Minh (SN 1961, cùng là cựu cán bộ Bộ Ngoại giao).

- Các cựu cán bộ thuộc Bộ GTVT là Ngô Quang Tuấn (SN 1984, cựu chuyên viên Vụ Hợp tác quốc tế), Vũ Hồng Quang (SN 1977, cựu Phó Trưởng phòng Vận tải hàng không, Cục Hàng không Việt Nam).

- Lý Tiến Hùng (SN 1969, cựu chuyên viên Vụ Khoa học công nghệ và môi trường, Bộ GD&ĐT), Phạm Trung Kiên (SN 1981, cựu chuyên viên Vụ Trang thiết bị và công trình y tế, Bộ Y tế), Trần Văn Dự (SN 1961), Vũ Anh Tuấn (SN 1979), Vũ Sỹ Cường (SN 1986, cùng là cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an), Chử Xuân Dũng (SN 1973, cựu Phó Chủ tịch UBND TP.Hà Nội), Trần Văn Tân (SN 1979, cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam).

l Các bị can bị đề nghị truy tố về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ gồm: Trần Việt Thái (SN 1974), Nguyễn Lê Ngọc Anh (SN 1988), Nguyễn Hoàng Linh (SN 1986), Đặng Minh Phương (SN 1985, cùng là cựu cán bộ Đại sứ quán, Lãnh sự quán Việt Nam ở nước ngoài).

Có 23 bị can bị đề nghị truy tố về tội đưa hối lộ gồm:

- Lê Văn Nghĩa (SN 1960, Giám đốc Công ty cổ phần (CP) Du lịch và dịch vụ ăn uống Nhật Minh), Nguyễn Thị Thanh Hằng (SN 1972, Tổng giám đốc (TGĐ) Công ty TNHH Thương mại và du lịch Bầu Trời Xanh, TGĐ Công ty CP Travel Sky), Lê Hồng Sơn (SN 1975, Phó TGĐ Công ty TNHH Thương mại dịch vụ và du lịch Bầu trời xanh), Võ Thị Hồng (SN 1986, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ phòng vé hàng không Minh Ngọc), Hoàng Thị Diệu Mơ (SN 1980, TGĐ Công ty TNHH Thương mại du lịch và dịch vụ hàng không An Bình), Nguyễn Tiến Mạnh (SN 1970, Giám đốc điều hành) và Vũ Thùy Dương (SN 1987, TGĐ Công ty CP Du lịch thương mại Lữ Hành Việt), Hoàng Anh Kiếm (SN 1978, ngụ Hà Nội), Nguyễn Thị Tường Vy (SN 1980, Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn và đầu tư ATA Việt Nam), Trần Thị Mai Xa (SN 1988, Giám đốc Công ty CP Giáo dục và du lịch Masterlife).

- Nguyễn Thị Hiền (SN 1987, ngụ Hà Nội), Lê Thị Ngọc Anh (SN 1984, chuyên viên Phòng Nhà khách, Vụ Lễ tân, Ban Đối ngoại Trung ương), Phạm Bích Hằng (SN 1969, Giám đốc Công ty Vinamichi; Phó Giám đốc Công ty Du lịch Quốc tế), Phạm Bá Sơn (SN 1983, nhân viên Công ty CP Xây dựng Thái Hòa), Đào Minh Dương (SN 1971, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Vijasun), Nguyễn Thị Dung Hạnh (SN 1972, Giám đốc Công ty TNHH G Việt Nam 19), Phan Thị Mai (SN 1984, Giám đốc Công ty CP Quốc tế Sao Hà Nội).

- Vũ Minh Thắng (SN 1978, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư và thương mại Thuận An kiêm Chủ tịch HĐQT Công ty CP Lữ hành sự kiện Thuận An - Ascend Travel & Media), Nguyễn Thế Dũng (SN 1980, Giám đốc Công ty TNHH Du lịch thương mại Sang Trọng), Trần Hồng Hà (SN 1972, Giám đốc Công ty TNHH Cung ứng nhân lực và thương mại quốc tế Sao Việt), Trần Tiến (SN 1981, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và du lịch Phi Trường), Tào Đức Hiệp (SN 1971, Giám đốc Công ty TNHH Du lịch và dịch vụ công đoàn đường sắt Việt Nam), Đào Thị Chung Thúy (SN 1982, ngụ Hà Nội).

l Có 4 bị can bị đề nghị truy tố về tội môi giới hối lộ gồm: Bùi Huy Hoàng (SN 1988, cựu chuyên viên Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế), Phạm Thị Kim Ngân (SN 1982, cựu cán bộ Phòng Trị sự, Tạp chí Thanh tra), Trần Quốc Tuấn (SN 1973, Giám đốc Công ty CP Xúc tiến thương mại và du lịch Việt Nam), Nguyễn Anh Tuấn (SN 1962, cựu Phó Giám đốc Công an TP.Hà Nội).

l Một bị can bị đề nghị truy tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là Hoàng Văn Hưng (SN 1980, cựu cán bộ công an); Trần Minh Tuấn (SN 1978, Giám đốc Công ty CP Xây dựng Thái Hòa) bị đề nghị truy tố về 2 tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và đưa hối lộ.

l Bị can Trần Thị Hà Liên (SN 1979, ngụ P.Phan Chu Trinh, Q.Hoàn Kiếm, Hà Nội) bị khởi tố về hành vi môi giới hối lộ. Do bị can bỏ trốn nên Cơ quan ANĐT - Bộ Công an đã tách hành vi môi giới hối lộ để điều tra, xử lý ở giai đoạn sau.

NGUYÊN NGỌC - DUY NGỌC