Đề xuất mức phí đường cao tốc do Nhà nước đầu tư khoảng 1000 đồng/km

Bộ Tài chính đề xuất 2 phương án thu phí dịch vụ sử dụng đường cao tốc do Nhà nước đầu tư. Ảnh minh họa

Bộ Tài chính đang dự thảo Nghị quyết của UBTV Quốc hội quy định về phí sử dụng đường cao tốc thông qua trạm thu phí trên đường cao tốc do Nhà nước đầu tư.

Theo đó, Bộ Tài chính trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết theo 2 phương án.

Phương án 1 sẽ thu phí dịch vụ sử dụng đường cao tốc thông qua trạm thu phí trên đường cao tốc do Nhà nước đầu tư theo quy định pháp luật về giá.

Bộ Tài chính cho rằng, phương án này có ưu điểm là phù hợp với Nghị quyết số 52/2017/QH14 ngày 22/11/2017 của Quốc hội về chủ trương đầu tư dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam, phía Đông giai đoạn 2017-2020.

Bên cạnh đó, sẽ khuyến khích thu hút nguồn lực xã hội đầu tư xây dựng hạ tầng đường bộ; đồng thời đảm bảo công khai, minh bạch và dễ nhận được sự đồng thuận của người dân và chủ phương tiện.

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, đường cao tốc do Nhà nước đầu tư quy định thu phí dịch vụ (theo cơ chế giá) là không đúng bản chất; Bộ Giao thông vận tải và địa phương phải thành lập công ty để quản lý thu phí dịch vụ đường cao tốc do Nhà nước đầu tư.

Phương án 2 sẽ thu phí sử dụng đường cao tốc thu qua trạm thu phí trên đường cao tốc do Nhà nước đầu tư, theo quy định pháp luật về phí, lệ phí

Theo quan điểm của Bộ Tài chính, phương án này đảm bảo nguyên tắc tại Luật Phí và lệ phí là: Dịch vụ công do Nhà nước cung cấp thu phí.

Tuy nhiên, phương án này không phù hợp với Nghị quyết số 52/2017/QH14, trong đó, Quốc hội giao Chính phủ: Đối với những dự án thành phần sử dụng toàn bộ vốn đầu tư công nghiên cứu áp dụng phương án thu giá dịch vụ hợp lý để thu hồi vốn Nhà nước đầu tư.

Mặt khác, phương án này không khuyến khích thu hút nguồn lực xã hội đầu tư xây dựng hạ tầng đường bộ. Lý do, cùng sử dụng dịch vụ đường cao tốc như nhau, chủ phương tiện trả mức phí sử dụng đường cao tốc sẽ thấp hơn mức phí dịch vụ.

Qua phân tích ưu, nhược điểm của 2 phương án nêu trên, để đảm bảo công khai, minh bạch, đồng bộ với thu phí dịch vụ hoàn vốn các dự án BOT, Bộ Tài chính chọn phương án 1: Trình UBTV Quốc hội ban hành Nghị quyết quy định thu phí dịch vụ sử dụng đường cao tốc thông qua trạm thu phí trên đường cao tốc do Nhà nước đầu tư theo quy định pháp luật về giá.

Bộ Tài chính cũng xây dựng mức phí dự kiến khoảng 1.000 đồng/km/xe tiêu chuẩn.

Đánh giá về các tác động về mặt kinh tế - xã hội, Bộ Tài chính cho biết thêm, theo tính toán của Bộ Giao thông vận tải trên cơ sở phân tích dữ liệu sử dụng 5 tuyến đường cao tốc hiện hành, kết quả lượng hóa chi phí vận hành và chi phí thời gian của phương tiện cho thấy so với lưu thông tuyến trên quốc lộ song hành, phương tiện lưu thông trên các tuyến cao tốc sẽ được lợi bình quân theo xe đơn vị là 2.518 đồng/km/xe tiêu chuẩn.

Như vậy, nếu phải nộp phí khoảng 1.000 đồng/km/xe tiêu chuẩn thì chủ phương tiện vẫn hưởng lợi khoảng 1.500 đồng/km.

T.Toàn