Đề xuất người tham gia bảo hiểm y tế được lựa chọn nơi khám chữa bệnh thuận tiện nhất

Sáng ngày 17-11, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về một số nội dung, trong đó có dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách để thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9-9-2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân.

Người tham gia bảo hiểm y tế được chọn nơi khám chữa bệnh

Phát biểu tại tổ, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) đặc biệt lưu ý về Điều 2 của dự thảo, liên quan đến việc mở rộng quyền lợi chăm sóc sức khỏe và giảm chi phí y tế cho người dân. Đây là nội dung trọng tâm, nhằm thực hiện mục tiêu miễn viện phí, đặc biệt cho các đối tượng yếu thế, người có hoàn cảnh khó khăn.

“Nội dung của Điều 2 cần thể hiện sự gắn kết giữa bảo hiểm y tế và các chính sách hỗ trợ của Nhà nước để tiến tới mục tiêu khám chữa bệnh gần như miễn phí cho người dân. Đây là vấn đề hết sức quan trọng”, ông Trí nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội). Ảnh: Trọng Phú

Nhắc lại vai trò của bảo hiểm y tế trong hơn ba thập kỷ qua, ông Trí cho biết đây là công cụ then chốt giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế theo nguyên lý người khỏe mạnh hỗ trợ người ốm đau. Mô hình này nhìn chung đã rất thành công.

Tuy nhiên, ông Trí cũng chỉ ra thực trạng cơ chế bảo hiểm y tế hiện nay đôi khi được xem như một “rào cản” để hạn chế người bệnh từ tuyến dưới lên tuyến trên.

“Cơ chế này được thiết lập cách đây khoảng hai thập kỷ, khi đó có thể hợp lý, nhưng hiện nay đã không còn phù hợp. Hiện chúng ta có đủ điều kiện về công nghệ, khoa học, và đội ngũ cán bộ để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh ở tất cả các tuyến, đặc biệt là tuyến cơ sở. Khi chất lượng được nâng cao, người dân sẽ tự nguyện giảm nhu cầu chuyển tuyến”, ông nhấn mạnh.

Ông Trí cũng lưu ý rằng, những quy định trong bảo hiểm y tế vốn phù hợp với điều kiện khó khăn trước đây thì nay có thể đã lỗi thời và là “lực cản” đối với việc ứng dụng tiến bộ khoa học – công nghệ trong ngành y.

Nay với cam kết của Nhà nước về hỗ trợ kinh phí để đảm bảo khám chữa bệnh gần như miễn phí, đây là cơ hội lớn để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, áp dụng chuyển đổi số, cập nhật phác đồ điều trị tiên tiến, đưa trình độ chẩn đoán và điều trị tiệm cận các nước phát triển.

Theo đó, đại biểu cho rằng Nghị quyết cần tạo đột phá để bảo đảm thuận tiện nhất cho người tham gia bảo hiểm y tế, đúng tinh thần phục vụ nhân dân và nâng cao chất lượng hệ thống y tế quốc gia. Một trong những nội dung trọng tâm là giải quyết triệt để việc người có thẻ bảo hiểm y tế được khám chữa bệnh ở bất cứ cơ sở nào.

“Chỉ cần người dân bị ốm, họ phải được khám ngay, dù đang công tác hay sinh sống ở tỉnh khác. Người dân có quyền lựa chọn nơi khám thuận tiện nhất”, ông Trí nhấn mạnh.

Sửa những quy định bất cập

Về thuốc mới và phác đồ điều trị mới, đại biểu Nguyễn Anh Trí kiến nghị cần đẩy mạnh áp dụng và phê duyệt để bảo hiểm y tế thanh toán, giúp người dân tiếp cận phác đồ tiên tiến hơn. Ông dẫn ví dụ về sự chậm trễ trong việc áp dụng phác đồ điều trị và cơ chế thanh toán, khiến nhiều bệnh nhân chưa được hưởng lợi từ các tiến bộ y học quốc tế.

Ông Trí cũng chỉ ra những quy định cũ trong thời kỳ đất nước còn khó khăn, nay đã trở thành bất lợi cho người bệnh. Điển hình là quy định trong lọc thận nhân tạo: do thiếu thiết bị, một quả lọc chỉ được dùng một lần, nhưng quy định cũ cho phép rửa lại nhiều lần. Điều này dẫn đến tỷ lệ bệnh nhân viêm gan tăng cao, thậm chí tới 70% tại một số nơi.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội). Ảnh: Trọng Phú

“Hiện nay, mỗi bệnh nhân chạy thận ba lần một tuần phải chi 3–5 triệu đồng/tháng, trong khi cả nước có khoảng 500.000 người cần chạy thận, nhưng năm 2024 mới đáp ứng được 41.000 người. Đây là minh chứng cho thấy việc đổi mới chính sách y tế là vô cùng cấp thiết”, ông Trí nhấn mạnh.

Ngoài ra, ông Trí cũng bày tỏ lo ngại về cách diễn đạt trong dự thảo, như câu “Người dân được miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế”. Theo ông, cụm từ “mức cơ bản” và “trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế” có thể gây hiểu nhầm và làm hạn chế quyền lợi thực tế của người dân.

Ông nhấn mạnh: “Bảo hiểm y tế đã xây dựng suốt 30 năm, đạt độ bao phủ 94% dân số, không nên làm tổn hại thành quả này, mà phải củng cố, bảo vệ nó”.

Về y tế tư nhân, ông Trí cho hay hiện dự thảo “gần như không đề cập”, trong khi suốt 30 năm qua, y tế tư nhân đã đóng góp hiệu quả cho hệ thống y tế quốc gia.

“Trong khi Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị dành hẳn một mục (Mục 6) nói về phát triển y tế tư nhân và huy động mọi nguồn lực xã hội. Tôi đã đọc đi đọc lại và thấy hoàn toàn không có nội dung này trong dự thảo hiện nay”, ông Trí nói và đề nghị bổ sung nội dung này.

Góp ý tại phiên thảo luận tổ về đào tạo bác sĩ chuyên sâu, bác sĩ chuyên khoa, bác sĩ nội trú, đại biểu Trần Thị Nhị Hà, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội cho hay Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị quy định rõ: “Thực hiện đào tạo chuyên sâu đặc thù trình độ sau đại học thuộc hệ thống giáo dục quốc dân trong lĩnh vực sức khỏe, do Bộ Y tế quản lý”.

NHÓM PHÓNG VIÊN