Đề xuất tăng 7,2% lương tối thiểu, áp dụng từ ngày 1/1/2026

Lao động tại Công ty Tân Á-Đại Thành. (Ảnh: SƠN TÙNG)

Cần thiết xây dựng mức lương tối thiểu mới cho năm 2026

Bộ Nội vụ đã xây dựng dự thảo Nghị định quy định mức đối với làm việc theo hợp đồng lao động. Văn bản đang được lấy ý kiến trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ và Cổng thông tin Bộ Nội vụ.

Theo Nghị định số 74/2024/NĐ-CP ngày 30/6/ 2024, mức lương tối thiểu theo tháng hiện đang áp dụng tại vùng I là 4.960.000 đồng, vùng II là 4.410.000 đồng, vùng III là 3.860.000 đồng, vùng IV là 3.450.000 đồng.

Cùng với đó, mức lương tối thiểu theo giờ hiện hành tại vùng I là 23.800 đồng/giờ, vùng II là 21.200 đồng/giờ, vùng III là 18.600 đồng/giờ, vùng IV là 16.600 đồng/giờ.

Bộ Nội vụ cho biết, đến nay, có một số vấn đề đặt ra cần phải xem xét điều chỉnh mức lương tối thiểu quy định tại Nghị định số 74/2024/NĐ-CP nêu trên. Cụ thể:

Thứ nhất, các yếu tố về kinh tế-xã hội, thị trường lao động, khả năng của doanh nghiệp có sự thay đổi theo hướng tích cực hơn. Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) cả 6 tháng đầu năm 2025 đạt 7,52%, mục tiêu năm 2025 đạt 8% trở lên; thị trường lao động ổn định và duy trì đà phục hồi; sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp có xu hướng tốt hơn; tiền lương, thu nhập của người lao động tiếp tục ổn định và tăng lên, quý sau cao hơn quý trước.

Thứ hai, giá trị thực tế của mức lương tối thiểu tại Nghị định số 74/2024/NĐ-CP bị suy giảm dần theo thời gian do chỉ số giá tiêu dùng tăng (CPI). Với dự kiến CPI năm 2025 và 2026 mỗi năm tăng 3,7%, mức lương tối thiểu nêu trên sẽ không còn bảo đảm mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ đến hết năm 2026, thấp hơn khoảng 6,6%.

Thứ ba, mức lương tối thiểu tại Nghị định số 74/2024/NĐ-CP được xác lập theo vùng và gắn với địa giới hành chính cấp huyện. Từ ngày 1/7/2025, sau khi thực hiện sắp xếp lại các đơn vị hành chính trên cả nước, các địa bàn áp dụng lương tối thiểu đã được Chính phủ rà soát, điều chỉnh một bước gắn với đơn vị hành chính cấp xã mới. Tuy nhiên, do đây là chính sách có tác động rộng đến nhiều đối tượng, gồm cả doanh nghiệp và người lao động, vì vậy, các địa bàn áp dụng lương tối thiểu theo đơn vị hành chính cấp xã cần tiếp tục được rà soát, cập nhật cho phù hợp với tình hình thực tế tại các địa phương sau sắp xếp.

Thứ tư, Hội đồng Tiền lương quốc gia đã có báo cáo gửi Chính phủ khuyến nghị điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng bình quân 7,2%, áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Từ thực tế trên cho thấy, việc xây dựng Nghị định quy định mức lương tối thiểu để áp dụng cho năm 2026 là rất cần thiết. Điều này nhằm bảo đảm mức sống tối thiểu của người lao động, tăng tiền lương của người lao động phù hợp với năng suất lao động, tăng trưởng kinh tế, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp theo quy định tại Điều 91 của . Đi cùng với đó là công tác rà soát, cập nhật địa bàn áp dụng lương tối thiểu cho phù hợp tình hình thực tế.

Dự thảo Nghị định đang được lấy ý kiến gồm 5 điều và 1 phụ lục kèm theo quy định danh mục địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu.

Đối tượng áp dụng là người lao động làm việc theo hợp đồng lao động theo quy định của ; người sử dụng lao động theo quy định của Bộ luật Lao động (gồm: doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp; cơ quan, tổ chức, hợp tác xã, hộ gia đình, cá nhân có thuê mướn, sử dụng người lao động làm việc cho mình theo thỏa thuận); các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến việc thực hiện mức lương tối thiểu quy định tại Nghị định này.

Lương tối thiểu tăng 7,2% so với mức hiện hành

Bộ Nội vụ nhấn mạnh, dự thảo Nghị định quy định việc điều chỉnh mức tăng 7,2% so với mức hiện hành để áp dụng từ ngày 1/1/2026. Mức tăng này trùng với phương án Hội đồng Tiền lương quốc gia thống nhất khuyến nghị Chính phủ.

Mức lương tối thiểu vùng được đề xuất áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Theo đó, các mức tháng theo 4 vùng được quy định cụ thể như sau: vùng I là 5.310.000 đồng/tháng, vùng II là 4.730.000 đồng/tháng, vùng III là 4.140.000 đồng/tháng, vùng IV là 3.700.000 đồng/tháng.

Mức lương tối thiểu nêu trên tăng từ 250.000 đồng-350.000 đồng (tương ứng tỷ lệ bình quân 7,2%) so với mức lương tối thiểu hiện hành.

Mức điều chỉnh lương tối thiểu nêu trên cao hơn khoảng 0,6% so với mức sống tối thiểu của người lao động đến hết năm 2026 để cải thiện cho người lao động. Mức điều chỉnh này có sự chia sẻ, hài hòa lợi ích của người lao động và doanh nghiệp, vừa chú ý cải thiện đời sống cho người lao động, đi đôi với bảo đảm duy trì và phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Dự thảo Nghị định cũng quy định rõ các mức lương tối thiểu giờ theo 4 vùng: vùng I là 25.500 đồng/giờ, vùng II là 22.700 đồng/giờ, vùng III là 20.000 đồng/giờ, vùng IV là 17.800 đồng/giờ.

Mức lương tối thiểu giờ tiếp tục được xác định dựa trên phương pháp quy đổi tương đương từ mức lương tối thiểu tháng và thời gian làm việc tiêu chuẩn theo quy định của Bộ luật Lao động. Đây là phương pháp được các chuyên gia của Tổ chức Lao động quốc gia đã khuyến nghị Việt Nam lựa chọn và đã sử dụng khi tính mức lương tối thiểu giờ từ năm 2022 đến nay.

Một trong những nội dung đáng quan tâm của dự thảo Nghị định này là địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu.

Nghị định số 128/2025/NĐ-CP ngày 11/6/2025 đã quy định danh mục địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu theo mới. Tuy nhiên, sau khi các địa phương vận hành theo đơn vị hành chính cấp tỉnh mới, một số địa bàn áp dụng đã có sự , thay đổi so với thời điểm ban hành Nghị định vào tháng 6. Đồng thời, Nghị định số 128/2025/NĐ-CP nêu trên sẽ hết hiệu lực kể từ ngày 1/3/2027.

Do vậy, dự thảo Nghị định quy định danh mục địa bàn áp dụng mới trên cơ sở kế thừa danh mục hiện hành quy định tại Nghị định số 128/2025/NĐ-CP và có sự rà soát, cập nhật theo đề nghị của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Nội dung này được quy định trong Phụ lục danh mục địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu từ ngày 1/1/2026, với thông tin chi tiết tại 34 tỉnh, thành phố hiện nay.

Thời điểm điều chỉnh mức lương tối thiểu được thực hiện từ ngày 1/1/2026 để bảo đảm thời gian cho doanh nghiệp chuẩn bị phương án, nguồn lực thực hiện.

Theo lý giải của Bộ Nội vụ, đa số các quốc gia lựa chọn thời điểm điều chỉnh lương tối thiểu trùng với thời điểm bắt đầu năm tài chính để tạo thuận tiện cho việc lập kế hoạch sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Tại Việt Nam, từ năm 2000 đến nay, Chính phủ đã 20 lần điều chỉnh lương tối thiểu nói chung, trong đó 15/18 lần thực hiện điều chỉnh vào ngày 1/1. Những lần điều chỉnh khác thời điểm 1/1 hằng năm đều gắn với những biến động bất thường. Thí dụ như mức lương tối thiểu hiện hành được áp dụng từ ngày 1/7/2024 - thời điểm điều chỉnh này được đặt trong bối cảnh kinh tế, xã hội sau khi trải qua thời điểm khó khăn nhất của đại dịch Covid-19 và bắt đầu chuyển sang trạng thái phục hồi tốt và có nhiều mặt khởi sắc.

NGÂN ANH