Đề xuất cơ chế ưu đãi đầu tư đặc biệt để phát triển ngành công nghiệp hóa chất

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên trình bày trước Quốc hội. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Sáng 8/11, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, báo cáo trước Quốc hội về dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi).

Theo Bộ trưởng, Luật Hóa chất được Quốc hội thông qua ngày 21/11/2007. Sau 16 năm thi hành, Chính phủ nhận thấy so với thời điểm ban hành, hệ thống pháp luật hiện nay đã có nhiều thay đổi; Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách lớn liên quan đến lĩnh vực hóa chất; nhiều luật mới có liên quan cũng đã được Quốc hội ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung.

Cùng với đó, Việt Nam đã gia nhập nhiều hiệp định thương mại tự do và một số công ước, điều ước quốc tế mới về quản lý hóa chất. Mặt khác, thực tiễn thi hành luật cũng cho thấy một số quy định của Luật Hóa chất hiện hành đã bộc lộ những bất cập, vướng mắc, không còn phù hợp với tình hình thực tế.

“Vì vậy, việc sửa đổi Luật Hóa chất là cần thiết nhằm kịp thời thể chế hóa các đường lối, chủ trương mới của Đảng trong lĩnh vực hóa chất và khắc phục một số vướng mắc, bất cập của Luật hiện hành, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, phù hợp với bối cảnh trong nước, quốc tế hiện nay và các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã tham gia,” Bộ trưởng cho biết.

Dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) bám sát 4 chính sách lớn được Chính phủ thống nhất trình Quốc hội thông qua, bao gồm: Phát triển bền vững ngành công nghiệp hóa chất thành ngành công nghiệp nền tảng, hiện đại; Quản lý hóa chất đồng bộ trong toàn bộ vòng đời; Quản lý hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm; Nâng cao hiệu quả đảm bảo an toàn hóa chất.

Dự thảo Luật gồm 9 chương, 89 điều (giảm 1 chương và tăng 18 điều so với Luật Hóa chất hiện hành). Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, việc tăng các điều, khoản trong dự thảo Luật chủ yếu và thực chất là các quy định mới về phát triển công nghiệp hóa chất, quản lý hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm và phân định rõ trách nhiệm của các bộ, ngành về quản lý hóa chất.

Trong đó, nội dung về phát triển công nghiệp hóa chất nằm ở Chương 2, gồm 6 Điều. Nội dung chủ yếu về: Chiến lược phát triển công nghiệp hóa chất; các yêu cầu đặc thù đối với dự án hóa chất; cơ chế ưu đãi đầu tư đặc biệt đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm.

Cần bổ sung thêm các nội dung để phát triển công nghiệp hóa chất

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Đại diện cơ quan thẩm tra - Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KH,CN&MT) Lê Quang Huy cho biết, Ủy ban cơ bản tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Hóa chất (sửa đổi). Hồ sơ dự án Luật đã đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 này. Cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát dự thảo Luật với các luật khác, các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên trong quá trình hoàn thiện dự thảo Luật.

Về tên gọi và phạm vi điều chỉnh, Ủy ban KH,CN&MT thống nhất với tên gọi là Luật Hóa chất (sửa đổi); có ý kiến đề nghị đổi tên là Luật Công nghiệp hóa chất. Đề nghị rà soát phạm vi điều chỉnh để không chồng chéo với một số luật như Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Năng lượng nguyên tử, Luật Quản lý ngoại thương.

Về chính sách của Nhà nước trong lĩnh vực hóa chất, có ý kiến đề nghị làm rõ chính sách do Nhà nước ưu đãi và do Nhà nước đầu tư; có chính sách đầu tư thích đáng, chọn lọc, trọng tâm, trọng điểm để phát triển công nghiệp hóa chất; làm rõ tiêu chí cụ thể về quy mô nguồn vốn, tiến độ giải ngân quy định trong dự thảo Luật hoặc giao Chính phủ quy định. Đề nghị nghiên cứu, bổ sung quy định về đầu tư phát triển, đào tạo, tuyển dụng nguồn nhân lực chuyên môn cao; khuyến khích đầu tư nghiên cứu, ứng dụng các loại hóa chất ít độc hại cho môi trường và sức khỏe con người, hướng tới tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn; thúc đẩy sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học.

Về phát triển công nghiệp hóa chất có ý kiến cho rằng, dự thảo Luật chỉ có 6 Điều là chưa đầy đủ để phát triển ngành công nghiệp hóa chất, đề nghị nghiên cứu, bổ sung các nội dung về: Đầu tư hạ tầng kỹ thuật; thương mại và thị trường; nguyên liệu, sản phẩm, dịch vụ; nhân lực khoa học và công nghệ; nâng cao năng lực cạnh tranh.

Về ưu đãi đầu tư đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm, cơ quan thẩm tra đề nghị rà soát quy định này với Luật Đầu tư, bảo đảm phù hợp với Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 22/3/2018 của Bộ Chính trị về định hướng xây dựng chính sách phát triển công nghiệp quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045...

Đinh Nhung