Đề xuất áp dụng tiêu chuẩn khí thải ô tô tại Hà Nội và TP.HCM
Bộ Tư pháp vừa công bố hồ sơ thẩm định dự thảo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về lộ trình áp dụng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải đối với ô tô tham gia giao thông đường bộ.
Theo dự thảo, ô tô sản xuất trước năm 1999 sẽ áp dụng mức 1 ngay từ khi quyết định chính thức có hiệu lực. Đối với các phương tiện sản xuất từ năm 1999 trở đi, mức áp dụng sẽ là mức 2 cũng kể từ thời điểm này.
Từ ngày 1/1/2026, những ô tô sản xuất từ năm 2017 sẽ phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 3. Đặc biệt, đối với các xe cùng năm sản xuất nhưng đang lưu thông tại hai đô thị lớn là Hà Nội và TP.HCM, tiêu chuẩn sẽ nghiêm ngặt hơn khi phải áp dụng mức 4 kể từ ngày 1/1/2027.
Với ô tô sản xuất từ năm 2022, tiêu chuẩn khí thải được áp dụng theo lộ trình chặt chẽ hơn. Cụ thể, các xe này phải đạt mức 4 từ ngày 1/1/2026 và tiếp tục nâng lên mức 5 từ ngày 1/1/2030.

Riêng tại Hà Nội và TP.HCM, các phương tiện cùng loại sẽ phải đáp ứng mức 5 sớm hơn hai năm, tức từ ngày 1/1/2028. Đáng chú ý, kể từ ngày 1/1/2030, toàn bộ ô tô lưu thông tại Hà Nội và TP.HCM bắt buộc phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải từ mức 2 trở lên, không phân biệt năm sản xuất.
Dự thảo cũng quy định rõ về giai đoạn chuyển tiếp. Những phương tiện đã được cấp giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường còn hiệu lực sẽ tiếp tục được lưu hành cho đến kỳ đăng kiểm tiếp theo.
Khi đến thời điểm đăng kiểm kế tiếp, các xe này mới phải áp dụng theo đúng lộ trình khí thải quy định trong quyết định mới. Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi, tránh gây xáo trộn đột ngột đối với người dân và doanh nghiệp.
Trong công tác tổ chức thực hiện, dự thảo phân công rõ trách nhiệm cho các bộ, ngành liên quan. Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục nghiên cứu, xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các quy chuẩn kỹ thuật mới về khí thải phù hợp với tình hình thực tế. Bộ Xây dựng chịu trách nhiệm kiểm tra, chứng nhận phương tiện đạt chuẩn khí thải, đồng thời giám sát chặt chẽ hoạt động của các cơ sở đăng kiểm.
Bộ Công Thương phối hợp với các cơ quan chức năng nhằm bảo đảm nguồn cung nhiên liệu đạt tiêu chuẩn quốc gia, phù hợp với lộ trình áp dụng các mức khí thải.
Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ rà soát, điều chỉnh quy chuẩn về nhiên liệu cũng như phương tiện đo khí thải, bảo đảm tính đồng bộ trong triển khai. Trong khi đó, Bộ Công an có trách nhiệm tổ chức kiểm tra, kiểm soát việc tuân thủ tiêu chuẩn khí thải của các phương tiện, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định pháp luật.
Đối với các địa phương, UBND các tỉnh, thành phố sẽ phối hợp cùng các bộ, ngành để triển khai quyết định, quản lý và giám sát chất lượng nhiên liệu lưu hành trên thị trường.
Căn cứ điều kiện kinh tế - xã hội và yêu cầu bảo vệ môi trường tại từng địa phương, trong trường hợp cần thiết, chính quyền địa phương có quyền quy định lộ trình áp dụng khí thải nghiêm ngặt hơn so với khung chung của quyết định.
Việc xây dựng lộ trình mới về tiêu chuẩn khí thải, đặc biệt với các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM, không chỉ góp phần giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn nâng cao chất lượng sống của người dân đô thị.
Đồng thời, chính sách này cũng thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc thực hiện Luật Bảo vệ môi trường, Luật Giao thông đường bộ, cũng như các cam kết quốc tế về ứng phó biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.