Để người trẻ không rời xa bản làng: Từ những chi đoàn 'trắng' đoàn viên

Làm thế nào để thanh niên nông thôn, vùng cao khởi nghiệp ngay tại quê hương, tích cực tham gia công tác xã hội, đoàn thể và phát triển Đảng? Giải pháp nào để không có tình trạng “trắng” đoàn viên thanh niên, "cạn" nguồn kế cận Đảng? Lời giải cho "bài toán" để người trẻ không rời xa bản làng qua thực tế ở các tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn.

Bản Lủng Siên, xã Vũ Muộn, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn nằm sâu trong Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ

Kỳ họp thường kỳ của Chi bộ bản Lủng Siên luôn sôi động nhưng cũng luôn bế tắc khi đến phần trao đổi các nội dung về công tác phát triển đảng.

Bản Lủng Siên (xã Vũ Muộn, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn) cách trung tâm xã khoảng 8km, nằm sâu trong rừng đặc dụng thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ. Ở đây có tới 30% hộ thuộc diện nghèo, người dân chỉ dựa vào những dải đất hẹp men theo thung lũng để cấy lúa, trồng ngô. Đất đai ít, thanh niên trong bản đều tới các đô thị tìm việc làm nên trong bản chỉ còn chủ yếu người già, trẻ nhỏ. Thiếu vắng đoàn viên thanh niên nên mục tiêu bồi dưỡng, kết nạp 2 đảng viên trẻ trong nhiệm kỳ tới của chi bộ bản Lủng Siên đang là thách thức không nhỏ trong công tác phát triển Đảng.

Ông Hoàng Văn Thu, Bí thư chi bộ Lủng Siên cho biết: Năm ngoái, bản có 3 thanh niên là bộ đội phục viên đã được tham dự lớp bồi dưỡng nâng cao nhận thức về Đảng, nhưng giờ cả 3 thanh niên này đều đã về các thành phố lớn để lập nghiệp. Thậm chí, chi bộ Lủng Siên hiện có 06 đảng viên thì có 01 đảng viên đang xin tạm miễn sinh hoạt định kỳ vì đi làm ăn xa...

“Thanh niên đi làm xa. Nguồn đi học cảm tình về rồi thì nhiều, có đến 5 người nhưng đều đi làm xa cả. Giờ chi bộ sinh hoạt cũng rất khó vì còn toàn đảng viên có tuổi ở nhà thôi”, ông Thu nói.

Một trong những chỉ tiêu quan trọng và khó của chi bộ Lủng Siên đó là kết nạp đảng viên mới

Đối với chi bộ Bản Muồng (xã Vân Trình, huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng), dù mỗi đảng viên đều nỗ lực làm công tác phát triển đảng nhưng hơn 2 năm qua cũng chỉ kết nạp được thêm 01 đảng viên đã ngoài 40 tuổi. Bà Nông Thị Nga, Bí thư Chi bộ Bản Muồng cho biết, bản có 55 hộ gia đình nhưng thanh niên đều đi làm ăn xa và nguồn phát triển Đảng hiện chỉ trông vào hội nông dân, hội phụ nữ, hội cựu chiến binh.

“Thanh niên bây giờ rất ít, các cháu học xong phổ thông đều đi học, đi làm hoặc đi công ty ở tỉnh xa, không ở nhà nên nguồn phát triển đảng viên trẻ cũng có khó khăn hơn”, bà Nga nói.

Việc thiếu nguồn phát triển Đảng từ thanh niên không chỉ là câu chuyện riêng của Lủng Siên hay Bản Muồng mà còn là thực trạng chung tại nhiều bản làng vùng cao, vùng nông thôn các tỉnh Bắc Kạn, Cao Bằng. Bắt nhịp sự phát triển của xã hội, các bạn trẻ vùng cao đã năng động, mạnh dạn hơn trong việc tìm kiếm việc làm, nâng cao thu nhập thay vì chỉ ở nhà trông vào cây ngô, cây lúa. Tuy nhiên, do các tỉnh miền núi chưa phát triển về công nghiệp nên chỉ có một số ít xin được việc làm trong các nhà máy tại địa phương, còn phần lớn lao động đều phải đi làm ở các tỉnh xa như Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hải Dương, thậm chí các tỉnh phía Nam.

Anh Vi Văn Minh (quê Cao Bằng) đang làm việc tại Hà Nội cho biết nguồn thu nhập do thanh niên đi làm ăn xa đã góp phần quan trọng thay đổi cuộc sống người dân vùng cao. Nhiều gia đình xây dựng, sửa sang nhà cửa, sắm sửa được nhiều vật dụng sinh hoạt cũng từ nguồn tiền này.

Bí thư chi bộ Lủng Siên Hoàng Văn Thu cho biết, hiện thanh niên trong bản hầu hết đều đi làm ăn xa, nhiều người đã học xong lớp nhận thức về đảng nhưng chưa thể kể nạp

“Thực sự thì chúng em cũng không muốn đi làm ăn xa, muốn ở gần nhà còn lo cho bố mẹ, gia đình, được kết nạp đảng ở nhà thì càng tốt. Nhưng ở nhà thì công ty không có, làm đồi rừng thu nhập cũng bấp bênh, lại không có vốn nữa. Nhưng em làm công ty dưới này thường 2, 3 tháng về một lần", anh Minh cho biết.

Anh Triệu Tiến Trình, Bí thư Tỉnh đoàn Bắc Kạn cho biết: địa phương hiện có hơn 80.000 thanh niên, trong đó khu vực nông thôn chiếm khoảng 60%. Thanh niên rời quê hương đi làm ăn xa cũng là nguyên nhân tỉnh Bắc Kạn hiện có tới 20 chi đoàn địa phương không có đoàn viên sinh hoạt, dẫn đến các phong trào thanh niên gặp khó và thiếu nguồn giới thiệu cho đảng.

“Từ xưa đến nay, người dân Bắc Kạn trong đó có thanh niên phát triển kinh tế chủ yếu là làm rừng, bám ruộng nên thu nhập thấp. Bên cạnh đó cơ hội nghề nghiệp thì thanh niên Bắc Kạn cũng ít sự lựa chọn nên nhiều bạn trẻ đã phải xa quê để tìm kiếm mức thu nhập cao hơn. Ngoài ra thì cũng có nhiều bạn trẻ sau khi học xong chuyên nghiệp, đã quen nếp sống thành thị nên cũng chưa có nguyện vọng về quê hương để lập nghiệp”, anh Trình nói.

Đảng viên thuộc Đồn biên phòng Quang Long, Cao Bằng bám nắm đời sống, hỗ trợ nhân dân phát triển sản xuất

Thực tế, tình trạng thiếu nguồn phát triển đảng viên trẻ đã diễn ra không chỉ ngày một ngày hai khiến việc chia tách chi bộ sinh hoạt ghép thôn bản gặp khó khăn. Thậm chí, một số chi bộ đang đứng trước nguy cơ “tái trắng” đảng viên khi không có nguồn kết nạp hoặc khi đảng viên trẻ có nguyện vọng đi làm ăn xa... Như tại Bắc Kạn, năm 2016 toàn tỉnh có tới 166 thôn phải sinh hoạt chi bộ ghép, 19 thôn chỉ có 01 đảng viên và 15 thôn có 02 đảng viên. Trước tình trạng này, các địa phương đã có nhiều giải pháp như phân công cán bộ xã, giáo viên và bộ đội biên phòng về sinh hoạt Đảng cùng các chi bộ thôn bản.

Trung tá Nguyễn Ngọc Quân, Chính trị viên Đồn biên phòng Quang Long, Bộ Chỉ huy bộ đội Biên phòng Cao Bằng cho biết: “Các đồng chí đảng viên được cử sinh hoạt tạm cùng chi bộ xóm bản biên giới, đảng viên phụ trách hộ gia đình đã tích cực tham mưu, rà soát, lựa chọn quần chúng ưu tú để giới thiệu cấp ủy cử đi học lớp nhận thức về đảng. Quần chúng ưu tú được kết nạp Đảng đã phát huy tốt vai trò người đảng viên, được tín nhiệm cử làm Bí thư chi bộ, Trưởng xóm, Bí thư Đoàn thanh niên…góp phần là hạt nhân quan trọng trong phát triển kinh tế, giữ vững an ninh chính trị, ổn định trật tự xã hội khu vực biên giới”.

Những đảng viên tăng cường trở thành hạt nhân trong việc củng cố tổ chức cũng như nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng tại địa phương. Bà Phương Thị Thanh, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bắc Kạn cho biết thêm: Nguồn phát triển Đảng cũng được chú ý bồi dưỡng, tìm kiếm từ các hội đoàn thể như phụ nữ, nông dân, lực lượng dân quân tự vệ… với cách làm phù hợp.

Việc đưa cán bộ biên phòng, giáo viên, cán bộ xã...về sinh hoạt tại các chi bộ góp phần quan trọng để củng cố tổ chức đảng ở thôn bản vùng cao, biên giới

“Tỉnh đã tập trung chỉ đạo với các thôn bản các dân tộc như Mông, Dao, Sán Chí, những dân tộc ít người ở Bắc Kạn có thể vận dụng theo hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, ví dụ họ chưa đạt về trình độ, có thể tốt nghiệp không phải bắt buộc cấp III nữa, chỉ là cấp II, thậm chí có trường hợp đặc biệt còn phải cấp I thôi, để họ là nhân tố nòng cốt kết nạp đảng. Lúc đó sẽ không phải chỉ riêng là lực lượng trẻ nữa, mà có cả người có uy tín, trưởng thôn, trưởng các đoàn thể ở thôn…”, bà Thanh nói.

Nhờ các giải pháp mang tính tình thế, đến nay các tỉnh Bắc Kạn, Cao Bằng đã cơ bản chia tách được các chi bộ sinh hoạt ghép thôn bản. Vậy nhưng vẫn rất cần những giải pháp mang tính bền vững trong việc "giữ chân" người trẻ, tạo điều kiện cho các chi bộ tìm kiếm, phát triển Đảng từ lực lượng đoàn viên, thanh niên có trình độ, kiến thức. Bởi đây sẽ là những nhân tố quan trọng trong việc nâng cao chất lượng và tăng tính đột phá, sáng tạo cho chi bộ thôn bản vùng cao trong xu thế phát triển hiện nay.

Công Luận/VOV-Đông Bắc