Để sách là 'món ăn' tinh thần không thể thiếu trong xu thế hội nhập

Học sinh Trường Tiểu học Noong Luống (huyện Điện Biên) đọc sách, tìm hiểu kiến thức tại thư viện nhà trường.

Luân chuyển sách về cơ sở

Vài năm trở lại đây, trước sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, các phương tiện truyền tải thông tin ngày càng hiện đại, tiện dụng, hơn nữa, các loại sách, báo tại các thư viện ít được bổ sung đã khiến thói quen và nhu cầu đọc sách trong xã hội có xu hướng giảm. Trước thực trạng đó, công tác luân chuyển, trao đổi sách báo giữa các cấp, các ngành, đơn vị từ tỉnh đến cơ sở đã và đang được triển khai rộng rãi, hiệu quả.

Tại Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Điện Biên, việc luân chuyển sách hàng năm được đơn vị quan tâm. Trung tuần tháng 10 vừa qua, nhà trường ký kết chương trình phối hợp luân chuyển, trao đổi sách, báo, tài liệu với Thư viện tỉnh. Ông Trần Bá Uẩn, Quyền Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: Trước đây, việc luân chuyển sách, báo giữa nhà trường với một số đơn vị khác vẫn được triển khai thực hiện song chưa trọng tâm, bài bản. Các đầu sách, báo, tài liệu tuy nhiều nhưng chưa phong phú. Chính vì thế, hoạt động ký kết này rất quan trọng không chỉ nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập, nghiên cứu, giải trí và thực hành kỹ năng nghề của viên chức, người lao động và học sinh, sinh viên mà còn tăng cường phát triển các tiện ích thư viện, các dịch vụ thư viện hiện đại. Sau khi ký kết 2 đơn vị sẽ cùng nhau đẩy mạnh công tác tuyên truyền về giá trị của các cuốn sách, việc đọc sách; đồng thời tổ chức luân chuyển, trao đổi sách, báo, luận văn, đề tài, sáng kiến kinh nghiệm xuất sắc giữa Thư viện tỉnh và thư viện trường (2 lượt/năm). Hàng năm, Thư viện tỉnh cũng sẽ hỗ trợ bổ sung sách “hạt nhân” cho thư viện nhà trường cùng với đó là tạo điều kiện để viên chức, người lao động, học sinh, sinh viên nhà trường làm thẻ bạn đọc…

Để việc luân chuyển sách, báo được triển khai đa dạng, thiết thực; đề án “Đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong các thư viện, bảo tàng, nhà văn hóa, câu lạc bộ” của Thủ tướng Chính phủ và Đề án “Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng” của UBND tỉnh được thực hiện nghiêm túc. Hàng năm Thư viện tỉnh chủ động tham mưu Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Thông tin và Truyền thông, Bưu điện tỉnh và các đơn vị lực lượng vũ trang triển khai hiệu quả công tác luân chuyển sách báo đến các trường học, đồn biên phòng, điểm bưu điện văn hóa xã; đồng thời phối hợp tổ chức các cuộc thi (Đại sứ văn hóa đọc, vẽ tranh theo sách...). Ông Mai Thế Mạnh, Giám đốc Thư viện tỉnh cho biết: Nhờ thường xuyên được bổ sung nên kho sách của Thư viện tỉnh cơ bản phong phú. Hiện nay, vốn tài liệu có trong các kho sách của thư viện trên 125.000 bản với nhiều lĩnh vực khác nhau, như: Văn hóa, xã hội, y tế, nông nghiệp, pháp luật, đời sống… Đối với công tác luân chuyển sách, mỗi năm Thư viện tỉnh tổ chức hàng trăm đợt luân chuyển sách xuống cơ sở cùng hàng chục chuyến xe thư viện lưu động đến các điểm dân cư, trường học. Riêng từ đầu năm đến nay, số lượt sách được đơn vị luân chuyển về cơ sở trên 150.000 lượt.

Nhân lên văn hóa đọc

Để những cuốn sách, tài liệu được sử dụng hiệu quả sau luân chuyển, phát triển văn hóa đọc bền vững, lan tỏa trong cộng đồng, Thư viện tỉnh đã phối hợp với các ngành, địa phương, đặc biệt là ngành Giáo dục và Đào tạo xây dựng các “Góc đọc sách”, “Thư viện xanh” tại các trường học, tạo không gian đọc thân thiện giúp học sinh làm quen với sách, biết cách chọn sách, phương pháp đọc sách. Qua đó, hỗ trợ học tập, trau dồi kiến thức, kỹ năng sống, khơi dậy niềm đam mê đọc sách. Đến nay, 100% trường học có thư viện với vốn tài liệu phù hợp, trong đó 60% trường tiểu học, THCS, THPT có thư viện đạt chuẩn theo quy định.

Được đánh giá là một trong những đơn vị sử dụng hiệu quả nguồn tài liệu từ thư viện trường học, Trường Tiểu học Noong Luống (huyện Điện Biên) có gần 500 bộ sách thuộc tủ sách giáo khoa dùng chung; trên 600 bản sách nghiệp vụ của giáo viên; gần 4.000 bản sách tham khảo… Ông Trần Quang Ngư, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, phần đông học sinh nhà trường rất chăm chỉ đọc sách. Hàng ngày các em thường đến thư viện mượn sách để đọc. Thông qua nguồn tư liệu từ Thư viện tỉnh chuyển xuống và một số đơn vị khác trao đổi, cho tặng đã giúp học sinh lĩnh hội nhiều giá trị văn hóa xã hội, phát triển kỹ năng giao tiếp thông tin, tiếp nhận tri thức, từng bước hình thành nhân cách tốt đẹp cho bản thân. Cũng vì lợi ích của việc đọc sách nên nhà trường thường xuyên bổ sung sách, báo, tạp chí, cơ sở vật chất nhằm xây dựng thư viện khang trang, phong phú chủng loại, tạo cảm hứng cho học sinh và giáo viên.

Sử dụng, phát huy hiệu quả sách, báo tại thư viện trường học sau luân chuyển, những năm qua, Trường THCS Tân Bình (TP. Điện Biên Phủ) đã tạo cho học sinh sân chơi, không gian đọc sách ý nghĩa, hiệu quả; giúp học sinh lĩnh hội nhiều giá trị văn hóa xã hội, phát triển kỹ năng giao tiếp, nhất là hình thành văn hóa đọc để lan tỏa tới cộng đồng. Cũng từ việc phát huy giá trị thư viện, tủ sách trường học, năm 2020 vừa qua, nhà trường có 2 học sinh đoạt giải cao khi tham gia Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát động.

Không chỉ đáp ứng nhu cầu thông tin đa dạng và ngày càng cao của độc giả, thời gian qua, Thư viện tỉnh thường xuyên quan tâm tới việc trang bị cho bạn đọc kỹ năng sử dụng thư viện, phương pháp đọc sách hiệu quả; tìm kiếm, định hướng lựa chọn thông tin… Đồng thời, tích cực tổ chức các hoạt động thông tin tuyên truyền, thúc đẩy nhận thức xã hội về sự cần thiết của việc đọc sách, thị hiếu đọc sách lành mạnh, từ đó góp phần đưa sách trở thành “món ăn” tinh thần không thể thiếu trong xu thế hội nhập.

Bài, ảnh: Quang Long