Đề xuất tăng hình phạt với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng

Trả lời câu hỏi của phóng viên tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5 diễn ra vào chiều ngày 04/6, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an khẳng định, vấn đề liên quan đến các cơ sở kinh doanh hàng hóa kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, đặc biệt là các vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm không phải là vấn đề mới.

Thời gian gần đây, Bộ Công an tổ chức triển khai quyết liệt hơn công tác này, quyết tâm thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 65, Chỉ thị số 13. Lãnh đạo Bộ Công an đã chỉ đạo tập trung vào ba nội dung trọng tâm và đang triển khai đồng bộ trên toàn quốc, cụ thể: (i) chủ động mở cao điểm tấn công, trấn áp các hành vi vi phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm kéo dài đến 3 tháng, bắt đầu từ ngày 15/5 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; (ii) phối hợp với Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ triển khai các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn vi phạm theo đúng tinh thần khẩn trương, quyết liệt; và (iii) triển khai công tác tham mưu hoàn thiện thể chế, khắc phục những hạn chế, bất cập trong quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này. Đồng thời, Bộ Công an cũng kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật để tăng mức xử phạt, răn đe nghiêm khắc hơn đối với các hành vi vi phạm chưa được quy định đầy đủ.

Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an trả lời câu hỏi của phóng viên tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5 diễn ra vào chiều ngày 04/6/2025

Vừa qua, Bộ Công an phối hợp xây dựng báo cáo trình Chính phủ và Quốc hội, trong đó đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định trong Bộ luật Hình sự, định hướng là sẽ tăng hình phạt đối với một số loại tội phạm, đặc biệt là các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng và vi phạm các quy định về tài chính, ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản cho biết, qua công tác nghiệp vụ và đấu tranh của lực lượng công an, nhận thấy có một số vấn đề rất đáng lưu ý.

Thứ nhất, các loại hình tội phạm liên quan đến hàng lậu, hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng - đặc biệt là vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm đang diễn biến hết sức phức tạp. Các đối tượng hoạt động với quy mô lớn, thời gian kéo dài, thủ đoạn rất tinh vi, lợi dụng triệt để những hạn chế trong quy định pháp luật và công tác quản lý để thực hiện hành vi vi phạm.

Thứ hai, các loại hàng giả hiện nay được sản xuất và buôn bán rất đa dạng, xuất hiện trong nhiều lĩnh vực, trong đó đặc biệt đáng lo ngại là thực phẩm, thuốc, mỹ phẩm và sữa - những mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân. Vấn đề này không chỉ tác động đến kinh tế hộ gia đình mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng nguồn lao động hiện tại và cả trong tương lai.

Thứ ba, một thủ đoạn phổ biến mà các đối tượng sử dụng là quảng cáo sai sự thật, lợi dụng hình ảnh của người nổi tiếng, người có uy tín để giới thiệu, tiếp thị sản phẩm, đánh lừa người tiêu dùng.

Thứ tư, có dấu hiệu cho thấy một số cán bộ, cơ quan quản lý nhà nước đã buông lỏng quản lý, thậm chí có hành vi tiếp tay cho các vi phạm.

Về kết quả bước đầu, từ khi mở cao điểm vào ngày 15/5 đến ngày 3/6, lực lượng Công an đã ghi nhận 3 kết quả nổi bật.

Một là, lực lượng Công an các cấp đã đồng loạt ra quân, triển khai cao điểm, chủ động nắm tình hình, phát hiện và xử lý nhiều vụ việc vi phạm. Đến nay, đã khởi tố 36 vụ án, liên quan 119 bị can, chủ yếu về các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất và buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng tại 24 địa phương trên cả nước.

Hai là, bên cạnh việc làm rõ hành vi phạm tội của các đối tượng, lực lượng Công an cũng đã phát hiện, xử lý một số trường hợp cán bộ (hoặc nguyên cán bộ) trong cơ quan quản lý nhà nước có dấu hiệu tiếp tay cho vi phạm, vi phạm quy trình, thậm chí có dấu hiệu lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che.

Ba là đã xác minh, xử lý nhiều vụ việc quảng cáo sai sự thật, trong đó có các vụ việc do người nổi tiếng, người có ảnh hưởng tham gia quảng bá sản phẩm vi phạm. Một số vụ án đã được khởi tố và đang tiếp tục điều tra, thu hút sự quan tâm của dư luận.

Bộ Công an đang phối hợp xây dựng báo cáo trình Chính phủ và Quốc hội, trong đó đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định trong Bộ luật Hình sự, định hướng sẽ tăng hình phạt đối với một số loại tội phạm, đặc biệt là các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng và vi phạm các quy định về tài chính, ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Về phương hướng trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ 3 nhóm công tác trọng tâm:

Thứ nhất, tiếp tục chỉ đạo thực hiện đợt cao điểm kéo dài ba tháng để đánh giá toàn diện, sâu sắc tình hình vi phạm trong lĩnh vực sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, trên tinh thần làm quyết liệt, thường xuyên và không mang tính hình thức. Bộ Công an xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, cần duy trì liên tục, không ngắt quãng.

Trong đó, sẽ tăng cường nhận diện, đấu tranh và xử lý nghiêm các loại tội phạm và hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chất lượng kém, không rõ nguồn gốc. Đồng thời, tiếp tục làm rõ và xử lý trách nhiệm của cán bộ, cơ quan quản lý nhà nước nếu có sai phạm, cũng như trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân quảng cáo sai sự thật, trong đó có cả người nổi tiếng quảng cáo sản phẩm vi phạm trên mạng xã hội.

Thứ hai, đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý các vụ án đã khởi tố, mở rộng điều tra, làm rõ toàn bộ các đối tượng liên quan. Tinh thần là xử lý nghiêm minh, không có vùng cấm, đồng thời làm rõ nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm để kiến nghị hoàn thiện các quy định và khắc phục những tồn tại trong công tác quản lý nhà nước.

Thứ ba, Bộ Công an sẽ tiếp tục tham mưu đề xuất hoàn thiện cơ chế phối hợp, tăng cường hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực này. Vì đây là lĩnh vực liên quan đến nhiều bộ, ngành, nên việc triển khai các công điện, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ cần có sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt từ các cấp, các ngành và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan.

Cùng với các phương hướng trong thời gian tới, Bộ Công an cũng nêu một số kiến nghị.

Thứ nhất, đúng với tinh thần Công điện 65, Bộ Công an xác định rõ trách nhiệm đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo: Đây là công việc quan trọng, lâu dài, cần thực hiện thường xuyên, không làm theo kiểu phong trào. Đặc biệt, cần đề cao vai trò của cấp ủy, chính quyền các cấp trong quản lý nhà nước, đồng thời phát huy vai trò giám sát và phản ánh của người dân. Chỉ khi thực hiện đồng bộ như vậy mới có thể tạo nên hiệu quả tổng thể, đấu tranh hiệu quả với các hành vi vi phạm.

Thứ hai, đề nghị người dân nâng cao cảnh giác, thận trọng với các loại sản phẩm được quảng cáo là "đa năng", "giá rẻ", "thần dược", đồng thời chủ động phản ánh kịp thời tới cơ quan công an khi phát hiện dấu hiệu vi phạm để phối hợp xử lý.

"Chúng ta - với vai trò là cơ quan chức năng - cần tăng cường kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm," Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản nhấn mạnh.

Thứ ba, Bộ Công an cũng kiến nghị các cơ quan báo chí, đơn vị quảng cáo và những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội tiếp tục phát huy trách nhiệm xã hội, đồng hành cùng các cơ quan chức năng trong việc xây dựng một môi trường kinh tế - xã hội an toàn, lành mạnh và bình yên cho người dân, nhất là trong lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro, nguy cơ cao như hiện nay.

Cuối cùng, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản bày tỏ, rất mong các đại biểu Quốc hội ủng hộ việc gia tăng chế tài xử phạt đối với một số loại tội phạm nguy hiểm, tương xứng với tính chất và mức độ vi phạm. Qua đó, nâng cao hiệu quả răn đe và thiết lập lại kỷ cương, trật tự trong lĩnh vực này.

Huyền My