Đề xuất chuyển kết quả nghiên cứu thành tài sản giao dịch

Dự luật lần này được đánh giá là bước chuyển quan trọng trong tư duy quản lý, khi chuyển trọng tâm từ “bảo hộ quyền” sang “tài sản hóa, thương mại hóa và thị trường hóa” các kết quả nghiên cứu. Theo đó, quyền sở hữu trí tuệ có thể được định giá, mua bán, chuyển nhượng và đưa vào làm tài sản trong hoạt động sản xuất - kinh doanh.

Nhờ vậy, sở hữu trí tuệ không chỉ là công cụ bảo vệ sáng tạo, mà còn trở thành nguồn lực cạnh tranh chiến lược của doanh nghiệp và quốc gia trong nền kinh tế tri thức.

Theo thống kê của Bộ Khoa học và Công nghệ, ở các quốc gia phát triển, tài sản vô hình - đặc biệt là tài sản trí tuệ chiếm tới 70 - 80% tổng giá trị doanh nghiệp. Riêng tại Mỹ, tỷ lệ này vượt 90% đối với nhóm doanh nghiệp S&P 500.

Quốc hội làm việc tại hội trường. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN

Trong bối cảnh Việt Nam đang hướng tới mô hình tăng trưởng dựa trên đổi mới sáng tạo, việc ưu tiên phát triển và khai thác tài sản trí tuệ được xem là động lực tăng trưởng kinh tế mới, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Chính phủ đề xuất bổ sung nhiều chính sách mới nhằm hỗ trợ tổ chức, cá nhân trong tạo lập, xác lập, định giá, quản lý và khai thác thương mại quyền sở hữu trí tuệ. Nhà nước sẽ hỗ trợ áp dụng các mô hình chuyển giao công nghệ, cơ chế chia sẻ quyền sở hữu trí tuệ và phát triển hệ sinh thái thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Bên cạnh đó, chủ sở hữu quyền sở hữu trí tuệ được quyền tự xác định giá trị và lập danh mục tài sản để quản trị riêng trong trường hợp giá trị tài sản chưa được ghi nhận trong sổ kế toán.

Dự luật cũng dành ưu tiên cho việc mua quyền sở hữu trí tuệ đối với những sản phẩm có ý nghĩa quan trọng về an ninh quốc gia và kinh tế - xã hội, đồng thời khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng từng nhấn mạnh, mục tiêu cốt lõi của lần sửa đổi này là biến kết quả nghiên cứu khoa học thành tài sản có thể giao dịch, mua bán trên thị trường, qua đó hình thành một thị trường tài sản trí tuệ mạnh, đưa tri thức trở thành nguồn lực phát triển then chốt của đất nước.

Dự thảo Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi) kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý thuận lợi để phát triển thị trường sở hữu trí tuệ, đáp ứng nhu cầu khai thác thương mại, nâng cao uy tín sản phẩm quốc gia và tăng sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam trong kỷ nguyên sáng tạo toàn cầu.

Văn Sơn