Đề xuất nâng mức giá trị tài sản phải kê khai từ 50 triệu lên 150 triệu đồng

Trình bày Tờ trình dự án Luật, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, dự thảo Luật lần này sửa đổi, bổ sung 17/96 điều của Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018. Điểm mới quan trọng là tăng giá trị tài sản, thu nhập phải kê khai từ 50 triệu lên 150 triệu đồng, đồng thời nâng ngưỡng giá trị tài sản, thu nhập phải kê khai bổ sung khi có biến động tăng trong năm từ 300 triệu lên 1 tỷ đồng.

Theo Tổng Thanh tra Chính phủ, việc điều chỉnh này nhằm đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội và mặt bằng giá cả đã có nhiều thay đổi kể từ năm 2018. Cùng với đó, dự thảo cũng giao Chính phủ quy định chi tiết việc xác minh tài sản, thu nhập đối với những người thuộc diện có nghĩa vụ kê khai hằng năm, theo cơ chế lựa chọn ngẫu nhiên để tăng tính khách quan, minh bạch.

Đề xuất nâng mức giá trị tài sản phải kê khai từ 50 triệu lên 150 triệu đồng

Bên cạnh việc điều chỉnh ngưỡng kê khai, dự thảo Luật còn sửa đổi, hoàn thiện các quy định về thẩm quyền thanh tra vụ việc tham nhũng, bảo đảm phù hợp với cơ cấu tổ chức của hệ thống cơ quan thanh tra sau khi sắp xếp. Đồng thời, bổ sung các quy định liên quan đến giải quyết phản ánh, tố cáo về tham nhũng, nhằm nâng cao hiệu quả tiếp nhận, phân loại và xử lý các thông tin, phản ánh về hành vi tham nhũng trong thực tiễn.

Trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, cơ quan thẩm tra cơ bản tán thành việc điều chỉnh nâng mức kê khai giá trị tài sản, thu nhập từ 50 triệu lên 150 triệu đồng, cũng như nâng mức biến động trong năm phải kê khai từ 300 triệu lên 1 tỷ đồng. Theo Ủy ban, quy định này phù hợp với thực tiễn biến động giá cả và thu nhập hiện nay, giúp tập trung quản lý, kiểm soát hiệu quả hơn các tài sản, thu nhập có giá trị lớn, đồng thời tránh gây quá tải cho hệ thống kê khai và xác minh.

Tuy nhiên, một số ý kiến trong Ủy ban đề nghị không nên quy định cứng các mức tiền trong Luật, mà nên giao Chính phủ quy định chi tiết để có thể linh hoạt điều chỉnh theo từng giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội. Điều này sẽ giúp đảm bảo tính khả thi và phù hợp trong bối cảnh lạm phát, giá trị đồng tiền và thu nhập bình quân của người dân thay đổi theo thời gian.

Một điểm mới khác trong dự thảo Luật là mở rộng phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập sang khu vực doanh nghiệp mà Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc cổ phần có quyền biểu quyết. Theo cơ quan soạn thảo, việc mở rộng này nhằm tăng cường minh bạch và phòng ngừa tham nhũng trong doanh nghiệp nhà nước, tránh bỏ sót nhóm đối tượng được giao quản lý, điều hành tài sản, vốn nhà nước nhưng không thuộc diện kê khai theo quy định hiện hành.

Đa số ý kiến trong Ủy ban Pháp luật tán thành chủ trương mở rộng phạm vi này, cho rằng đây là bước tiến cần thiết, phù hợp với xu hướng cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước và bảo đảm quản lý chặt chẽ tài sản công. Tuy nhiên, vẫn còn ý kiến đề nghị Chính phủ cần hướng dẫn cụ thể việc kê khai đối với trường hợp người có nghĩa vụ kê khai là người nước ngoài làm việc tại doanh nghiệp nhà nước, hoặc xem xét loại trừ nhóm đối tượng này để tránh phát sinh khó khăn trong việc kiểm soát và xác minh tài sản ở nước ngoài.

Một số ý kiến khác cũng cho rằng, việc mở rộng đối tượng kê khai trong doanh nghiệp nhà nước cần được đánh giá tác động kỹ lưỡng, bởi có thể gây tâm lý e ngại đối với các nhà đầu tư và làm phức tạp thêm quá trình kiểm soát tài sản đối với các đối tượng ngoài khu vực công.

Phùng Xuân