Để thực phẩm bẩn hết đất dung thân

Ảnh minh họa.

Hàng nghìn tấn giá đỗ tẩm chất độc đã tràn ra chợ, siêu thị, thậm chí khoác áo “sạch” để đánh lừa người tiêu dùng. Đây không chỉ là tiếng chuông cảnh báo về an toàn thực phẩm mà còn như vết dao cứa vào niềm tin, phơi bày sự tha hóa của lòng tham và những lỗ hổng trong quản lý. Đã đến lúc chúng ta phải đứng lên, bảo vệ bữa ăn và khơi dậy lương tri.

Mới đây, những cuộc truy quét của cơ quan chức năng đã lật tẩy bức màn đen tối của ngành sản xuất giá đỗ. Tại Lào Cai, hàng trăm thùng giá đỗ, nặng hàng chục đến hàng trăm tấn bị phát hiện ngâm tẩm 6-BAP - chất cấm gây ngộ độc cấp tính, gặm nhấm lá phổi người dùng. Ở Nghệ An, con số khiến người ta rùng mình: Hàng trăm tấn giá đỗ độc hại đã chảy vào các khu chợ, len lỏi đến từng bữa cơm gia đình. Đắk Lắk cũng không thoát khỏi vòng xoáy, với 20 tấn giá đỗ ngâm hóa chất bị tịch thu, trong đó có lô hàng được đóng gói với dòng chữ “vì sức khỏe mọi người”, cung cấp cho một chuỗi bán lẻ lớn. Tại Huế, một cơ sở vô danh, không giấy phép, ngang nhiên tưới hóa chất lên giá, khiến những cọng giá mọng nước, rễ ngắn trở thành lưỡi hái vô hình. Những con số này không chỉ là thống kê, mà là tiếng kêu cứu từ sức khỏe cộng đồng.

Đáng buồn hơn, nhiều cơ sở vi phạm từng được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, như tấm bùa hộ mệnh giả tạo, khiến người tiêu dùng ngã vào cơn mê hoang mang. Khi nhãn “sạch” hóa thành công cụ dối trá, người ta tự hỏi: còn gì để tin? Hình ảnh những thùng giá đỗ ngập trong dung dịch hóa chất, những can nhựa chứa chất cấm chất đầy kho, như những nấm mồ trắng lạnh lẽo chôn vùi đạo đức kinh doanh. Những kẻ đứng sau không chỉ bán giá đỗ, mà bán cả sự lừa lọc, dùng mạng sống người khác đánh cược với đồng tiền.

Căn nguyên của vấn nạn này không chỉ là lòng tham. Hệ thống quản lý lỏng lẻo, chế tài xử lý yếu, đã để thực phẩm bẩn tung hoành. Nghị định 115/2018 chỉ phạt 80-100 triệu đồng cho hành vi sử dụng hóa chất cấm - con số quá nhỏ so với lợi nhuận hàng tỷ đồng từ hàng nghìn tấn giá đỗ. Khung hình phạt 20 năm tù theo Bộ luật Hình sự hiếm khi được áp dụng. Việc kiểm soát tập trung ở khâu bán lẻ, bỏ quên gốc rễ sản xuất, khiến các cơ sở vi phạm lách luật dễ như trở bàn tay. Như một vết thương không được chữa trị tận gốc, thực phẩm bẩn cứ thế gặm nhấm niềm tin và sức khỏe cộng đồng.

Người tiêu dùng, trong cơn lốc của mạng xã hội, cũng góp phần làm vết thương thêm sâu. Những lời quảng cáo “siêu sạch”, “giá rẻ” trên mạng xã hội như mật ngọt rót vào tai, khiến bao người vội vàng “chốt đơn” mà quên kiểm chứng. Một đoạn video lộng lẫy, một bài đăng ngọt ngào đủ để đánh gục sự cảnh giác. Thói quen chạy theo trào lưu, nhẹ dạ trước ánh hào quang ảo, đã biến mỗi chúng ta thành con mồi và đôi khi, thành đồng phạm của thực phẩm độc hại.

Để dứt bỏ khối u thực phẩm bẩn, rõ ràng, cần liều thuốc mạnh hơn. Trước hết, phải siết chặt chế tài, không chỉ phạt tiền mà còn truy cứu hình sự, thậm chí xử lý trách nhiệm lãnh đạo địa phương nếu để vi phạm kéo dài. Thứ hai, kiểm soát phải bắt đầu từ khâu sản xuất, cấp phép nghiêm ngặt, giám sát thường xuyên, thay vì những cuộc kiểm tra chớp nhoáng. Cuối cùng, người tiêu dùng phải tỉnh táo, ưu tiên sản phẩm rõ nguồn gốc, khước từ hàng trôi nổi. Chỉ khi cả hệ thống và cộng đồng nắm tay nhau, thực phẩm bẩn mới hết đất dung thân.

Giá đỗ không chỉ là món ăn, mà là biểu tượng của sự giản dị, tinh khôi. Đừng để những cọng giá trắng ngần ấy trở thành mũi dao găm lặng lẽ vào sức khỏe. Hãy hành động, vì bữa cơm an lành, vì niềm tin vào thực phẩm sạch và vì tương lai của chính chúng ta.

Thái Bình