Đề xuất đầu tư hơn 120.000 tỷ đồng xây dựng đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh

Trình bày tờ trình về dự án, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh có vai trò liên kết vùng, thúc đẩy phát triển đô thị hóa, có ý nghĩa rất lớn đối với việc phát triển kinh tế-xã hội; là trục xuyên tâm đi qua địa phận các địa phương và là tuyến vành đai cao tốc đô thị của Thành phố Hồ Chí Minh.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày tờ trình về dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: TRỌNG HẢI

Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam hiện đang có điểm nghẽn do sự phát triển của hệ thống giao thông vận tải chưa đáp ứng được yêu cầu. Chi phí logistics cao, tình trạng ùn tắc giao thông tại các đô thị, đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh. Những điểm nghẽn về kết nối, cơ sở hạ tầng giao thông của vùng đã được cảnh báo từ nhiều năm qua. Tuy nhiên, đến nay, mức độ chuyển biến chưa tương xứng như kỳ vọng.

Việc tiếp tục đẩy mạnh đầu tư hệ thống hạ tầng giao thông, đặc biệt là các tuyến vành đai của Thành phố Hồ Chí Minh, trong đó có Vành đai 4, là rất quan trọng nhằm tạo động lực, sức lan tỏa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của TP Hồ Chí Minh và các địa phương, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển kinh tế-xã hội của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nói riêng và của cả nước nói chung.

Bên cạnh đó, tuyến đường này đáp ứng nhu cầu vận tải liên vùng Đông Nam Bộ, Nam Trung Bộ, Tây Nam Bộ, Tây Nguyên và kết nối với Campuchia, kết nối các khu công nghiệp, cảng biển và cảng hàng không quốc tế, các khu đô thị, mở rộng và phát triển đô thị.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra dự án.

Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh dự kiến sẽ đem lại lợi ích kinh tế to lớn không chỉ cho người tham gia giao thông, mà còn đem lại lợi ích cho hàng loạt các hoạt động kinh tế - xã hội ở các khu vực ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp của dự án. Khi tuyến đường đưa vào khai thác sử dụng, các phương tiện vận tải liên tỉnh không phải đi qua khu vực tập trung đông dân cư, giảm đáng kể thời gian hành trình, chi phí vận tải, hạn chế ách tắc giao thông, giảm ô nhiễm môi trường khu vực đô thị...

Dự án có điểm đầu tại ngã tư Tóc Tiên - Châu Pha (khu vực nút giao với cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và Đường tỉnh ĐT.992) và điểm cuối giao với đường trục Bắc-Nam tại khu vực cảng Hiệp Phước, huyện Nhà Bè, Thành phố Hồ Chí Minh. Tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 207,26 km, trong đó tổng chiều dài đầu tư khoảng 159,31km.

Giai đoạn hoàn chỉnh của dự án có quy mô đường cao tốc, tốc độ thiết kế 100km/giờ, quy mô 8 làn xe cao tốc. Giai đoạn 1 đầu tư phân kỳ với quy mô 4 làn xe cao tốc, tốc độ thiết kế 100km/giờ. Sơ bộ tổng mức đầu tư giai đoạn 1 (giai đoạn phân kỳ) của dự án khoảng 120.413 tỷ đồng.

Dự án được đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP), loại hợp đồng BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao), có sự tham gia của vốn nhà nước (ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương) và vốn nhà đầu tư.

Trong đó, vốn ngân sách Nhà nước khoảng 69.781 tỷ đồng (chiếm 57,95%), vốn nhà đầu tư khoảng 50.633 tỷ đồng (chiếm 42,05%). Dự kiến thi công xây dựng từ năm 2026 đến 2029 (phấn đấu hoàn thành cuối năm 2028).

Quang cảnh phiên họp của Quốc hội chiều 12-6.

Để triển khai thực hiện dự án, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép tiếp tục áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường cho dự án. Giao Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh và Chủ tịch UBND các tỉnh có dự án đi qua thẩm quyền quyết định đầu tư các dự án thành phần. Bên cạnh đó là một số cơ chế, chính sách đặc thù về trình tự, thủ tục lập, thẩm định và quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án thành phần đầu tư theo phương thức PPP; lựa chọn đơn vị thực hiện các gói thầu tư vấn, phi tư vấn và các gói thầu để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng.

Thẩm tra dự án đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội nhất trí với sự cần thiết đầu tư dự án, tạo bước đột phá trong phát triển, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng giao thông, mở ra không gian phát triển kinh tế mới, tạo động lực lan tỏa.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đề nghị cần thuyết minh, phân tích rõ hơn các ưu, nhược điểm của từng phương án hướng tuyến, để làm cơ sở lựa chọn hướng tuyến tối ưu, bảo đảm phù hợp với địa hình và hiệu quả đầu tư của dự án. Đồng thời, rà soát, tính toán kỹ việc phân bổ lưu lượng phương tiện trên toàn tuyến và đề nghị Chính phủ báo cáo bổ sung việc thẩm định nguồn vốn, khả năng cân đối vốn cho dự án.

MẠNH HƯNG