Đề xuất giao UBND cấp xã quyết định việc xác định khu vực bỏ phiếu bầu cử

Đề xuất sửa đổi 48/98 điều

Ngày 18/4, Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội tổ chức Phiên họp Thường trực Ủy ban mở rộng để thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.

Quang cảnh phiên họp (Ảnh: Quochoi.vn).

Trình bày tờ trình, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Tạ Thị Yên cho biết, dự kiến sửa 24 điều liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; sửa đổi 22 điều về điều chỉnh giảm thời gian thực hiện quy trình, thủ tục bầu cử, đặc biệt từ thời hạn cuối cùng nộp hồ sơ ứng cử đến ngày diễn ra bầu cử là 42 ngày.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Tạ Thị Yên (Ảnh: Quochoi.vn).

Sửa đổi, bổ sung 6 điều, khoản liên quan đến công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp có vướng mắc, bất cập và có tính cấp bách, phát sinh qua thực tiễn 2 cuộc bầu cử gần đây.

Về hình thức văn bản và phạm vi sửa đổi, Ủy ban Công tác đại biểu xác định phạm vi sửa đổi, bổ sung các nội dung liên quan đến 47-48/98 điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân 2015 và đề xuất tên gọi của dự thảo Luật là: "Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân".

"Mặc dù số điều sửa khá lớn, nhưng không sửa nhiều về mặt nội dung, mà chủ yếu sửa về mặt kỹ thuật", bà Tạ Thị Yên cho biết.

Với tính chất yêu cầu khẩn trương, giải quyết những vấn đề cấp bách, phát sinh trong thực tiễn, để đảm bảo về tiến độ và mục đích của việc sửa đổi Luật, Ủy ban Công tác đại biểu đề xuất trình tự xây dựng và ban hành Luật theo thủ tục rút gọn để trình Quốc hội xem xét, ban hành tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, cùng thời điểm trình Quốc hội xem xét, ban hành Hiến pháp.

Chỉ quy định nguyên tắc về thời gian thực hiện quy trình, thủ tục bầu cử

Trình bày dự thảo báo cáo tóm tắt thẩm tra dự án Luật, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Hoàng Anh Công cho biết, Ủy ban Dân nguyện và Giám sát tán thành với đề xuất về tên gọi của dự thảo luật là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.

Đồng thời, đề nghị việc sửa đổi Luật phải đảm bảo tính đồng bộ, phù hợp giữa các quy định của Đảng với quy định của pháp luật, tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Hoàng Anh Công (Ảnh: Quochoi.vn).

Thẩm tra một số nội dung cụ thể, ông Hoàng Anh Công nêu rõ, đối với các quy định liên quan đến việc tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, đa số ý kiến Ủy ban Dân nguyện và Giám sát tán thành với quy định giao Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định việc xác định khu vực bỏ phiếu, nhằm tăng tính chủ động cho cấp xã.

Tuy nhiên, đề nghị làm rõ hơn ngay trong dự thảo Luật về trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong việc kiểm tra, kiểm soát, giám sát việc xác định khu vực bỏ phiếu.

Về việc sửa đổi các quy định nhằm điều chỉnh giảm thời gian thực hiện quy trình, thủ tục bầu cử, dự thảo Luật điều chỉnh giảm 28 ngày kể từ thời điểm cuối cùng nộp hồ sơ ứng cử đến ngày diễn ra bầu cử (còn 42 ngày so với 70 ngày của Luật hiện hành) theo hướng rút ngắn thời gian đối với một số bước, công đoạn của quy trình bầu cử.

Đa số ý kiến trong Ủy ban Dân nguyện và Giám sát tán thành với đề xuất của Cơ quan chủ trì soạn thảo, nhằm phục vụ cuộc bầu cử sớm, góp phần tiết kiệm thời gian, ngân sách cho Nhà nước cũng như chi phí chung của toàn xã hội.

Tuy nhiên, đề nghị nghiên cứu, cân nhắc rút ngắn thời gian cụ thể ở một số bước để đảm bảo tính khả thi, phù hợp với thực tế.

Có ý kiến cho rằng, mục tiêu của việc điều chỉnh giảm thời gian nhằm phục vụ cuộc bầu cử sớm nhiệm kỳ 2026-2031; các cuộc bầu cử tiếp theo cần được xem xét tùy vào tình hình thực tế.

Do đó, đề nghị nghiên cứu chỉ quy định trong Luật về nguyên tắc nội dung này và khoảng thời gian tối thiểu, tối đa cho từng bước, công đoạn để giao Hội đồng bầu cử quốc gia hướng dẫn chi tiết cho từng cuộc bầu cử.

Phát biểu kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình đề nghị các đại biểu tiếp tục góp ý hoàn thiện dự thảo báo cáo thẩm tra dự án Luật, mục đích cuối cùng là thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân với tỉ lệ đồng thuận cao, góp phần cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân khóa XVI nhiệm kỳ 2026-2031 đạt kết quả cao nhất.

Hoàng Thị Bích