Đề xuất giải pháp thúc đẩy hình thành và phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM
Sáng nay (9-2), Báo Sài Gòn Giải Phóng đã tổ chức tọa đàm 'Giải pháp hình thành trung tâm tài chính (TTTC) quốc tế TPHCM' nhằm ghi nhận những ý tưởng, giải pháp mang tính thực tiễn để đóng góp cho việc sớm hình thành TTTC quốc tế tại TPHCM.
Mở đầu buổi tọa đàm, ông Phạm Văn Trường, Phó Tổng Biên tập Báo SGGP cho biết: Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 16-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XI, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TPHCM đã nỗ lực phấn đấu đạt được nhiều thành tựu rất quan trọng trên các lĩnh vực. Thành quả phát triển TPHCM thời gian qua đã đóng góp quan trọng vào thành tựu chung của đất nước; khẳng định vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của TP trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tuy nhiên, tiềm năng, lợi thế của TP chưa được khai thác hiệu quả. Tính vượt trội, sự năng động, sáng tạo, vai trò đầu tàu, động lực, dẫn dắt đối với vùng và cả nước có chiều hướng suy giảm, kinh tế tăng trưởng chậm, năng lực cạnh tranh quốc tế còn thấp.
Để khắc phục những bất cập này, ngày 30-12-2022 Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 31-NQ/TW về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TPHCM đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045. Nghị quyết đã đưa ra nhiều giải pháp để xây dựng và phát triển TPHCM văn minh, hiện đại. Một trong những giải pháp quan trọng, vốn đã được TP xác định từ nhiều năm trước, là xây dựng TTTC mang tầm quốc tế tại TPHCM. Trung tâm này vừa là mục tiêu vừa là giải pháp cho TP làm tốt vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, đến nay trung tâm này chưa thể hình thành…
Thông qua buổi tọa đàm, với sự tham gia chia sẻ của các vị khách mời là các chuyên gia kinh tế, tài chính, ngân hàng và doanh nghiệp… được kỳ vọng được sẽ có thêm những ý tưởng, giải pháp mang tính thực tiễn để đóng góp cho TP trong việc sớm hình thành TTTC quốc tế tại TPHCM, từ đó tạo đòn bẩy cho TP phát triển tương xứng với vai trò, vị thế đầu tàu của mình.
Tại tọa đàm, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TPHCM (HFIC) cho biết, HFIC được giao nhiệm vụ xây dựng và hình thành TTTC quốc tế TPHCM. Hiện nay đề án cơ bản hoàn thành các nội dung, lãnh đạo TP đã thông qua, đồng thời đã được trình lên Trung ương và đang xúc tiến thành lập Ban chỉ đạo đề án để sớm hoàn thiện và đưa vào hoạt động.
Nghị quyết 31-NQ/TW đưa ra nhiều giải pháp, chiến lược đột phá, trong đó có ban hành chính sách thúc đẩy hình thành và phát triển TTTC quốc tế TPHCM. Theo ông Hòa, Nghị quyết 31 sẽ là cơ sở để TP thay mới chiếc áo đã chật. Việc sớm hình thành và đi vào hoạt động TTTC quốc tế tại TPHCM sẽ là nền tảng để thu hút các nhà đầu tư, tập đoàn tài chính để tạo nguồn lực phục vụ cho sự phát triển doanh nghiệp với những dự án quy mô lớn hơn, chất lượng sâu hơn, tạo cú hích mạnh cho đồng bộ các ngành cùng phát triển.
Bàn về TTTC quốc tế tại TPHCM, ông Nguyễn Ngọc Hòa cũng chia sẻ về 3 trụ cột cốt lõi cần hoàn thiện. Thứ nhất là thị trường tiền tệ, hệ thống NH hiện chỉ mới có hệ thống NH thương mại, thiếu NH đầu tư. Thứ hai, thị trường vốn còn manh nha, sơ khai và mới hình thành dạng trái phiếu ở một số lĩnh vực nhất định, trong đó chủ yếu là ngành bất động sản. Cần hoàn thiện hệ thống pháp lý để thị trường này hoạt động đầy đủ cho tất cả ngành nghề.
Thứ ba, là trụ cột về thị trường hàng hóa phái sinh. Trụ cột này hoàn toàn chưa có, thậm chí sàn giao dịch điện tử hàng hóa sơ cấp nhất cũng chưa hình thành. Trong khi đó, Việt Nam được xếp top 10 nước xuất khẩu lớn nhất trên thế giới nhưng cách thức giao dịch thương mại vẫn mang tính chất thủ công truyền thống.
Về giải pháp, ông Hòa cũng nêu các nội dung cần tập trung giải quyết để hoàn thiện 3 trụ cột trên, trong đó nhấn mạnh rất cần sự hỗ trợ từ cơ quan Trung ương xây dựng hệ thống pháp luật và thể chế hoàn chỉnh, vì các vấn đề này vượt thẩm quyền của TPHCM.
TS. Huỳnh Thanh Điền, chuyên gia kinh tế bày tỏ quan điểm, TTTC quốc tế là nơi để những sản phẩm tài tài chính trên thế giới có thể về đây niêm yết, giao dịch. Đồng thời, các sản phẩm chứng khoán trong nước cũng được niêm yết và có thể chào bán cho các nhà đầu tư quốc tế.
Để sớm hình thành TTTC quốc tế tại TPHCM, cần có chính sách đủ để tạo thuận lợi cho nhà đầu tư tham gia vào thị trường, tạo cơ hội sinh lời và củng cố niềm tin cho nhà đầu tư. Muốn vậy, cần phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, đặc biệt cần có chính sách thuế tiệm cận với chính sách thuế của các TTTC trong khu vực và thế giới đang áp dụng.
Theo ông Trần Hoài Nam, Phó Tổng Giám đốc HDBank, một TTTC quốc tế phải hội đủ các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tài chính và phải là nơi trung chuyển tài chính, tức là phải 2 chiều. Đồng thời cần phải làm sao để khi các doanh nghiệp, định chế tài chính quốc tế muốn huy động vốn sẽ nghĩ đến TPHCM.
Tiếp đến là nguồn nhân lực. Lĩnh vực tài chính phải có nguồn nhân lực chuyên sâu trong khi đó nguồn nhân lực Việt Nam còn hạn chế. Thêm nữa là cơ sở hạ tầng, ngoài hạ tầng cảng biển, hàng không, tòa nhà, công nghệ và viễn thông là hai yếu tố rất quan trọng.
Cuối cùng là cơ chế chính sách và hành lang pháp lý. Việt Nam phải có các chính sách về thuế để có thể thu hút các doanh nghiệp, định chế tài chính quốc tế tham gia. Thêm vào đó, cần phải nâng tầm sàn chứng khoán TPHCM vì hiện nay thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ có các doanh nghiệp Việt Nam niêm yết trên sàn.
Từ kinh nghiệm của các thị trường chứng khoán lớn trên thế giới như New York, Singapore, London… cho thấy, họ luôn tạo cơ chế thuận lợi cho các doanh nghiệp nước ngoài niêm yết trên thị trường này.