Đề xuất quy định DN cung cấp dịch vụ trên mạng phải định danh IP người dùng
Dự thảo Luật An ninh mạng bổ sung quy định yêu cầu doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng phải định danh địa chỉ internet (địa chỉ IP) của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ internet.
Chiều 23/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Luật An ninh mạng. Tại Nghị quyết số 87/2025/UBTVQH15 ngày 10/7/2025 về điều chỉnh Chương trình lập pháp năm 2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quyết nghị bổ sung Luật An ninh mạng vào Chương trình lập pháp năm 2025 trên cơ sở sửa đổi toàn diện Luật An ninh mạng và sửa đổi toàn diện Luật An toàn thông tin mạng thành 1 luật.
Trình bày Tờ trình, Thượng tướng Nguyễn Văn Long – Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, dự án Luật An ninh mạng dự kiến quy định về hoạt động bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân trên không gian mạng; bảo đảm an ninh thông tin, an toàn hệ thống thông tin; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.
Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long
Luật này dự kiến áp dụng với cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam, tổ chức, cá nhân nước ngoài trực tiếp tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động bảo vệ an ninh mạng tại Việt Nam; tổ chức, cá nhân Việt Nam, tổ chức, cá nhân nước ngoài trực tiếp tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động kinh doanh sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng.
Về nội dung cụ thể, dự thảo bổ sung 1 điều luật quy định về bảo đảm an ninh dữ liệu. Chính phủ cho biết, vấn đề an ninh dữ liệu đã được lãnh đạo Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm, cụ thể hóa tại Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, chỉ rõ rằng: “Bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng; bảo đảm an ninh mạng, an ninh dữ liệu, an toàn thông tin của tổ chức và cá nhân là yêu cầu xuyên suốt, không thể tách rời trong quá trình phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”.
Hiện nay, dữ liệu là tài sản quốc gia, là nguyên liệu đầu vào vô cùng quý giá của mọi hệ sinh thái số, chuyển đổi số. Tuy nhiên, các quy định hiện nay mới chỉ tập trung vào vấn đề khai thác, sử dụng, xử lý dữ liệu phục vụ chuyển đổi số, chưa quy định về bảo đảm an ninh dữ liệu; do đó, việc bổ sung vào Luật An ninh mạng là rất cấp thiết.
Dự thảo cũng bổ sung 1 khoản tại điều luật quy định về trách nhiệm của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng. Theo đó, yêu cầu doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng phải định danh địa chỉ internet (địa chỉ IP) của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ internet, cung cấp cho lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng để phục vụ công tác quản lý nhà nước, đảm bảo an ninh mạng.
Việc định danh địa chỉ internet phục vụ công tác bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội thời gian qua còn nhiều bất cập, hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu công tác nghiệp vụ, tỷ lệ tra cứu địa chỉ internet có thông tin thuê bao không quá 40% gây khó khăn rất lớn cho công tác bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội của lực lượng công an.
Một điểm mới nữa là bổ sung 1 khoản tại điều luật quy định về kinh phí bảo vệ an ninh mạng. Theo đó, kinh phí bảo vệ an ninh mạng của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nhà nước, tổ chức chính trị phải bảo đảm tối thiểu 10% trong tổng kinh phí triển khai đề án, dự án, chương trình, kế hoạch đầu tư, ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin...
Thẩm tra sơ bộ, Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội nhất trí với sự cần thiết ban hành luật với các lý do được nêu trong Tờ trình của Chính phủ nhằm thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng về bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, phát triển kinh tế số, chuyển đổi số quốc gia, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế; khắc phục sự chồng chéo, mâu thuẫn giữa Luật An ninh mạng và Luật An toàn thông tin mạng hiện hành, nhất là sự phân định thiếu rõ ràng giữa an ninh mạng và an toàn thông tin mạng; sự chồng chéo về thẩm quyền, chức năng nhiệm vụ quản lý nhà nước và sự chồng chéo trong việc thực hiện, nhất là trong bảo vệ hệ thống thông tin quan trọng quốc gia và hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương. Ảnh: Quốc hội
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh đây là dự án khó, liên quan đến vấn đề an ninh phi truyền thống. An ninh mạng rất quan trọng, tác động từ phạm vi quốc gia đến từng gia đình cụ thể nên việc xây dựng luật nhằm đảm bảo căn cứ pháp lý để quản lý tốt và khơi thông, mở đường cho phát triển theo chủ trương của Đảng, Nhà nước.
Cơ quan chủ trì soạn thảo và cơ quan thẩm tra tiếp tục rà soát đảm bảo thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, phù hợp thực tiễn, đáp ứng mô hình tổ chức bộ máy mới, chính quyền địa phương 2 cấp; phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đồng thời bổ sung quy định mới để giải quyết những vướng mắc trong thực tiễn, đảm bảo thống nhất hệ thống luật.
