Đề xuất tôn tạo khu di tích quốc gia phần mộ nhà bác học A.Yersin

Ngày 21-7, lãnh đạo Sở Thể thao và Văn hóa (VH&TT) tỉnh Khánh Hòa xác nhận đơn vị này vừa tổ chức cuộc họp với Hội những người ái mộ bác sĩ A.Yersin và UBND xã Suối Cát, huyện Cam Lâm (nơi có phần mộ) để thống nhất các nội dung về thực hiện việc tôn tạo và phát huy giá trị di tích di tích khu mộ bác sĩ A.Yersin.

Đây không phải là lần đầu việc tôn tạo, đầu tư di tích khu mộ bác sĩ A.Yersin được đưa ra thảo luận. Tuy nhiên, đến nay công tác này đã rất cấp bách nên đơn vị sẽ họp bàn kỹ trước khi tổng hợp các ý kiến để trình UBND tỉnh Khánh Hòa xin chủ trương và Cục di sản văn hóa, Bộ VH-TT&DL xin ý kiến.

Khu mộ bác sĩ A.Yersin nằm trên một ngọn đồi nhỏ tại xã Suối Cát, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa. Năm 1990, cụm di tích này được xếp hạng di tích lịch sử, văn hóa cấp quốc gia, rộng khoảng 4 ha.

Theo Sở VH&TT tỉnh Khánh Hòa, ngoài đề xuất tu bổ, tôn tạo cảnh quan di tích, thiết kế khu vực nhà chờ (khu vực 2) cho khách dừng nghỉ khi đến đây viếng mộ. Đợt này đơn vị cũng đề xuất tôn tạo, tu bổ khu vực 1 - khu có mộ của nhà bác học A.Yersin.

Theo đó, khu vực trên đỉnh đồi (khu vực 1) có mộ bác sĩ A.Yersin rộng khoảng 300 m2 là khu vực bảo vệ nghiêm ngặt theo Luật Di sản sẽ chỉ tu bổ, tôn tạo, không tiến hành đầu tư, xây dựng hạng mục nào.

Còn phần diện tích còn lại (khu vực 2) được cho phép đầu tư nhằm mục đích bảo tồn, phát huy giá trị di sản. Thực tế khu vực này thời gian qua vẫn chưa được quan tâm bảo tồn, tôn tạo đúng mức, chưa phát huy được hết giá trị.

"Khu vực 1 là nơi có mộ phần nhà bác học A.Yersin, đây là khu bảo vệ nghiêm ngặt của di tích quốc gia nên hoàn toàn không có đề xuất xây mới hạng mục nào hay cải tạo. Nơi này sẽ không ai được đụng chạm gì dù di dời một cây nhỏ" - lãnh đạo Sở VH&TT Khánh Hòa khẳng định.

Theo Hội những người ái mộ bác sĩ A.Yersin, từ khi được công nhận là di tích quốc gia đến nay, con đường vào khu vực mộ phần bác sĩ A.Yersin vẫn chưa được đầu tư, nâng cấp, gây bất tiện cho khách đến thăm viếng. Do đó, nhiều năm liên hội này đã kiến nghị ngành chức năng tỉnh Khánh Hòa nhanh chóng cho đầu tư để xứng tầm là khu di tích nhưng vẫn chưa được thực hiện. Trong ảnh, khu vực phần mộ và khóm thờ nhà bác học A.Yersin nằm trên đỉnh đồi tại khu di tích.

Lãnh đạo Sở VH&TT tỉnh Khánh Hòa cho biết, hiện đã giao các đơn vị chuyên môn thuộc sở nghiêm túc tổng hợp, phân tích, tiếp thu các ý kiến đóng góp để sớm triển khai thực hiện dự án tu bổ, tôn tạo di tích. Đối với đường vào khu mộ như ý kiến của Hội những người ái mộ bác sĩ A.Yersin đề xuất, sở này cho biết dự kiến triển khai thực hiện ngay trong năm 2024, phấn đấu hoàn thành trong năm 2025.

Một số hạng mục tại khu vực 2 của di tích đã xuống cấp do không được đầu tư, chăm sóc thường xuyên.

Khu di tích này do Trung tâm bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa quản lý. Trung tâm này cũng là đơn vị vừa đề nghị thực hiện thêm việc tôn tạo, phát huy giá trị di tích phần mộ nhà bác học A.Yersin như nêu trên.

Trung tâm bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa bố trí mã QR để du khách, người dân đến đây thắp hương, viếng mộ cũng như tham quan tìm hiểu thông tin về nhà bác học A.Yersin.

Xuân Hoát