Đề xuất quy định các nhóm hành vi gây lãng phí, cụ thể trách nhiệm cá nhân
Dự thảo Luật Tiết kiệm, chống lãng phí đưa ra 9 nhóm hành vi gây lãng phí và 9 nhóm hành vi vi phạm trong tổ chức thực hiện phòng, chống lãng phí để đảm bảo có đầy đủ cơ chế xử lý
Tiếp tục chương trình làm việc Phiên họp 49, sáng 22/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Luật Tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi toàn diện Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí).
Chính phủ cho biết, để đảm bảo luật mới được ban hành có ý nghĩa thực chất, đi vào thực tế, khắc phục tồn tại, hạn chế của luật hiện hành, đạt được các mục tiêu, yêu cầu, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và đặc biệt là chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, dự án luật lần này được nghiên cứu, thiết kế với một số nội dung sửa đổi, hoàn thiện quan trọng.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng trình bày Tờ trình của Chính phủ tại phiên phọp. Ảnh: Quốc hội
Nội dung thiết kế đã cụ thể hóa Chỉ thị 27-CT/TW của Bộ Chính trị để xác định đầy đủ, cụ thể trách nhiệm, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, tập thể, cá nhân trong quản lý, sử dụng các nguồn lực của nền kinh tế, nhất là người đứng đầu đối với công tác phòng, chống lãng phí.
Cụ thể như dự thảo luật đã quy định cụ thể 7 nhóm quyền và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức và 6 nhóm quyền và trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong khu vực Nhà nước.
Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh việc người đứng đầu cơ quan, tổ chức phải chịu trách nhiệm cá nhân trong trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đúng các quy định pháp luật về phòng, chống lãng phí hoặc để xảy ra hành vi gây lãng phí trong phạm vi cơ quan, tổ chức và lĩnh vực được giao quản lý.
Dự thảo thể chế các nội dung Quy định số 231-QĐ/TW ngày 17/01/2025 của Bộ Chính trị về bảo vệ người đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực để bổ sung, hoàn thiện các quy định về phát hiện lãng phí và trách nhiệm xử lý thông tin phát hiện lãng phí, bảo vệ người đấu tranh chống lãng phí để khuyến khích mọi cá nhân, tổ chức tích cực tham gia vào công tác TK, CLP.
Dự thảo luật đã đưa ra 9 nhóm hành vi gây lãng phí và 9 nhóm hành vi vi phạm trong tổ chức thực hiện phòng, chống lãng phí để đảm bảo có đầy đủ cơ chế xử lý đối với một số hành vi mà luật hiện hành chưa quy định.
Đồng thời, bổ sung nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết từng hành vi gây lãng phí, hành vi vi phạm cụ thể và chế tài xử lý kỷ luật tương ứng đối với người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị và các cá nhân có liên quan trong trường hợp thực hiện hành vi vi phạm hoặc hành vi gây lãng phí.
Ngoài ra, nội dung quy định đã cụ thể hóa chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm để bổ sung các quy định để tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng bộ cho giám sát, kiểm tra, thanh tra, phát hiện, xử lý mạnh, có tính răn đe cao đối với các hành vi lãng phí
Dự thảo cũng bổ sung quy định về việc Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược quốc gia về phòng, chống lãng phí (thay thế cho các quy định về việc Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể về TK, CLP của Chính phủ theo giai đoạn và hàng năm) nhằm định hướng và triển khai các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp tổng thể, dài hạn về phòng, chống lãng phí.
Để nâng cao hiệu quả công tác TK, CLP trong thời gian tới, hướng tới xây dựng văn hóa TK, CLP, đảm bảo “thực hành tiết kiệm ở mọi ngành, mọi nghề, mọi cán bộ, đảng viên và người dân” theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, dự thảo luật đã bổ sung một số nội dung lớn.
Cụ thể như bổ sung nguyên tắc để đảm bảo phòng, chống lãng phí trong toàn bộ quá trình xây dựng chính sách, soạn thảo, theo dõi thi hành pháp luật; quy định về trách nhiệm xây dựng, lan tỏa văn hóa TK, CLP nhằm hướng đến xây dựng văn hóa TK, CLP trong toàn xã hội; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về TK, CLP…

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án luật, sáng 22/9. Ảnh: Quốc hội
Thẩm tra sơ bộ dự án luật, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội tán thành với sự cần thiết ban hành luật và đánh giá dự án luật đã thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về TK, CLP, phù hợp với Hiến pháp, cơ bản bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát, thể chế hóa đầy đủ quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước về TK, CLP; tuân thủ Điều 56 Hiến pháp năm 2013 về phạm vi THTK, CLP; phù hợp với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam và điều kiện, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; chuyển từ tư duy “tiết kiệm chi phí” sang tư duy “hiệu quả sử dụng ngân sách và tài nguyên” dựa trên kết quả đầu ra; tăng trách nhiệm giải trình của người đứng đầu.
Cùng với đó cần kế thừa những quy định của luật hiện hành đang được áp dụng ổn định, hiệu quả trong thực tiễn, khắc phục tối đa những tồn tại, hạn chế, vướng mắc đã được tổng kết…