Đề xuất đổi tên Luật Phá sản thành 'Luật Phục hồi, phá sản'

Quang cảnh kỳ họp. Ảnh: media.quochoi.vn

Báo cáo Quốc hội về dự án Luật Phá sản (sửa đổi), Chánh Tòa án nhân dân Tối cao Lê Minh Trí cho biết, dự án Luật nhằm khắc phục những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, tháo gỡ điểm nghẽn trong xử lý các vụ việc phá sản; đồng thời tạo hành lang pháp lý thuận lợi để doanh nghiệp, hợp tác xã có thể phục hồi sản xuất, kinh doanh hoặc được tuyên bố phá sản, thanh lý kịp thời khi không còn khả năng phục hồi.

Nội dung trọng tâm của dự thảo Luật gồm: Hoàn thiện thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh và quy trình rút gọn; ứng dụng giao dịch điện tử trong giải quyết vụ việc; bổ sung quy định rõ ràng về quyền hạn, trách nhiệm của quản tài viên và các chủ thể liên quan; cải tiến trình tự, thủ tục phá sản để nâng cao hiệu quả, minh bạch và phù hợp chuẩn mực quốc tế.

Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao Lê Minh Trí trình bày Tờ trình dự án Luật Phá sản (sửa đổi). Ảnh: media.quochoi.vn

Dự thảo Luật kế thừa những quy định của Luật Phá sản năm 2014 còn phù hợp; đồng thời, sửa đổi, bổ sung các quy định có vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế nhằm tháo gỡ những điểm nghẽn trong giải quyết vụ việc phá sản, đáp ứng yêu cầu khơi thông nguồn lực, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy kinh tế, xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Trong đó, bổ sung mới 22 điều; sửa đổi, bổ sung 62 điều; giữ nguyên 5 điều.

Tòa án nhân dân Tối cao đề xuất Quốc hội cho phép đổi tên Luật Phá sản thành “Luật Phục hồi, phá sản”.

Báo cáo thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban tán thành mở rộng phạm vi điều chỉnh theo hướng xây dựng thủ tục phục hồi độc lập, được thực hiện trước thủ tục phá sản. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, cách tiếp cận này chưa phù hợp thực tiễn, có thể dẫn đến lạm dụng chính sách hỗ trợ của Nhà nước, kéo dài thời gian xử lý. Do đó, cần cân nhắc quy định thủ tục phục hồi là một giai đoạn trong tiến trình phá sản, bảo đảm hiệu quả và kỷ luật thị trường.

Về khái niệm doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán, báo cáo thẩm tra nhấn mạnh, thời hạn 6 tháng là hợp lý để chủ thể xác định năng lực tài chính, đồng thời đề nghị tham chiếu quy định phân loại nợ của Ngân hàng Nhà nước để bảo đảm thống nhất pháp lý.

Về chi phí phá sản, đa số ý kiến tán thành bố trí kinh phí trong dự toán ngân sách tòa án, đồng thời quy định rõ cơ chế hoàn trả ngân sách khi thanh lý được tài sản, bảo đảm tính minh bạch và kỷ cương tài chính.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: media.quochoi.vn

Ủy ban Kinh tế và Tài chính đánh giá cao việc bổ sung quy định về bán đồng bộ tài sản hoặc toàn bộ doanh nghiệp như một giải pháp tái cấu trúc tối ưu, song cần có hướng dẫn chi tiết để bảo đảm tính khả thi và minh bạch.

Để thực hiện chính sách hỗ trợ và khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã áp dụng thủ tục phục hồi có tính khả thi và mang lại hiệu quả, một số ý kiến đề nghị nghiên cứu quy định tại dự thảo Luật theo hướng Nhà nước sẽ giãn, hoãn các loại thuế cho doanh nghiệp, hợp tác xã nợ thuế trong giai đoạn thực hiện phục hồi hoặc trong thời hạn nhất định kể từ ngày tòa án công nhận nghị quyết của hội nghị chủ nợ thông qua phương án phục hồi hoạt động kinh doanh có hiệu lực.

Tuy nhiên, một số ý kiến khác đề nghị cân nhắc quy định tiêu chí, căn cứ, cơ sở để xác định doanh nghiệp, hợp tác xã đủ điều kiện phục hồi và trách nhiệm của các chủ thể tham gia phục hồi, tránh tình trạng lợi dụng kéo dài thời gian phục hồi, tăng thêm thiệt hại cho các bên liên quan so với việc cho áp dụng ngay thủ tục phá sản.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị rà soát đồng bộ các luật có liên quan, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, từ đó xây dựng hành lang pháp lý hiện đại, khả thi, góp phần khơi thông nguồn lực, nâng cao năng lực cạnh tranh và lành mạnh hóa nền kinh tế quốc gia.

Minh Thúy