Đề xuất Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có quyền trình dự án luật, pháp lệnh
Dự thảo sửa đổi Hiến pháp đề xuất chỉ quy định về quyền trình dự án luật, dự án pháp lệnh của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; không tiếp tục quy định quyền này cho các cơ quan Trung ương của tổ chức thành viên của Mặt trận
Bổ sung nhiệm vụ của Công đoàn
Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, sáng 7/5, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Phó Chủ tịch Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Ảnh: Media Quốc hội.
Theo đó, Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 (Ủy ban) đề nghị sửa đổi quy định về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, khẳng định Mặt trận Tổ quốc Việt Namlà bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo; là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; thể hiện ý chí, nguyện vọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội; phản ánh ý kiến, kiến nghị của nhân dân đến các cơ quan Nhà nước; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Công đoàn VN, Hội Nông dân VN, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ VN, Hội Cựu chiến binh VN là các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc Mặt trận Tổ quốc VN, được thành lập trên cơ sở tự nguyện, đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của thành viên, hội viên tổ chức mình. Được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Mặt trận Tổ quốc VN; cùng với các tổ chức thành viên khác của Mặt trận hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động dưới sự chủ trì của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Ủy ban đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định về Công đoàn VN theo hướng khẳng định đây là tổ chức chính trị - xã hội của giai cấp công nhân và của người lao động, trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, trên thực tế, đã xuất hiện tình trạng có những tổ chức bất hợp pháp mượn danh đại diện cho người lao động Việt Nam để đề nghị tham gia các tổ chức quốc tế về lao động và công đoàn với mục đích chống phá Đảng, Nhà nước và tổ chức Công đoàn.
Do vậy, cần có những sửa đổi, bổ sung để ghi nhận vị trí, vai trò của Công đoàn VN là đại diện của người lao động ở cấp quốc gia trong quan hệ lao động và quan hệ quốc tế về công đoàn. Khẳng định vị trí quan trọng, không thể thay thế của Công đoàn VN trong quan hệ lao động, đại diện cho giai cấp công nhân và người lao động, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên công đoàn và người lao động.
"Theo tinh thần đó, Ủy ban đề nghị bổ sung nhiệm vụ của Công đoàn VN là đại diện của người lao động ở cấp quốc gia trong quan hệ lao động và quan hệ quốc tế về công đoàn", ông Định nói.

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: Media Quốc hội.
Chánh án, viện trưởng kiểm sát không thuộc đối tượng chất vấn của HĐND
Về quyền trình dự án luật, dự án pháp lệnh của các tổ chức chính trị - xã hội, Ủy ban đề nghị sửa đổi, bổ sung theo hướng chỉ quy định về quyền trình dự án luật trước Quốc hội, trình dự án pháp lệnh trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Không tiếp tục quy định quyền này cho các cơ quan Trung ương của tổ chức thành viên của Mặt trận để bảo đảm thống nhất với các nội dung sửa đổi, bổ sung về vị trí, chức năng, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên.
Việc này nhằm đảm bảo phù hợp với tổ chức bộ máy của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sau khi sắp xếp, tinh gọn các cơ quan trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở trung ương vào Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Theo đó, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có nhiệm vụ tiếp nhận, tổng hợp các kiến nghị, đề xuất của các tổ chức chính trị - xã hội cũng như các tổ chức thành viên khác của Mặt trận, nghiên cứu, xem xét và quyết định việc trình dự án luật, dự án pháp lệnh khi thấy cần thiết và có đủ điều kiện thực hiện.
Về phân định tổ chức hành chính, Ủy ban đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định theo hướng: Các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam gồm tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội thành lập.
Việc xác định các loại đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và trình tự, thủ tục thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính do Quốc hội quy định.
Quy định này sẽ tạo điều kiện để tiếp tục cụ thể hóa mô hình đơn vị hành chính và chính quyền địa phương 2 cấp tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) cũng đang được trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9.
Sắp tới, thực hiện chủ trương của Đảng về kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện sẽ không tổ chức Tòa án nhân dân (TAND), Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) cấp huyện mà thay thế bằng các TAND và VKSND khu vực không gắn với một đơn vị hành chính cụ thể nên sẽ không có HĐND ngang cấp để thực hiện quyền chất vấn.
Do vậy, đề nghị sửa đổi, bổ sung theo hướng không quy định Chánh án TAND, Viện trưởng VKSND thuộc phạm vi đối tượng trả lời chất vấn của đại biểu HĐND.
Việc chất vấn của đại biểu HĐND sẽ tập trung vào UBND (Chủ tịch UBND, các thành viên khác của UBND và người đứng đầu cơ quan thuộc UBND) để nâng cao hiệu quả hoạt động trên thực tế.
"Ủy ban thấy rằng, tuy không quy định về thẩm quyền chất vấn của đại biểu HĐND đối với Chánh án TAND và Viện trưởng VKSND song HĐND vẫn thực hiện thẩm quyền giám sát hoạt động của TAND, VKSND và của các cơ quan Nhà nước khác trên địa bàn.
Đại biểu HĐND vẫn có quyền kiến nghị với các cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị ở địa phương (trong đó có TAND, VKSND ở địa phương) và người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị có trách nhiệm tiếp đại biểu, xem xét, giải quyết kiến nghị của đại biểu. Do đó, vẫn bảo đảm cơ chế kiểm soát quyền lực Nhà nước giữa các cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền ở địa phương", Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.