Đề xuất đầu tư thêm 1 đường cất hạ cánh sân bay Long Thành và lùi tiến độ dự án

Bộ GTVT vừa có Tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Cảng Hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành.

Đầu tư bổ sung thêm 1 đường cất hạ cánh

Theo đó, Bộ GTVT đề xuất đầu tư xây dựng thêm 1 đường cất hạ cánh (cất hạ cánh) vào giai đoạn 1 của dự án, cũng như điều chỉnh thời gian thực hiện giai đoạn 1 của dự án đến năm 2026.

Bộ GTVT cũng đề xuất điều chỉnh chủ trương, cho phép Chính phủ được quyết định đầu tư với từng giai đoạn của dự án mà không phải báo cáo Quốc hội thông qua trước khi quyết định đầu tư.

Nhà ga hành khách Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành đang dần lộ diện. (Ảnh: Anh Trọng)

Theo lý giải của Bộ GTVT, báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án Cảng HKQT Long Thành hoàn thiện được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư, giai đoạn 1 của dự án chỉ đầu tư xây dựng 1 đường cất hạ cánh ở khu vực phía Bắc (đường số 1).

Trường hợp Cảng HKQT Long Thành phải tạm dừng khai thác do xảy ra sự cố trên đường cất hạ cánh, Cảng HKQT Tân Sơn Nhất sẽ đóng vai trò hỗ trợ.

Giai đoạn 2 sẽ đầu tư xây dựng thêm một đường cất hạ cánh cấu hình mở ở phía Nam của cảng (đường số 2) để đáp ứng khai thác với công suất khoảng 50 triệu hành khách/năm.

Giai đoạn 3 sẽ đầu tư xây dựng thêm 2 đường cất hạ cánh (đường số 3 ở phía Bắc và số 4 ở phía Nam) để đáp ứng khai thác với công suất khoảng 100 triệu hành khách/năm.

Quá trình triển khai dự án đầu tư xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV - nhà khai thác cảng sau này) nhận thấy việc xây dựng ngay đường cất hạ cánh số 3 bên cạnh và cách đường cất hạ cánh số 1 đang đầu tư 400m để đưa vào khai thác đồng bộ cùng giai đoạn 1 sẽ mang lại nhiều lợi ích cho việc quản lý, khai thác và bảo đảm hiệu quả đầu tư, không phụ thuộc vào sân bay Tân Sơn Nhất.

Việc bổ sung thêm đường cất hạ cánh còn đảm bảo sự khai thác liên tục của cảng. Nếu sau khi đưa vào khai thác giai đoạn 1 mới xây dựng đường cất hạ cánh số 3, sẽ làm gián đoạn khai thác của cảng tại một số thời điểm. Cùng đó, việc khai thác cảng còn bị ảnh hưởng của bụi trong quá trình thi công xây dựng.

Về hiệu quả đầu tư, Bộ GTVT cho biết hiện nay, để đảm bảo tĩnh không khai thác cho đường cất hạ cánh số 1, phần nền của đường cất hạ cánh số 3 đã được san nền đến cao độ thiết kế, nên chỉ cần bổ sung thêm một số chi phí (như chi phí xây dựng kết cấu mặt đường, lắp đặt trang thiết bị...).

Sơ bộ tổng mức đầu tư đường cất hạ cánh số 3 khoảng 3.455 tỷ đồng, chiếm tỉ lệ nhỏ và vẫn nằm trong tổng mức đầu tư Dự án thành phần 3 do ACV thực hiện là 99.019 tỷ đồng (do sử dụng dự phòng và tiết kiệm sau đấu thầu).

Vì vậy, Bộ GTVT đánh giá việc đầu tư ngay đường cất hạ cánh số 3 có chi phí không lớn, vẫn nằm trong tổng mức đầu tư và đem lại lợi ích cho việc quản lý, khai thác sẽ góp phần đảm bảo hiệu quả đầu tư cho giai đoạn 1 và giai đoạn 2 của dự án.

Lùi thời hạn thực hiện dự án sang năm 2026

Bên cạnh đó, Bộ GTVT cũng đề xuất điều chỉnh thời gian thực hiện giai đoạn 1 của dự án đến năm 2026 mà không phải vào năm 2025 theo chủ trương đầu tư được phê duyệt.

Giải thích nguyên nhân, Bộ GTVT cho biết việc điều chỉnh phân kỳ xây dựng đường cất hạ cánh số 3 từ giai đoạn 3 của dự án sang giai đoạn 1 là nội dung thay đổi so với Nghị quyết số 94/2015/QH13 của Quốc hội và là nội dung thay đổi về quy mô của giai đoạn 1. Theo quy định của Luật Đầu tư công năm 2019, việc này thuộc trường hợp điều chỉnh chủ trương đầu tư.

Do tiến độ thực hiện đầu tư đường cất hạ cánh số 3 khoảng 24 tháng sau khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, trong đó thời gian chuẩn bị khoảng 12 tháng và thời gian thi công khoảng 12 tháng.

Như vậy, trường hợp được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư vào kỳ họp cuối năm 2024, dự án sẽ hoàn thành đường cất hạ cánh số 3 vào cuối năm 2026.

Bộ GTVT đề xuất điều chỉnh thời gian thực hiện giai đoạn 1 của dự án đến năm 2026 (Ảnh: Anh Trọng).

Nhìn nhận quá trình thực hiện giai đoạn 1 cũng có những khó khăn như thời gian chuẩn bị đầu tư dự án khoảng 5 năm do thực hiện các thủ tục theo quy định mất nhiều thời gian; thời gian thực hiện dự án cũng gặp một số khó khăn, dẫn tới chưa đáp ứng tiến độ, do vậy Bộ GTVT đánh giá đến năm 2026, các dự án thành phần mới có thể hoàn thành.

Do đó, Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng xem xét, giao Bộ KH&ĐT tham mưu việc tổ chức thẩm định để trình Chính phủ xem xét, trình Quốc hội phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Cụ thể, giai đoạn 1, đầu tư xây dựng 2 đường cất hạ cánh ở phía Bắc và 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách/năm; 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm; chậm nhất năm 2026 hoàn thành và đưa vào khai thác.

Chính phủ chỉ đạo lập báo cáo nghiên cứu khả thi và quyết định đầu tư đối với từng giai đoạn của dự án theo quy định của pháp luật đồng thời đầu tư xây dựng 2 đường cất hạ cánh ở phía Bắc và 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách/năm; 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm.

Lê Mạnh Quốc