Đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú cho soạn giả sân khấu, nhà văn, kiến trúc sư, phát thanh viên

Sáng 27-5, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (TĐKT) sửa đổi.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, về việc bổ sung hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang”, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã chỉ đạo việc tiếp thu, chỉnh lý, bổ sung hình thức khen thưởng này đối với Thanh niên xung phong có thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, Chính phủ cần lưu ý rà soát đối tượng Thanh niên xung phong thời kỳ bảo vệ Tổ quốc, quy định chặt chẽ để bảo đảm ý nghĩa của hình thức khen thưởng này.

Thảo luận về vấn đề này, ĐB Lý Tiết Hạnh (Bình Định) cho rằng dự thảo cần xem xét quy định về thời gian 2 năm liên tục trong điều kiện xét tặng khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang”. Nếu giữ nguyên quy định như trong dự thảo thì sẽ có một số trường hợp không tương thích, đó là những trường hợp cống hiến đã có thành tích xứng đáng được tôn vinh, được nêu gương thanh niên xung phong nhưng không đủ điều kiện thời gian để xét khen thưởng.

Liên quan đến đề nghị nghiên cứu bổ sung các đối tượng hoạt động trong các lĩnh vực nhiếp ảnh, kiến trúc, văn học; soạn giả trong lĩnh vực sân khấu được xét danh hiệu “Nghệ sĩ Nhân dân”, “Nghệ sĩ Ưu tú”, UBTVQH trình Quốc hội 2 phương án để ĐBQH thảo luận và cho ý kiến.

Phương án 1, bổ sung các đối tượng hoạt động trong lĩnh vực nhiếp ảnh, kiến trúc, văn học, bổ sung soạn giả trong lĩnh vực sân khấu được xét danh hiệu “Nghệ sĩ Nhân dân”, “Nghệ sĩ Ưu tú”.

Phương án 2, giữ như quy định của Luật hiện hành.

UBTVQH nghiêng về phương án 1 và trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi). ẢNH: VIẾT CHUNG

Về vấn đề xử lý vi phạm trong TĐKT, để bảo đảm phù hợp với các quy định của pháp luật có liên quan, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tập thể được khen thưởng, UBTVQH chỉnh lý điều 93 của dự thảo Luật theo hướng: bổ sung quy định trường hợp tổ chức, cá nhân bị hủy bỏ quyết định khen thưởng; quy định cụ thể hơn về các trường hợp cá nhân được tặng thưởng danh hiệu vinh dự nhà nước mà có hành vi vi phạm pháp luật bị tòa án tuyên có tội và bản án đã có hiệu lực pháp luật từ hình phạt tù có thời hạn trở lên thì bị tước danh hiệu vinh dự nhà nước; chỉnh lý quy định cụ thể về nội dung để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật về vấn đề xử lý vi phạm.

Thảo luận về dự thảo, nhiều ĐBQH đánh giá ban soạn thảo đã tiếp thu nhiều ý kiến của ĐBQH.

Góp ý cụ thể về nội dung liên quan đến danh hiệu “Nghệ sĩ Nhân dân”, “Nghệ sĩ Ưu tú”, ĐB Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp) ủng hộ quy định mở rộng đối tượng xét tặng. Theo đó, danh hiệu “Nghệ sĩ Nhân dân”, “Nghệ sĩ Ưu tú” sẽ được xét tặng cho cả cá nhân hoạt động trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật gồm diễn viên, đạo diễn, chỉ đạo nghệ thuật, chỉ huy dàn nhạc, biên đạo, quay phim, nhạc sĩ, họa sĩ, soạn giả, nhiếp ảnh, nhà văn, kiến trúc sư, phát thanh viên. Nhấn mạnh “Nghệ sĩ ưu tú” và “Nghệ sĩ nhân dân” là những danh hiệu cao quý, ĐB cho rằng, việc thêm một đối tượng, thêm một lĩnh vực được đưa vào xét tặng danh hiệu này sẽ tạo thêm động lực cho những nghệ sĩ hoạt động và cống hiến trong tất cả các lĩnh vực nghệ thuật.

ĐB Nguyễn Thị Thu Dung (Thái Bình) cũng đồng tình với phương án xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ Nhân dân”, “Nghệ sĩ Ưu tú” cho cá nhân hoạt động trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật gồm diễn viên, đạo diễn, chỉ đạo nghệ thuật, chỉ huy dàn nhạc, biên đạo, quay phim, nhạc sĩ, họa sĩ, soạn giả, nhiếp ảnh, nhà văn, kiến trúc sư, phát thanh viên. Tuy nhiên, đối với nhà văn, kiến trúc sư, cần nghiên cứu thêm cho phù hợp và tạo sự đồng thuận cao.

ĐB Nguyễn Huy Thái (Bạc Liêu) phát biểu tại phiên thảo luận. ẢNH: VIẾT CHUNG

ĐB Nguyễn Huy Thái (Bạc Liêu) phản ánh tâm tư, nguyện vọng của giới văn nghệ sĩ và cho rằng, phương án này được đông đảo văn nghệ sĩ trông mong, giúp xóa đi sự phân biệt giữa nghệ sĩ sáng tác và nghệ sĩ biểu diễn trong đối tượng được xét tăng danh hiệu, tạo động lực lớn cho sự sáng tạo, cống hiến của giới văn nghệ sĩ. Sự động viên, khích lệ, ghi nhận kịp thời của Đảng, Nhà nước sẽ là nguồn động lực lớn lao để những người nghệ sĩ tiếp tục miệt mài lao động, tạo ra những tác phẩm có giá trị lớn, góp phần vào nền văn hóa đậm đà bản sắc của nước nhà.

Nhiều ý kiến ĐBQH khác cũng đồng tình với nội dung này.

ĐB Tô Văn Tám (Kon Tum) đánh giá, sửa đổi luật lần này chú trọng khen thưởng các tập thể, cá nhân trực tiếp lao động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, khi quy định các hình thức khen thưởng như Huân chương Lao động, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ thì dự thảo chưa bao quát hết các đối tượng là người trực tiếp lao động sản kinh doanh. Mới chỉ quy định tặng cho công nhân, nông dân, trí thức, nhà khoa học, doanh nhân mà lại không có đối tượng là những người trực tiếp sản xuất kinh doanh khác.

“Những người sản xuất kinh doanh khác như tiểu thương, tiểu chủ... Họ không phải là công nhân, cũng không phải là nông dân nhưng họ cũng không phải là doanh nhân, mà thuộc nhóm những người lao động khác. Do vậy, cần bổ sung vào dự thảo luật các đối tượng “những người lao động khác” để khen thưởng bao quát hết các đối tượng", ĐB Tô Văn Tám nói.

PHAN THẢO