Để thật sự là chính quyền phục vụ...

Theo đó, thái độ phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ đã thay đổi căn bản. Dù khối lượng công việc lớn, áp lực nhiều nhưng cán bộ, công chức, viên chức luôn giữ tâm thế “làm hết việc mới nghỉ, chứ không nghỉ khi hết giờ”. Các xã, phường chủ động hơn trong việc hướng về cơ sở, lắng nghe tiếng nói từ người dân…

Tuy nhiên, với thay đổi căn bản về phân cấp, phân quyền, một bộ phận cán bộ cấp xã phải kiêm nhiệm nhiều lĩnh vực, dẫn đến lúng túng trong xử lý công việc. Chưa kể, ở một số địa phương, trình độ cán bộ cấp xã chưa đồng đều; vừa thừa, vừa thiếu nhân lực; năng lực chuyên môn, kỹ năng công nghệ còn hạn chế, khiến hiệu quả và chất lượng công việc chưa cao.

Bám sát thực tiễn này, Nghị quyết số 268/NQ-CP ngày 31-8-2025 của Chính phủ về tình hình triển khai và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã thẳng thắn chỉ ra những vướng mắc, bất cập về thể chế, nhân lực… Đồng thời, Chính phủ đã giao nhiệm vụ cho từng bộ, ngành, địa phương tập trung trung triển khai trong thời gian tới để sớm khắc phục hạn chế.

Trong đó, nhiệm vụ trọng tâm là tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp. Việc hoàn thiện khung pháp lý, bộ máy nhân sự và cơ chế vận hành cần được ưu tiên, tạo cơ sở chính trị và pháp lý đầy đủ để địa phương hoạt động hiệu quả. Các bộ, ngành cũng cần hướng mạnh về cơ sở, đưa chuyên gia về địa phương nắm bắt thực tiễn, nhận diện “nút thắt” để điều chỉnh chính sách sát thực tiễn, tránh tình trạng văn bản ban hành nhưng khó khả thi.

Đồng thời, cơ quan có thẩm quyền cần nghiên cứu lại chức năng, nhiệm vụ của các phòng, ban chuyên môn cấp xã, xem xét cơ cấu vị trí việc làm để điều chỉnh mô hình hoạt động cho phù hợp. Cần xác định rõ nguyên nhân của tình trạng quá tải do cơ chế vận hành chưa chuẩn hay do năng lực con người? Bên cạnh đó, người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải chủ động sắp xếp đội ngũ cán bộ theo năng lực, sở trường, trên tinh thần đặt lợi ích chung lên hàng đầu.

Mỗi cấp chính quyền, mỗi địa phương phải tự giải quyết những vấn đề nổi cộm trong đời sống nhân dân, trả lời câu hỏi: Vì sao bộ máy mới, cơ chế mới nhưng vẫn “nợ” người dân? Vướng mắc xuất phát từ thiếu căn cứ pháp lý, thiếu nguồn lực tài chính, phân cấp chưa hợp lý hay đội ngũ cán bộ còn hạn chế? Trên cơ sở đó, mạnh dạn kiến nghị, tham mưu giải pháp với cấp trên.

Để tăng niềm tin của nhân dân vào mô hình mới, chính quyền cấp xã cần nói đi đôi với làm và khi đã làm thì kết quả phải được định lượng cụ thể. Muốn vậy, cấp xã phải được kịp thời phân bổ nguồn lực tài chính hợp lý, tăng quyền tự chủ về ngân sách để bảo đảm nguyên tắc “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.

Cốt lõi của chính quyền phục vụ là phải gắn chặt với đời sống của nhân dân. Muốn vận hành thực chất và hiệu quả, chính quyền cấp xã cần được trang bị đầy đủ nguồn lực, từ pháp lý, tài chính, nhân sự đến công nghệ, để thật sự trở thành chính quyền của dân, do dân và vì dân.

Minh Thúy