Đề nghị xếp hạng Khu di tích Đại danh y Lê Hữu Trác là Di tích quốc gia đặc biệt

Ngày 24/7, tại huyện Hương Sơn, Sở VHTT&DL tỉnh Hà Tĩnh tổ chức cuộc họp góp ý hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Mộ và Khu lưu niệm Lê Hữu Trác.

Theo lãnh đạo Sở VHTT&DL tỉnh Hà Tĩnh, di tích Mộ và Khu lưu niệm Lê Hữu Trác có vai trò, vị trị rất quan trọng đối với tỉnh Hà Tĩnh cũng như ngành y tế trong cả nước. Vì vậy, việc xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt là rất cần thiết, là cơ sở để bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị của di tích này.

Khu tượng đài Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông ở xã Sơn Trung, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Ảnh: TL

Dự thảo hồ sơ do tỉnh Hà Tĩnh xây dựng đã tương đối đầy đủ các nội dung liên quan đến di tích như: Cuộc đời, thân thế, sự nghiệp của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác; những đóng góp của Đại danh y đối với y học, văn hóa, văn học, tư tưởng; các nội dung sinh hoạt văn hóa liên quan đến di tích Mộ và Khu lưu niệm Lê Hữu Trác.

Hồ sơ cũng trình bày các nét chính về hiện trạng di tích, phân bố di vật, cổ vật. Đặc biệt, đã nêu bật giá trị lịch sử, văn hóa đặc biệt của di tích, các phương án trùng tu, tôn tạo đảm bảo cho việc phát huy giá trị khu di tích lâu dài, bền vững gắn với khai thác phát triển du lịch.

Tại cuộc họp, các đại biểu đã góp ý thêm vào các nội dung: quá trình hình thành di tích; các giá trị cốt lõi của nhân vật gắn với di tích; các điểm nổi bật về lý lịch và các tài liệu trích dẫn chứng minh đi kèm; công tác bảo vệ, quản lý và phát huy các giá trị của di tích; thiết lập hệ thống bản đồ di tích…

Tỉnh Hà Tĩnh đề nghị Bộ VHTT&DL tiếp tục quan tâm, hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ đảm bảo chất lượng, đúng tiến độ; có tiếng nói bảo vệ hồ sơ của Hà Tĩnh trước Hội đồng Khoa học di sản quốc gia để hồ sơ được công nhận trong dịp kỷ niệm 300 năm ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.

Đại danh y Lê Hữu Trác hiệu Hải Thượng Lãn Ông, sinh năm 1724 tại làng Liêu Xá, huyện Đường Hào (nay là huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên).

Tuy nhiên, cuộc đời ông phần nhiều (từ năm 26 tuổi đến lúc mất) gắn bó với quê mẹ ở thôn Bàu Thượng, xã Tĩnh Diệm, huyện Hương Sơn, phủ Đức Quang, trấn Nghệ An (nay là xã Quang Diệm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh).

Đây cũng là giai đoạn mà ông có duyên nghiệp với nghề y, hành nghề bốc thuốc và trở thành Đại danh y của nước ta. Sau khi mất, ông được táng tại chân núi Minh Tự, bên sông Ngàn Phố.

Di tích Nhà thờ Hải Thượng Lãn Ông ở xã Quang Diệm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Ảnh: Trần Tuấn

Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác không những là một nhà y dược học vĩ đại mà còn là nhà thơ, nhà văn, nhà tư tưởng tiến bộ, có tinh thần nhân đạo sâu sắc. Sau khi mất, ông được nhân dân và giới y học cả nước suy tôn là bậc "Y thánh của Việt Nam".

Quần thể di tích Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia năm 1990, bao gồm khu mộ và tượng đài, khu nhà thờ tại huyện Hương Sơn.

Tại phiên họp của Đại hội đồng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) lần thứ 42 diễn ra ngày 21/11/2023 đã thông qua nghị quyết phê chuẩn danh sách các “Danh nhân văn hóa và sự kiện lịch sử niên khóa 2024 - 2025”, trong đó có hồ sơ kỷ niệm 300 năm ngày sinh của danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác vào năm 2024.

T.Toàn