Đề thi tham khảo môn Ngữ văn tốt nghiệp THPT tương đối 'nhẹ nhàng'

Chiều 7/5, Bộ GD&ĐT đã công bố bộ đề thi tham khảo Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020. Tâm điểm chú ý tiếp tục dồn vào môn Ngữ văn - môn thi tự luận duy nhất của kỳ thi và luôn được ra theo hướng "mở". Theo nhận định của Tổ Ngữ văn (Hệ thống giáo dục HOCMAI): Đề tham khảo Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2020 môn Ngữ văn về cơ bản không có thay đổi so với đề thi THPT quốc gia trong những năm gần đây.

Thứ nhất, về cấu trúc, đề vẫn bao gồm 2 phần: Đọc hiểu (3 điểm) và Làm văn (7 điểm); phần Làm văn vẫn có 2 câu với quỹ điểm như cũ, câu viết đoạn văn nghị luận xã hội (2 điểm), câu nghị luận văn học (5 điểm). Thứ hai, yêu cầu chung cho cả ba câu trong hai phần Đọc hiểu và Làm văn vẫn ở mức độ quen thuộc với học sinh từ nhiều năm nay.

Đề thi Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020 được ra theo hướng nhẹ hơn các năm.

Phần Đọc hiểu có chút thay đổi dễ nhận ra về mức độ yêu cầu cho 4 câu hỏi, cụ thể câu 1,2,3 đều dừng ở mức độ nhận biết, học sinh hoàn toàn có thể dựa vào ngữ liệu đọc hiểu để nhận ra nội dung trả lời cho mỗi câu hỏi; chỉ có câu 4 là câu vận dụng. Như vậy, nếu căn cứ riêng vào phần Đọc hiểu, có thể nhận thấy mức độ yêu cầu cho đề thi tốt nghiệp THPT 2020 đã nhẹ nhàng hơn so với đề thi THPT quốc gia trước đây.

Tuy nhiên, điều đó ít nhiều khiến quá trình ôn luyện có thể xô lệch với tinh thần của Thông tư 22 năm 2016 về các mức độ thiết kế ma trận đề thi (nhận biết - thông hiểu - vận dụng - vận dụng cao). Nếu đề tham khảo chỉ để "tham khảo", có thể xô lệch so với đề thi chính thức 8/2020, việc ôn luyện cho Kì thi tốt nghiệp THPT năm 2020 vẫn rất cần lưu tâm tới các mức độ của ma trận của Thông tư 22 năm 2016.

Câu viết đoạn văn nghị luận xã hội vẫn có mối quan hệ hữu cơ với phần Đọc hiểu, cụ thể, câu lệnh vẫn hướng tới yêu cầu học sinh bàn luận về một bình diện (sự cần thiết) của vấn đề (tôn trọng quan điểm người khác). Nội dung bàn luận này tuy không được trợ giúp bởi các câu hỏi đọc hiểu phần lớn ở mức độ nhận biết, nhưng phần ngữ liệu đọc hiểu lại có khá nhiều gợi ý, vì vậy, câu viết đoạn sẽ không làm khó học trò.

Đề thi tham khảo Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020 do Bộ GD&ĐT vừa công bố.

Bên cạnh đó, câu nghị luận văn học vẫn là dạng bài cảm nhận một đoạn thơ, trong đó câu lệnh yêu cầu cảm nhận cụ thể về hai định hướng nội dung hiện hữu trong đoạn thơ: khung cảnh thiên nhiên và hình ảnh người lính. Đây cũng là những nội dung kiến thức và kĩ năng quen thuộc với học trò.

Nhìn chung, đề thi tham khảo có một phần giảm mức độ yêu cầu với học sinh, có thể sẽ giúp cho mục đích chính của kì thi: xét Tốt nghiệp THPT; còn sự phân hóa - với đặc thù môn văn, sẽ thể hiện ngay trong mức độ trình bày, cảm nhận, khai thác ý... của mỗi em, không hoàn toàn thể hiện trong số lượng các câu như các môn khác.

Quang Anh