Đề xuất giao cho xã, phường mới cấp sổ đỏ lần đầu hướng đến mục đích gì
Cấp xã, phường là cấp trực tiếp, vừa gần dân nhất, vừa thay thế vai trò của cấp huyện, cho nên việc giao cho cấp xã vừa kế thừa, vừa thực tiễn và cũng vừa khoa học.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang dự thảo nghị định quy định phân cấp quản lý về đất đai. Đáng chú ý, tại dự thảo nghị định này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề xuất trao quyền cho cấp xã cấp sổ đỏ lần đầu sau khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Về đối tượng áp dụng, dự thảo nghị định quy định phân cấp quản lý đất đai quy định: Cơ quan nhà nước thực hiện quyền hạn và trách nhiệm đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai, thực hiện nhiệm vụ thống nhất quản lý nhà nước về đất đai; Người sử dụng đất; Các đối tượng khác có liên quan đến việc quản lý, sử dụng đất đai.

Ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam
Đặc biệt, tại dự thảo nghị định lần này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề xuất giao cho chính quyền cấp xã thực hiện cấp sổ đỏ lần đầu thay cho chính quyền huyện trước đây. Cụ thể, tại Điều 3 dự thảo Nghị định, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất: UBND cấp xã nơi có đất thực hiện thẩm quyền điều chỉnh quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện trước ngày 1/7/2025 đối với phần diện tích trên địa bàn cấp xã. Bên cạnh đó, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện quy định trong Luật Đất đai được thay thế bằng quy hoạch sử dụng đất cấp xã, kế hoạch sử dụng đất cấp xã. Thời kỳ kế hoạch sử dụng đất cấp xã là 5 năm.
Đáng chú ý, tại dự thảo nghị định lần này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất, cơ quan giải quyết thủ tục hành chính không được yêu cầu người sử dụng đất phải thực hiện chỉnh lý hồ sơ, giấy tờ về đất đai khi sắp xếp, tổ chức chính quyền địa phương hai cấp mà thực hiện đồng thời khi người sử dụng đất thực hiện thủ tục hành chính hoặc trên cơ sở nhu cầu của người sử dụng đất. Dự thảo nghị định quy định phân cấp quản lý đất đai đã được Bộ Nông nghiệp và Môi trường lấy ý kiến rộng rãi các Bộ, ngành, địa phương và lấy ý kiến rộng rãi nhân dân. Hiện, dự thảo nghị định đang được Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉnh lý, hoàn thiện theo sự góp ý của Bộ Tư pháp trước khi trình Chính phủ ban hành.
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho rằng: "Chúng ta đang tinh giản bộ máy và sáp nhập các đơn vị hành chính thì vai trò cấp quận huyện, trước đây là vai trò bộ máy thực thi việc cấp sổ đỏ cho người dân. Bây giờ chúng ta bỏ đơn vị cấp quận huyện, như vậy, cấp xã là cấp trực tiếp, vừa là gần dân nhất, vừa là thay thế vai trò của cấp huyện, cho nên việc giao cho cấp xã, cấp phường này thực hiện việc cấp sổ đỏ cho dân là hoàn toàn phù hợp, vừa kế, thừa, vừa thực tiễn và cũng vừa khoa học".

Cấp xã, phường là cấp trực tiếp, vừa gần dân nhất, vừa thay thế vai trò của cấp huyện, cho nên việc giao cho cấp xã vừa kế thừa, vừa thực tiễn và cũng vừa khoa học.
Theo ông Nguyễn Văn Đính, việc làm này sẽ kế thừa những nhiệm vụ của cấp quận huyện và họ là những tổ chức quản lý trực tiếp người dân và nắm vững được mọi vấn đề trên địa bàn đấy. Nếu phát sinh những nhu cầu về xử lý thủ tục hành chính, các quyền lợi, lợi ích của họ thì rõ ràng họ là nơi tiếp cận, quản lý nên họ hiểu và họ nắm rõ nhất, nên họ giải quyết những nhu cầu này là sát với tình hình thực tế và giảm thiểu những việc người dân phải đi lại nhiều nơi, nhiều chỗ.
Cho nên đơn vị này giải quyết, trước hết là nhu cầu của người dân được giải quyết một cách nhanh gọn và phù hợp nhất và các kết quả khi nó được ban hành, được trả cho người dân thì cũng vừa phù hợp, vừa sát với tình hình thực tế phát sinh của người dân nhất.
Để tổ chức thực hiện các quy định này, chuyên gia cho rằng, cần đòi hỏi chất lượng bộ máy chính quyền cấp xã, phường này phải đảm bảo đáp ứng được nội dung đó. Cấp xã giải quyết được nhanh gọn cho người dân rồi, nhưng phải đảm bảo được chất lượng giải quyết, các kết quả giải quyết phải phù hợp, đúng và trúng với nhu cầu, với mong muốn của người dân.
"Để giải quyết được việc này thì quan trọng nhất là bộ máy công quyền phải được đảm bảo, năng lực thực hiện. Tiếp nữa là điều kiện cơ sở vật chất, đặc biệt là cơ sở dữ liệu phải đảm bảo và quy trình thực hiện phải hết sức thông thoáng, nhanh gọn và không phiền hà, và không có cơ hội để gây ra những vòi vĩnh, gây khó khăn cho người dân. Rõ ràng là cơ quan, tổ chức cấp xã này phải được trang bị, chuẩn bị và phải ban hành quy chuẩn, quy định để công việc này vừa đúng, vừa trúng vừa đạt kết quả nhất", ông Nguyễn Văn Đính nhấn mạnh.
Theo dự kiến, toàn quốc sẽ áp dụng mô hình chính quyền địa phương hai cấp (cấp tỉnh và cấp xã) sau khi giải thể cấp huyện từ 1/7. Bởi vậy, để rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai, hướng tới phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề xuất phân cấp, phân quyền cho cấp xã thực hiện các thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu