Đề xuất bổ sung nhiều quyền, nhiều việc không được làm đối với viên chức

Dự thảo Luật Viên chức vừa được Bộ Nội vụ gửi đến Bộ Tư pháp để thẩm định.

Dự thảo đã bổ sung nguyên tắc "chủ động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm" trong hoạt động nghề nghiệp, đặc biệt trong đổi mới sáng tạo, nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và cải cách dịch vụ công; nhấn mạnh viên chức phải phục vụ nhân dân với thái độ tôn trọng, tận tụy, văn minh, lịch sự, không gây phiền hà, nhũng nhiễu, đảm bảo quyền tiếp cận dịch vụ công bình đẳng, thuận tiện.

Nội dung đáng lưu ý khác là bỏ quy định chức danh nghề nghiệp viên chức là cơ sở để tuyển dụng viên chức, thay vào đó là quản lý theo vị trí việc làm. Vị trí việc làm được xác định dựa trên lĩnh vực cung cấp dịch vụ, cơ cấu tổ chức, phạm vi phục vụ và quy trình quản lý chuyên môn; phân loại vị trí việc làm thành quản lý, chuyên môn nghiệp vụ, hỗ trợ và các vị trí khác.

Về chính sách phát triển đơn vị sự nghiệp công lập và quản lý viên chức, dự thảo quy định theo hướng thúc đẩy liên thông nguồn nhân lực giữa khu vực công và tư; cho phép viên chức tham gia hoạt động nghề nghiệp trong khu vực tư nhân nếu pháp luật không cấm và không gây xung đột lợi ích. Đơn vị sự nghiệp công lập được quyền sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao từ khu vực tư để thực hiện một số nhiệm vụ chuyên môn, tư vấn.

Dự thảo cũng bổ sung nhiều quyền cho viên chức. Bao gồm: quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc; quyền ký hợp đồng theo quy định của pháp luật về lao động hoặc dân sự để thực hiện hoạt động nghề nghiệp tại các đơn vị sự nghiệp công lập khác hoặc với cơ quan, tổ chức ngoài công lập; được tham gia góp vốn, thành lập, quản lý, điều hành, làm việc tại doanh nghiệp do đơn vị sự nghiệp công lập thành lập để thương mại hóa kết quả nghiên cứu, khai thác tài sản trí tuệ; được cử sang làm việc tại các tổ chức khoa học công nghệ, giáo dục đại học, doanh nghiệp; được góp vốn, thành lập, tham gia quản lý, điều hành hoặc phát triển công nghệ tại các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Đặc biệt, viên chức được xem xét loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm nếu gây thiệt hại vì lý do khách quan, thực hiện đề xuất đổi mới sáng tạo vì lợi ích chung, hoặc do bất khả kháng.

Tuy nhiên, so với quy định hiện hành, những việc viên chức không được làm cũng được mở rộng. Theo đó, nghiêm cấm "trốn tránh, thoái thác, né tránh, đùn đẩy" nhiệm vụ, gây bè phái, tự ý nghỉ việc, tham gia đình công, đăng tải, phát tán, phát ngôn thông tin sai lệch làm ảnh hưởng đến hình ảnh, uy tín. Nghiêm cấm "tham ô, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, trục lợi, nhũng nhiễu".

Những việc không được làm khác liên quan sản xuất, kinh doanh, công tác nhân sự theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, bảo vệ bí mật nhà nước cả trong thời gian công tác và sau khi thôi việc, nghỉ hưu.

ANH PHƯƠNG