Đề xuất cho phép chi trả bảo hiểm tiền gửi sớm hơn khi ngân hàng gặp sự cố

Chiều 22-9, tiếp tục chương trình phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi).

Theo dự thảo, thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm tiền gửi được sửa đổi theo hướng sớm hơn. Cụ thể, nghĩa vụ chi trả sẽ phát sinh khi phương án phá sản tổ chức tín dụng được phê duyệt;

Hoặc khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có văn bản xác nhận chi nhánh ngân hàng nước ngoài mất khả năng chi trả; hoặc khi NHNN có văn bản đình chỉ hoạt động nhận tiền gửi của tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt có lỗ lũy kế lớn hơn 100% giá trị vốn điều lệ và các quỹ dự trữ theo báo cáo tài chính đã kiểm toán gần nhất.

Đây là những trường hợp đặc biệt để bảo hiểm tiền gửi có thể chi trả, bảo đảm quyền lợi người gửi tiền.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng. Ảnh: QH

Đáng chú ý, dự thảo luật cũng giao Thống đốc NHNN quy định mức phí bảo hiểm tiền gửi, cho phép áp dụng cơ chế phí đồng hạng hoặc phân biệt tùy đặc thù từng thời kỳ. Dự thảo bổ sung quy định về tạm hoãn nộp tiền phí bảo hiểm tiền gửi phát sinh trước thời điểm đặt vào kiểm soát đặc biệt cho các tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt.

Quy định này nhằm tạo cơ sở để các tổ chức tín dụng chưa phải nộp ngay các khoản phí bảo hiểm tiền gửi nộp thiếu, nộp chậm và tiền phạt (nếu có), song vẫn phải xây dựng kế hoạch hoàn trả khoản tiền được tạm hoãn trong phương án cơ cấu lại.

Ngoài ra, dự thảo còn mở rộng thêm các hình thức đầu tư của tổ chức bảo hiểm tiền gửi. Theo đó, tổ chức bảo hiểm tiền gửi có thể mua, bán trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi do các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước, ngân hàng thương mại cổ phần có vốn doanh nghiệp nhà nước trên 50% vốn điều lệ phát hành. Đây là điểm mới nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và an toàn vốn của tổ chức bảo hiểm tiền gửi.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu rõ, Thường trực Ủy ban đề nghị nghiên cứu, xác định lộ trình xây dựng mức phí bảo hiểm tiền gửi trên cơ sở đánh giá, phân loại các tổ chức tín dụng.

Về hạn mức trả tiền bảo hiểm, cơ quan thẩm tra cho rằng việc giao Thống đốc NHNN quy định hạn mức trả trong từng thời kỳ là phù hợp, nhưng cần có quy định hướng dẫn cụ thể nguyên tắc điều chỉnh.

Đối với việc chi trả vượt hạn mức, ông Mãi đề nghị quy định rõ căn cứ xác định “trường hợp đặc biệt” cần chi trả vượt hạn mức, đồng thời nghiên cứu quy trình phê duyệt minh bạch với sự tham gia của NHNN, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan.

Tiếp thu, giải trình tại phiên họp, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết có thời điểm, dù quỹ bảo hiểm tiền gửi có gần 100.000 tỉ đồng nhưng không thể sử dụng vì quy định hiện hành chỉ cho phép chi trả khi tổ chức tín dụng phá sản.

“Trên thực tế, phá sản tổ chức tín dụng là câu chuyện khó. Chính vì vậy, điểm quan trọng nhất trong lần sửa đổi này là cho phép bảo hiểm tiền gửi chi trả cho người gửi tiền sớm hơn, chứ không phải chờ đến khi tuyên bố phá sản” - bà Hồng nói.

Thống đốc NHNN cũng nhấn mạnh, trong trường hợp quỹ bảo hiểm tiền gửi được sử dụng hết mà vẫn không đủ chi trả cho người gửi tiền, tổ chức bảo hiểm tiền gửi có thể vay đặc biệt của NHNN để bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền.

Các nội dung mới được đề xuất trong dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ góp phần củng cố niềm tin của người dân đối với hệ thống ngân hàng, đồng thời tăng cường khả năng ứng phó của cơ quan quản lý khi xảy ra rủi ro đối với các tổ chức tín dụng.

TRỌNG PHÚ