Đề xuất ô tô cá nhân tự động giãn chu kỳ kiểm định: Kỳ vọng giảm tải đăng kiểm
Cục Đăng kiểm cho biết đang nghiên cứu phương án cho phép xe dưới 9 chỗ không kinh doanh vận tải có thể áp dụng ngay chu kỳ kiểm định mới mà không cần đưa xe, hoặc đến trung tâm đăng kiểm để xác nhận.
Trước tình trạng quá tải đăng kiểm đang ngày càng nghiêm trọng, lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, cơ quan này đang nghiên cứu phương án cho phép xe dưới 9 chỗ không kinh doanh vận tải (xe gia đình) có thể được áp dụng ngay chu kỳ kiểm định mới mà không cần đưa xe, hoặc đến trung tâm đăng kiểm để xác nhận.
Lý giải về đề xuất này, lãnh đạo Cục Đăng kiểm cho biết, xe không kinh doanh vận tải dưới 9 chỗ là nhóm phương tiện sở hữu cá nhân, không sử dụng nhiều và được bảo dưỡng, sửa chữa thường xuyên. Qua thực tế đánh giá tại các trung tâm đăng kiểm, tỷ lệ xe này đạt kiểm định lần thứ nhất khoảng 95%. Như vậy, hầu hết các xe này không cần thiết phải kiểm định lại trước khi giãn chu kỳ mà vẫn đảm bảo yêu cầu về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện.
Trong khi đó, số xe cá nhân dưới 9 chỗ đến hạn kiểm định hàng tháng hiện chiếm khoảng 33 - 43% trên tổng số phương tiện đến hạn kiểm định. Nếu số này được áp dụng ngay chu kỳ kiểm định, không phải đến các trung tâm đăng kiểm sẽ lập tức giảm tải cho các đơn vị đăng kiểm.
Liên quan đến đề xuất này, chủ một doanh nghiệp vận tải cho biết, đây là chính sách hợp lý, giảm được lượng xe cá nhân không phải đến các trung tâm đăng kiểm để kiểm định sẽ có thêm nhiều xe kinh doanh vận tải được kiểm định sớm hơn, từ đó, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, giảm thiệt hại về kinh tế.
Hiện, nhiều trung tâm đăng kiểm phải làm tăng ca, thêm giờ, làm cả ngày nghỉ lễ 30/4, 1/5 vừa qua nhưng lượng xe có nhu cầu kiểm định dồn về mỗi ngày vẫn rất đông.
TS. Khương Kim Tạo, nguyên Phó Chánh Văn phòng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia cũng đồng tình với đề xuất này và cho biết, những xe có chu kỳ kiểm định 6 tháng trước đây, nay được giãn đến 1 năm thì ngay lập tức có thể tự động gia hạn thêm 6 tháng nữa mà không cần đưa xe đến các trạm đăng kiểm để kiểm định lại. Như vậy, sẽ dành được lượng lớn “nốt” đăng kiểm cho các xe tải, xe khách kinh doanh vận tải.
Theo ông Tạo phân tích, với con số 3,1 triệu xe được giãn chu kỳ kiểm định theo quy định tại Thông tư 02/2023/TT-BGTVT sửa đổi bổ sung Thông tư 16/2021/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới trong năm 2023 sẽ ngay lập tức giảm tải hàng tháng cho các trung tâm đăng kiểm. Từ đó, không còn xảy ra tình trạng dồn ứ xe hết hạn kiểm định từ tháng này sang tháng sau theo kiểu vón cục như hiện nay. Ông Tạo cho biết, hiện ở Tp. Hồ Chí Minh có xe hết đăng kiểm từ tháng 4 nhưng đặt lịch hẹn đến tháng 8 mới được kiểm định. Như vậy, xe phải đắp chiếu 4 tháng ở nhà.
“Nếu là ô tô con cá nhân, xe hết hạn kiểm định, không tham gia giao thông được, người dân có thể lựa chọn xe máy, ô tô buýt để di chuyển. Nhưng nếu là xe kinh doanh vận tải, sẽ gây ra thiệt hại rất lớn, nhân với nhiều doanh nghiệp sẽ tạo ra khoản thiệt hại khổng lồ, không thể lường trước được. Trong khi, tình trạng quá tải đăng kiểm hiện nay lại không phải do người dân gây ra mà đến từ những bất cập trong quản lý lĩnh vực đăng kiểm xe cơ giới. Do đó, cơ quan quản lý phải tìm cách tháo gỡ, giải quyết thỏa đáng cho người dân”, ông Tạo nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cho biết, Hiệp hội đã kiến nghị cho phép các xe cá nhân dưới 9 chỗ ngồi được tự động giãn chu kỳ kiểm định bởi đây là giải pháp hiệu quả nhất để hạ nhiệt tình trạng quá tải kiểm định hiện nay. Từ đó, mong muốn đề xuất trên sớm được ban hành thành văn bản với hướng dẫn cụ thể để người dân dễ dàng thực hiện.
Theo thống kê của Cục Đăng kiểm Việt Nam, tổng số lượng phương tiện trên cả nước cần được kiểm định trong 6 tháng tới là khoảng 2,5 triệu xe.
Cụ thể, số lượng phương tiện hiện tại đến kỳ kiểm định nhưng chưa được kiểm định khoảng 800.000 xe; số lượng phương tiện phải kiểm định trong 6 tháng tới khoảng 1,7 triệu xe.
Hiện nay, cả nước đang duy trì 241 trung tâm đăng kiểm với 384 dây chuyền đang hoạt động đăng kiểm được khoảng 550.000 xe mỗi tháng. Nếu các trung tâm đăng kiểm vẫn chưa được mở cửa thêm trở lại, theo tính toán từ Cục Đăng kiểm Việt Nam sẽ phải cần ít nhất 6 tháng để kiểm định hết số lượng phương tiện nêu trên (chưa kể trường hợp phương tiện phải kiểm định lại).
Cục Đăng kiểm Việt Nam đã phối hợp với các đơn vị liên quan để đưa 66 trung tâm đăng kiểm hoạt động trở lại nhưng các đơn vị này chỉ hoạt động với công suất tối thiểu do không có đủ lực lượng đăng kiểm viên và vẫn còn 40 trung tâm chưa thể hoạt động trở lại.
Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng thừa nhận thực tế tình trạng ùn tắc đã và đang diễn ra tại 184 trung tâm đăng kiểm ở 43 tỉnh, thành phố, đặc biệt có 2 tỉnh Bắc Kạn và Hòa Bình, mỗi tỉnh chỉ có 1 trung tâm nhưng đều đang dừng hoạt động.
Nguyên nhân là do nhu cầu thực tế, các phương tiện đến thời hạn đăng kiểm trong thời gian hiện nay tăng cao, trong khi nhiều dây chuyền kiểm định vẫn chưa thể hoạt động do thiếu đăng kiểm viên dẫn đến tình trạng ùn tắc vẫn tiếp diễn và có nguy cơ ngày càng tăng.
Để góp phần khôi phục lại hoạt động của các dây chuyền kiểm định do thiếu đăng kiểm viên trong thời gian Bộ Giao thông Vận tải chưa bổ sung được nhân lực, Bộ Giao thông Vận tải mới đây đã có đề nghị Bộ Quốc phòng cho phép tiếp tục bố trí thêm lực lượng đăng kiểm viên quân đội tham gia hỗ trợ kiểm định phương tiện cơ giới đường bộ, góp phần giải quyết tình trạng ùn tắc, đáp ứng nhu cầu kiểm định của người dân, doanh nghiệp./.