Đề xuất vị thế mới cho Cảng hàng không Gia Bình

Sẽ khai thác lưỡng dụng

Tròn 20 ngày sau khi Cảng hàng không Gia Bình - Bắc Ninh được khởi công xây dựng (ngày 10/12/2024) với tư cách là cảng hàng không chuyên dùng của lực lượng công an, UBND tỉnh Bắc Ninh đã có Công văn số 569/UBND-XDCB về việc bổ sung quy hoạch Cảng hàng không Gia Bình.

Theo đó, UBND tỉnh Bắc Ninh đề nghị người đứng đầu Chính phủ xem xét chấp thuận cập nhật, bổ sung Cảng hàng không Gia Bình vào Quy hoạch Tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. UBND tỉnh Bắc Ninh đồng thời kiến nghị cấp có thẩm quyền giao địa phương này phối hợp với Bộ Công an triển khai các thủ tục đầu tư dự án theo quy định của pháp luật.

Theo đề xuất, Cảng hàng không Gia Bình có quy mô, cấp sân bay cấp 4E; công suất quy hoạch dự kiến là vận chuyển 1 - 3 triệu lượt hành khách/năm (có dự phòng phát triển mở rộng đáp ứng công suất khoảng 5 triệu hành khách/năm); vận chuyển từ 250.000 đến 1 triệu tấn hàng hóa/năm (có dự phòng phát triển mở rộng đáp ứng công suất từ 1,5 đến 2 triệu tấn hàng hóa/năm).

UBND tỉnh Bắc Ninh đề xuất quy hoạch bổ sung các công trình khu bay trên cơ sở tận dụng hạ tầng đã được Bộ Công an xây dựng; quy hoạch bổ sung sân đỗ máy bay phục vụ vận chuyển hành khách và hàng hóa; quy hoạch nhà ga hành khách, nhà ga hàng hóa, khu vực logistics và xây dựng hạ tầng kỹ thuật đồng bộ.

Trước đó, tháng 9/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Quyết định số 98/QĐ-TTg ngày 17/9/2024 phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án Xây dựng sân bay Gia Bình. Quyết định nêu rõ, trong giai đoạn I, Dự án có mục tiêu xây dựng một sân bay đa năng, lưỡng dụng, có chức năng sân bay chuyên dùng tương đương cấp 4E, với đường băng dài 1.500 m, quy mô sử dụng đất khoảng 125 ha tại xã Xuân Lai và thị trấn Gia Bình, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh.

Sân bay này sẽ phục vụ nhiệm vụ bay huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của Không quân Công an nhân dân, dự bị cho hoạt động bay của Quân chủng Phòng không - Không quân (Bộ Quốc phòng), dự bị cho các cảng hàng không, sân bay trong khu vực khi có tình huống khẩn cấp; định hướng đảm bảo hoạt động của các chuyến bay chuyên cơ phục vụ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, chính khách quốc tế trên các loại tàu bay cánh bằng loại lớn; đồng thời vận tải hàng hóa, hành khách khi có yêu cầu và đủ điều kiện.

Theo ông Vương Quốc Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, thời gian qua, địa phương đã phối hợp với Bộ Công an triển khai công tác giải phóng mặt bằng cho giai đoạn I của Dự án Xây dựng sân bay Gia Bình và đã hoàn thành bàn giao đất cho Bộ Công an triển khai xây dựng sân bay.

“Trên cơ sở nhu cầu vận chuyển hàng hóa hàng không để thúc đẩy sản xuất thương mại, thương mại điện tử và phát triển các trung tâm logistics của tỉnh, việc tận dụng cơ sở hạ tầng khu bay đang được đầu tư xây dựng, việc hình thành Cảng hàng không Gia Bình phục vụ vận chuyển hành khách và hàng hóa vừa đảm bảo an ninh - quốc phòng, vừa đảm bảo phát triển kinh tế xã hội của địa phương là cần thiết”, ông Vương Quốc Tuấn cho biết.

Được biết, UBND tỉnh Bắc Ninh đang phối hợp với Bộ Công an triển khai ngay nghiên cứu đầu tư xây dựng sân bay Gia Bình giai đoạn II đạt sân bay cấp 4E đảm bảo hoạt động các chuyến bay chuyên cơ phục vụ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, chính khách quốc tế trên các loại tàu bay A320, A350-900, B787-9; vận tải hàng hóa, hành khách khi có nhu cầu.

“UBND tỉnh Bắc Ninh đã và đang chủ động triển khai nguồn lực và các điều kiện để tổ chức thực hiện công tác giải phóng mặt bằng toàn bộ sân bay khi chủ trương đầu tư xây dựng giai đoạn II được Thủ tướng phê duyệt”, Công văn số 569/UBND-XDCB nêu rõ.

Sẽ gọi vốn tư nhân

Những tham số chính cũng như phương án nâng đời Cảng hàng không Gia Bình được thể hiện rõ hơn trong Đề án Nghiên cứu khả năng hình thành Cảng hàng không Gia Bình vừa được UBND tỉnh Bắc Ninh gửi xin ý kiến các bộ, ngành liên quan.

Điểm nhấn quan trọng nhất trong Đề án do Công ty TNHH một thành viên Thiết kế và Tư vấn xây dựng công trình hàng không (ADCC) lập là việc đơn vị tư vấn kiến nghị Thủ tướng giao UBND tỉnh Bắc Ninh kêu gọi đầu tư khu hàng không dân dụng (sân đỗ máy bay và nhà ga hành khách, nhà ga hàng hóa, khu vực logistics…) hoặc giao Bộ Công an thành lập doanh nghiệp cảng để đầu tư và khai thác hàng không dân dụng tại Cảng hàng không Gia Bình.

Theo đề xuất, Cảng hàng không Gia Bình trong giai đoạn quy hoạch sẽ có diện tích công trình trong ranh giới 363,5 ha, tăng khoảng 250 ha so với quy mô giai đoạn I đang được Bộ Công an triển khai xây dựng.

Mô hình hoạt động của Cảng hàng không Gia Bình là phục vụ các nhiệm vụ của Trung đoàn Không quân Công an, đảm bảo an ninh Tổ quốc (Công an) kết hợp phát triển kinh tế - xã hội, tương tự mô hình Cảng hàng không Phan Thiết là cảng hàng không phục vụ các hoạt động về quốc phòng - an ninh kết hợp phát triển kinh tế - xã hội.

Bên cạnh hoạt động hàng không quân sự, Cảng hàng không Gia Bình nếu được cấp có thẩm quyền cho phép, sẽ khai thác các tuyến bay nội địa trục Bắc - Nam, kết nối các trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa lớn của cả nước như TP.HCM, Đà Nẵng, Phú Quốc, Cam Ranh, Phù Cát, Liên Khương, Cần Thơ; các tuyến bay chuyên cơ trực tiếp đến sân bay các nước trên thế giới và ngược lại.

Đối với các tuyến bay quốc tế vận chuyển hàng hóa, Cảng hàng không Gia Bình sẽ khai thác các tuyến bay trực tiếp đến sân bay của các nước trên thế giới mà Việt Nam đã mở đường bay thương mại.

Căn cứ vào mặt bằng dự kiến quy hoạch Cảng hàng không Gia Bình, đơn vị tư vấn đề xuất Dự án Đầu tư xây dựng Cảng hàng không Gia Bình sẽ được phân ra thành 2 giai đoạn (giai đoạn I - đến năm 2030 đảm bảo khai thác 1 triệu lượt hành khách/năm và 250 tấn; giai đoạn II - đến năm 2050 khai thác 3 triệu lượt hành khách/năm và 1 triệu tấn hàng hóa).

Trong giai đoạn I, ADCC đề xuất đầu tư hệ thống đường cất hạ cánh kích thước 3.500x45 m; đường lăn, sân đỗ máy bay của Trung đoàn Không quân Công an, khu doanh trại, nhà ga chuyên cơ, sân đỗ máy bay chuyên cơ, nhà xe kỹ thuật ngoại trường; các công trình đảm bảo hoạt động bay…

Để khai thác hàng không dân dụng, cũng trong giai đoạn I, Dự án còn xây dựng nhà ga hành khách đáp ứng khai thác 1 triệu lượt hành khách/năm, nhà ga hàng hóa đáp ứng 250.000 tấn hàng hóa/năm; đài kiểm soát không lưu; sân đỗ máy bay hàng không dân dụng; các công trình cơ quan nhà nước tại cảng hàng không; hạ tầng giao thông, bãi đỗ xe, hạ tầng kỹ thuật khu hàng không dân dụng đáp ứng khai thác.

Với quy mô đầu tư như trên, tổng mức đầu tư Dự án Đầu tư xây dựng Cảng hàng không Gia Bình giai đoạn đến năm 2030 là 17.159 tỷ đồng; giai đoạn II - hoàn thiện toàn bộ các khu chức năng của Dự án ước khoảng 14.150,68 tỷ đồng.

Dự kiến nguồn vốn ngân sách nhà nước sẽ được huy động để xây dựng các công trình dùng chung (đường cất hạ cánh, đường lăn, đài kiểm soát không lưu), sân đỗ và nhà ga VIP, sân đỗ và khu doạnh trại; nguồn vốn xã hội hóa hoặc từ các nguồn vốn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật hiện hành sẽ được dùng để xây dựng các công trình hàng không dân dụng gồm sân đỗ máy bay hàng không dân dụng, nhà ga hàng không dân dụng, hệ thống giao thông tiếp cận.

Theo đề xuất của ADCC, Dự án dự kiến triển khai các công tác chuẩn bị đầu tư trong năm 2025; xây dựng hoàn thành dự án, đưa vào sử dụng/hoạt động 24 tháng sau khi được phê duyệt chủ trương.

Trước đó, tại Thông báo số 562/TB-VPCP , Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính giao Bộ Công an, song song với việc tổ chức triển khai giai đoạn I, cần khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, thủ tục đầu tư giai đoạn II của Dự án để sớm triển khai, bảo đảm đồng bộ, xây dựng thành sân bay đa năng, có chức năng chuyên dùng tương đương cấp 4E.

Bộ Giao thông - Vận tải được giao phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và UBND tỉnh Bắc Ninh khẩn trương nghiên cứu, hoàn thành hồ sơ, thủ tục đầu tư giai đoạn II của Dự án; nghiên cứu, triển khai các phương án đường giao thông kết nối sân bay Gia Bình với Thủ đô Hà Nội bảo đảm nhanh nhất, đẹp và hiện đại nhất, hiệu quả nhất vì mục tiêu lâu dài.

“Tuyến đường này phải bảo đảm ngắn nhất, hiện đại nhất, đẹp nhất (rộng từ 80 m đến 100 m), mở ra không gian phát triển mới để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, theo nguyên tắc đường trên địa bàn tỉnh, thành phố nào, thì giao tỉnh, thành phố đó thực hiện đầu tư”, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo.

Quyết định số 648/QĐ-TTg ngày 7/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Quy hoạch Tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 quy định, nghiên cứu, khảo sát, đánh giá khả năng quy hoạch thành công cảng hàng không đối với một số sân bay phục vụ quốc phòng, an ninh; một số vị trí quan trọng về khẩn nguy, cứu trợ, có tiềm năng phát triển du lịch, dịch vụ và các vị trí khác có thể xây dựng, khai thác cảng hàng không; báo cáo Thủ tướng xem xét bổ sung quy hoạch khi đủ điều kiện.

Trong đó, sân bay Gia Bình (sân bay chuyên dùng phục vụ an ninh - quốc phòng) là một trong 12 cảng hàng không, sân bay tiềm năng có khả năng được đưa vào quy hoạch thành cảng hàng không khai thác lưỡng dụng, trong đó có hàng không dân dụng.

Quyết định số 648/QĐ-TTg cũng giao UBND các tỉnh tổ chức lập đề án quy hoạch cảng hàng không, trong đó đánh giá kỹ lưỡng nhu cầu, điều kiện, khả năng hình thành cảng hàng không cũng như các tác động liên quan, huy động tối đa nguồn vốn ngoài ngân sách để đầu tư theo phương thức PPP, gửi Bộ Giao thông - Vận tải xem xét, báo cáo Thủ tướng quyết định việc bổ sung quy hoạch và triển khai đầu tư xây dựng khi đủ điều kiện.

Bảo Như